تحول زیرساختی در استان گلستان ایران؛ الگویی برای "دیپلماسی توسعه مرزی"

پارس تودی- تحول زیرساختی بی‌سابقه در استان مرزی گلستان در شمال ایران، که بر حل چالش‌های دیرینه آب، برق و جاده در مناطق محروم مرزی متمرکز است، همزمان با شتاب گرفتن همکاری‌های ایران و ازبکستان در حوزه‌های نخبگانی، ریلی و اقتصادی، الگویی نوین از پیوند "امنیت از طریق توسعه" را در سیاست خارجی ایران نمایان می‌سازد.

استان مرزی گلستان در شمال ایران، به عنوان دروازه استراتژیک ایران به آسیای مرکزی، امروزه شاهد تحولی زیرساختی است که می‌تواند الگویی برای "دیپلماسی توسعه مرزی" در منطقه باشد. این تحول داخلی، همزمان با گسترش چشمگیر روابط ایران با ازبکستان در عرصه‌های علمی، ریلی و اقتصادی، تصویری هماهنگ از یک راهبرد جامع منطقه‌ای را ترسیم می‌کند. در این بسته خبری از پارس‌تودی زمینه‌‌های همکاری‌های راهبردی ایران با آسیای مرکزی بررسی شده است که می‌خوانید:

توسعه مرزی استان گلستان؛ سنگ بنای همکاری‌های راهبردی ایران با آسیای مرکزی

استان گلستان در شمال ایران، که مرزی ۱۴۵ کیلومتری با ترکمنستان دارد، امروز در کانون توجه ویژه دولت ایران قرار گرفته است. با سرمایه‌گذاری در پروژه‌های حیاتی مانند احداث آب‌شیرین‌کن‌های بزرگ، مراکز بهداشتی و بهسازی جاده‌ها، ایران در حال تثبیت این منطقه به عنوان کریدور امن برای همکاری‌های اقتصادی آینده با کشورهای همسایه است. «علی‌اصغر طهماسبی» استاندار گلستان، در جریان بازدید از مناطق مرزی با تاکید بر اهمیت طرح‌های توسعه‌ای این استان گفت: خدمت‌رسانی شایسته به مرزنشینان و پشتیبانی آنان از نظام اولویت سیاست دولت ایران است.

از توسعه مرزی تا دیپلماسی نخبگانی با ازبکستان

همزمان با این تحولات، روابط ایران با ازبکستان به عنوان یکی از شرکای کلیدی در آسیای مرکزی شاهد تحرکی چشمگیر بوده است. در نشستی تخصصی با عنوان "دیپلماسی نخبگانی و مزیت‌های علمی میان دو کشور" که به میزبانی اندیشکده دیپلماسی ملل در تهران برگزار شد، دانشجویان و پژوهشگران برتر دو کشور گرد هم آمدند. «سیدمحمدعلی سیدحنایی» رئیس هیئت‌امنای اندیشکده دیپلماسی ملل ایران در این نشست تأکید کرد: "ایران و ازبکستان با برخورداری از تاریخ مشترک می‌توانند با بهره‌گیری از توان نخبگان، مسیر توسعه خود را هموارتر سازند."

کریدورهای ریلی؛ اتصال توسعه مرزی به همکاری منطقه‌ای

ابعاد همکاری‌های ایران و ازبکستان به ویژه در حوزه حمل‌ونقل نیز گسترش یافته است. «جبارعلی ذاکری» مدیرعامل راه‌آهن ایران از حرکت قطارهای ایرانی در خاک کشورهای ترکمنستان، ازبکستان و تاجیکستان در آینده‌ای نزدیک خبر داد. این اقدام که گامی بلند در توسعه "دیپلماسی ریلی" ارزیابی می‌شود، ظرفیت ترانزیت ایران را به میزان قابل‌توجهی افزایش خواهد داد و کریدورهای ارتباطی را تقویت می‌کند.

ابریشم؛ تاروپود پیوند دهنده اقتصاد و فرهنگ

یکی دیگر از کانون‌های فعال همکاری ایران و ازبکستان، صنعت کهن و استراتژیک ابریشم است. هیاتی عالی‌رتبه از اتحادیه صنعت ابریشم و وزارتخانه‌های ازبکستان به ریاست «فریدالدین نصریوف» سفیر این کشور در تهران، با حضور در استان گیلان، شمال ایران، زمینه‌های همکاری مشترک را بررسی کردند. «الهیار مصباحی» معاون اقتصادی استانداری گیلان با اشاره به جایگاه گیلان به عنوان قطب تولید ابریشم ایران، بر لزوم تبادل دانش فنی، سرمایه‌گذاری مشترک و برندسازی بین‌المللی تأکید کرد.

با توجه با همکاری‌های دوکشور ایران و ازبکستان تصویر همزمان "توسعه مرزی" و "گسترش همکاری در زمینه‌های مختلف"  نشان از درک راهبردی ایران از پیوند ناگسستنی توسعه داخلی و سیاست خارجی دارد. به نظر می‌رسد ایران با این رویکرد یکپارچه، در حال بنا نهادن مدلی است که در آن ثبات مرزهای شمالی از طریق رفع محرومیت، پیش‌نیاز ضروری برای بازیابی نقش تاریخی ایران به عنوان کانون ارتباطی در آسیای میانه قلمداد می‌شود.

HM