ایالات متحده تا چه زمانی به همکاری‌های بین‌المللی پایبند است؟
-
کاخ سفید
پارس‌تودی- در حالی که آمار مرگ‌ومیر ناشی از گرسنگی هر روز در غزه رکورد می‌شکند، جامعه جهانی به جای اعلام رسمی «قحطی» در این منطقه، در باتلاق ملاحظات سیاسی گرفتار شده است.
«منصف خانی» Moncef Khane به تازگی در یادداشتی در وب‌سایت الجزیره انگلیسی نوشت: در جهانی که هر روز شاهد پیشرفت‌های چشمگیر در زمینه امنیت غذایی هستیم، تصویر گریه «الاء النجّار» مادر فلسطینی بر پیکر بی‌جان «یحیی» فرزند سه‌ماهه‌اش که بر اثر گرسنگی جان باخته، وجدان بشریت را به چالش می‌کشد. به گزارش پارس‌تودی، «الاء النجّار» تنها یکی از صدها مادر فلسطینی است که این روزها در غزه محاصره‌شده، سوگوار کودکانی هستند که قربانی سیاست‌های عمدی گرسنگی‌سازی شده‌اند.
در ۹ ژوئیه ۲۰۲۴، دست‌کم ۱۱ کارشناس تحت نظر شورای حقوق بشر سازمان ملل هشدار فوری درباره قحطی در غزه صادر کردند. در بیانیه آن‌ها آمده بود: «ما اعلام می‌کنیم که کمپین عمدی و هدفمند اسرائیل برای گرسنگی دادن به مردم فلسطین، شکلی از خشونت نسل‌کُشی است و منجر به قحطی در سراسر غزه شده است. ما از جامعه جهانی می‌خواهیم که تحویل کمک‌های بشردوستانه از راه زمینی را به هر روش لازم در اولویت قرار دهد، محاصره غزه را پایان دهد و آتش‌بس برقرار کند.»
«مایکل فخری» گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد در امور حق غذا، «پدرو آروخو-آگودو» گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور بهداشت و آب آشامیدنی سالم و «فرانچسکا آلبانزه» گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور حقوق بشر در سرزمین‌های اشغالی فلسطین از جمله این کارشناسان بودند.
تعریف «قحطی» و معیارهای اعلام آن
در سال ۲۰۰۴، سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد(فائو)، سیستم طبقه‌بندی یکپارچه امنیت غذایی (IPC) را تعریف و یک مقیاس پنج‌مرحله‌ای کمّی برای ارزیابی ناامنی غذایی یک جمعیت مشخص کرد.هدف این اقدام، تحریک اقدام جمعی هنگام شناسایی ناامنی غذایی و جلوگیری از رسیدن به سطح ۵ (قحطی) است. فائو، برنامه جهانی غذا (WFP) و شرکایشان ۲۰ سال است که از IPC به‌عنوان ابزاری علمی و مبتنی بر داده استفاده می‌کنند.
معیارهای کمّی IPC برای اعلام قحطی
- ۲۰٪ یا بیشتر خانوارها در یک منطقه با کمبود شدید غذا و توان محدود برای مقابله مواجه باشند.
- سوءتغذیه حاد در کودکان از ۳۰٪ فراتر رود.
- نرخ مرگ‌ومیر به بیش از ۲ نفر در هر ۱۰٬۰۰۰ نفر در روز برسد.
وقتی این سه معیار محقق شود، «قحطی» باید اعلام شود. هرچند این اعلام تعهدات حقوقی ایجاد نمی‌کند، اما سیگنال سیاسی مهمی برای وادار کردن اقدامات بشردوستانه بین‌المللی است.
اگر کارشناسان بیش از یک سال پیش به‌اتفاق نتیجه گرفتند که قحطی در غزه محاصره‌شده وجود دارد، حال این سوال مطرح می‌شود که چرا نهادهای ذی‌صلاح سازمان ملل تا ژوئیه امسال(پس از ۴ ماه محاصره) به این نتیجه نرسیده‌اند؟
در عصر اطلاعات لحظه‌ای، واقعیت گرسنگی مرگبار در غزه آشکار و غیرقابل‌انکار است. تصاویر اجساد لاغر که یادآور اردوگاه‌های کار اجباری نازی‌هاست، روایت هولناکی از غزه تحت محاصره نیروهای اشغالگر اسرائیل ارائه می‌دهد. با این حال، علیرغم هشدارهای آژانس امدادرسانی و کاریابی برای آوارگان فلسطینی (آنروا) در ۲۰ ژوئیه درباره خطر گرسنگی یک میلیون کودک در غزه، هنوز «قحطی» اعلام نشده است.
سلطه ملاحظات سیاسی بر وظایف حرفه‌ای
در فرهنگ فعلی سازمان ملل که تحت تأثیر دولت آمریکاست، ملاحظات سیاسی بر حس وظیفه‌شناسی و الزامات حرفه‌ای غلبه دارد. مقامات می‌دانند چه کاری درست است(یا امید می‌رود بدانند) و چه چیزی ممکن است به شهرت و شغلشان آسیب بزند. حمله‌های شخصی دولت آمریکا به کریم احمد خان(دادستان کل دیوان بین‌المللی کیفری) و فرانچسکا آلبانزه(گزارشگر ویژه سازمان ملل) نشان می‌دهد که این مسئولیت‌ها بی‌خطر نیستند. آلبانزه حتی حقوقی دریافت نمی‌کند و کارش کاملاً داوطلبانه است که ایستادگی و شجاعتش را تحسین‌برانگیزتر می‌کند. «آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل نیز با محاسبات پیچیده‌تری روبه‌روست؛ از جمله تهدید برخی قدرت‌ها به قطع بودجه. اما حالا که کنگره آمریکا لایحه‌ای بی‌سابقه برای قطع بودجه سازمان ملل تصویب کرده، توجیه عدم اقدام درست برای جلوگیری از خشم واشنگتن دیگر قابل‌قبول نیست.
محاصره غزه و جنایت جنگی
بر اساس اساسنامه دیوان بین‌المللی کیفری، گرسنگی دادن به غیرنظامیان در درگیری‌های مسلحانه بین‌المللی جنایت جنگی محسوب می‌شود. محاصره کامل غزه از ۲ مارس که منجر به گرسنگی غیرنظامیان (به‌ویژه نوزادان و کودکان) شده است، کاملاً در چارچوب ماده ۸ اساسنامه قرار می‌گیرد، به‌ویژه که نتیجه یک سیاست عمدی و اعلام‌شده برای جلوگیری از کمک‌های بشردوستانه طی ماه‌هاست.
در این قحطی ساخت‌بشر، فلسطینیان در سکوت جهانی می‌میرند، درحالی که چند تُن مواد غذایی در مرز مصر در حال فاسد شدن است. نظامیان رژیم اسرائیل و مزدوران خارجیِ استخدام‌شده توسط «بنیاد بشردوستانه غزه» بیش از ۹۰۰ فلسطینی را در محل‌های توزیع کمک کشته‌اند. به گزارش برنامه جهانی غذا، حدود ۹۰٬۰۰۰ کودک و زن فلسطینی در غزه به درمان فوری سوءتغذیه نیاز دارند. وزارت بهداشت فلسطین گزارش داد که تنها در ۲۰ ژوئیه، ۱۹ نفر بر اثر گرسنگی جان باخته‌اند و وضعیت بدتر خواهد شد.
فراتر از آمار
پشت هر عدد و آماری در این گزارش، داستان انسانی نهفته است؛ مانند «یحیی» کودک سه‌ماهه فلسطینی در غزه که هرگز طعم زندگی عادی را نچشید. جامعه جهانی امروز با انتخاب دشواری روبروست؛ ادامه سکوت در برابر این فاجعه انسانی، یا اقدام قاطع برای پایان دادن به این محاصره غیرانسانی.
mrt
