ایران در قله فناوری موشک ضد زره

پارس‌تودی- تولید موشک‌های ضد زره از پایان دوره دفاع مقدس تا به امروز جزء اولویت‌های اصلی صنایع دفاعی جمهوری اسلامی ایران بوده است.

کمبود ذخایر کافی از موشک‌های هدایت شونده ضد زره در دوران جنگ 8 ساله رژیم بعث عراق با ایران، دلیل اصلی توجه ایران به این حوزه بوده است. پس از پایان جنگ پروژه‌‌هایی مانند توفان برای مهندسی معکوس موشک ضد زره تاو در ایران انجام و طیف گسترده‌ای از محصولات از این خانواده موشکی بر اساس آن تولید شدند. در این مطلب از پارس‌تودی نگاهی به موشک‌های ضد زره ایرانی انداخته شده است.

شکستن انحصار

اکثر موشک‌های ضد زره قدیمی نیازمند دید مستقیم کاربر به هدف و کنترل مداوم تا لحظه برخورد بودند. این ویژگی در جنگ‌های مدرن، با وجود حسگرهای پیشرفته و پهپادها، خطر کشف محل پرتاب و حمله به کاربر را افزایش می‌دهد. نیاز به موشک‌هایی با قابلیت "شلیک کن-فراموش کن" و حمله از بالا، منجر به توسعه سیستم‌هایی مانند جاولین و اسپایک شد. ایران نیز با موشک الماس این انحصار را شکست.

موشک الماس: تولد یک سلاح پیشرفته

موشک الماس اولین بار در سال 1399 با شلیک از پهپاد ابابیل-3 معرفی شد. این موشک هواپرتاب با بال‌های بازشونده، جستجوگر تصویری حرارتی و شباهت‌هایی به موشک اسپایک، توانایی حمله به اهداف زرهی، استحکامات و نفرات را دارد. الماس از پلتفرم‌های متنوعی مانند پهپاد، بالگرد، خودرو و حتی نفرات قابل پرتاب است و در چهار مدل معرفی شده است:  

الماس 1: برد حداقلی و حداکثری آن ۲۰۰ متر تا ۴ کیلومتر، نوع هدایت آن دو نقطه ای و ضد استحکامات.

الماس 2: برد 7 کیلومتر، مناسب برای اهداف در عمق جبهه دشمن، قابل پرتاب از بالگرد کبرا.  

الماس 3: برد 10 کیلومتر، قابلیت قفل پس از شلیک، هدایت پیشرفته.  

بدر: این موشک از نظر ظاهری شباهت زیادی به خانواده الماس دارد. برد این موشک بین 200 الی 2000 متر، توان نفوذ در 600 میلی متر فولاد زرهی و قابلیت شلیک کن – فراموش کن را دارد و قرار شده است.

الماس 4 و انلوس: گامی به سوی آینده

در سال 1403، نمایشگاهی از دستاوردهای وزارت دفاع ایران برگزار شد که نشان‌دهنده موشک جدیدی از سری الماس (احتمالاً الماس 4) بود. این موشک با باله‌های ایکس‌شکل شبیه موشک اسپایک انلوس (Non Line of Sight) طراحی شده است. این موشک با برد حداقل 20 کیلومتر، امکان درگیری با اهداف خارج از دید را فراهم می‌کند و حامل آن را از برد پدافندهای کوتاه‌برد دشمن دور نگه می‌دارد. مشخصات دقیق آن هنوز منتشر نشده، اما طراحی آن نشان‌دهنده برتری نسبت به نمونه‌های مشابه جهانی است.
 

کاربردهای چندگانه و مزیت استراتژیک

موشک‌های الماس با قابلیت نصب روی پهپادهایی مانند مهاجر-10، توان تهاجمی ایران را در بردهای دور افزایش داده‌اند. این موشک‌ها در نبردهای دریایی نیز علیه شناورهای سبک و سریع دشمن، گزینه‌ای مقرون‌به‌صرفه هستند. توانایی‌های الماس، ایران را در جایگاه برتر جهانی قرار داده و چرخه بومی‌سازی این تسلیحات، قدرت تاکتیکی نیروهای مسلح را تقویت کرده است.  
Mrt/fz