کوچ اجباری فلسطینیان ساکن غزه؛ چرا نگاه اسرائیل به آفریقاست؟

پارس‌تودی- در شرایطی که جنگ در غزه ادامه دارد و بحران انسانی در این منطقه به حدی رسیده که روزانه ده‌ها تن از ساکنان غزه جان خود را نه‌فقط به‌دلیل شلیک نظامیان اسرائیلی بلکه بر اثر گرسنگی و تشنگی از دست می‌دهند، اسرائیل در حال مذاکره با چندین کشور آفریقایی برای کوچاندن اجباری ساکنان غزه است.

به گزارش پارس‌تودی، کشورهای سودان جنوبی، لیبی، اتیوپی از جمله کشورهایی هستند که اسرائیل برای اسکان ساکنان غزه در نظر گرفته است.

موضوع کوچاندن اجباری ساکنان غزه به کشورهای دیگر، سیاستی است که اسرائیل به‌ویژه طی ماه‌های اخیر به‌شدت بر آن تأکید دارد. موضوعی که زمانی به‌عنوان خیال‌پردازی افراطی ناسیونالیستی رژیم صهیونیستی تلقی می‌شد، اما با جنگ غزه و از زمانی که ترامپ آن را به‌عنوان راه‌حلی برای بحران غزه پیشنهاد داد، این ایده به‌تدریج از عرصه افکار ناسیونالیستی به یک استراتژی عملیاتی در سیاست‌های اسرائیل تبدیل شد و اکنون به نظر می‌رسد که رژیم صهیونیستی با امید به تغییر موازنه‌های سیاسی و جمعیتی در منطقه در تلاش برای اجرای آن است.

اگرچه این طرح از ابتدا با مخالفت فلسطینیان ساکن غزه و کشورهای حامی فلسطین روبه‌رو شده است، به‌طوری‌که بسیاری از کشورهای مدنظر ترامپ و نتانیاهو این طرح را رد کردند و بر حق قانونی فلسطینیان برای ماندن در سرزمینشان تأکید کردند، همچنین بسیاری از گروه‌های حقوق بشری رسماً اعلام کردند که اجبار یا تحت فشار قرار دادن فلسطینی‌ها برای خروج از کشورشان می‌تواند یک جنایت جنگی بالقوه باشد؛ با این حال رژیم صهیونیستی همچنان بر اجرای این سیاست پافشاری می‌کند و اکنون کشورهای آفریقایی به‌عنوان مقصدهای احتمالی برای پذیرش پناهندگان غزه انتخاب شده‌اند.

انتخاب این کشورها دلایل مختلفی دارد. یکی از دلایل آن، نزدیکی جغرافیایی و دسترسی آسان به غزه است. برخی از کشورهای آفریقایی نسبت به کشورهای دیگر جهان، فاصله کمتری از غزه دارند و جابجایی افراد به این کشورها هزینه‌های کمتری را در پی خواهد داشت. از سوی دیگر، بسیاری از کشورهای آفریقایی تمایل دارند از کمک‌های مالی و اقتصادی کشورهای غربی، به‌ویژه آمریکا، بهره‌مند شوند. ازاین‌رو، گسترش روابط آنها با اسرائیل و پذیرش ساکنان غزه می‌تواند به‌عنوان ابزاری برای تقویت این روابط و بهره‌برداری از کمک‌های اقتصادی و فنی آمریکا و غرب باشد. در حقیقت، این کشورها می‌خواهند با پذیرش ساکنان غزه، به‌عنوان یک فرصت برای دریافت کمک‌ها و حمایت‌های بین‌المللی استفاده کنند.

در حال حاضر، رژیم صهیونیستی و حامیان غربی آن در قالبی جدید از استعمار، از مشکلات اقتصادی و سیاسی برخی از کشورهای آفریقایی بهره‌برداری کرده و در تلاش‌اند تا طرح کوچ اجباری فلسطینیان را اجرایی کنند. این در حالی است که بسیاری از کشورهای آفریقایی به این مسأله اعتراض کرده و آن را رد کرده‌اند.

با این حال، منابع خبری از مذاکرات مثبت میان اسرائیل و سودان جنوبی برای پذیرش ساکنان غزه خبر می‌دهند. اما چرا سودان جنوبی همچنان در حال مذاکره با مقامات تل‌آویو است؟ سودان جنوبی که در سال ۲۰۱۱ از سودان جدا و به‌عنوان کشوری مستقل معرفی شد، از جمله کشورهای با وضعیت شکننده اقتصادی و امنیتی در قاره آفریقا به شمار می‌رود. این کشور پس از استقلال با جنگ‌های داخلی طولانی‌مدت، بحران‌های انسانی و مشکلات اقتصادی مواجه است. با این حال، سودان جنوبی در سال‌های اخیر روابط خود را با اسرائیل گسترش داده است و به نظر می‌رسد که اکنون پذیرش ساکنان غزه را نیز به‌عنوان یک فرصت برای تقویت روابط خود با اسرائیل می‌بیند که می‌تواند از طریق آن کمک‌های بیشتری از تل‌آویو دریافت کند.

اجرایی شدن طرح اخراج ساکنان غزه نه‌تنها هدف اسرائیل را در غصب و تصاحب باریکه غزه برآورده می‌کند، بلکه فرصتی نیز برای گسترش نفوذ بیشتر اسرائیل در آفریقا است.

اگرچه تلاش‌های مقامات اسرائیل ادامه دارد و آنها امیدوارند بتوانند سیاست کوچ اجباری فلسطینیان را رقم بزنند، اما در واقع این سیاست، تلاشی بی‌حاصل است. ساکنان غزه همواره بر حق قانونی خود و ماندن در سرزمینشان تأکید کرده‌اند و در این راستا افکار عمومی جهانی نیز هرگونه سیاست کوچ اجباری را بر خلاف قوانین حقوق بشر دانسته و رسماً آن را محکوم می‌کند. عفو بین‌الملل در این زمینه اعلام کرد: کوچ اجباری فلسطینیان ساکن غزه برخلاف اصول حقوق بشر و قوانین بین‌المللی بوده و پیامدهای فاجعه‌باری برای مردم فلسطین به همراه خواهد داشت. آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل نیز در بیانیه‌ای تأکید کرد: غزه بخش جدایی‌ناپذیر از اراضی فلسطین است و فلسطینی‌ها حق زندگی در سرزمین خود را دارند؛ ما هرگونه کوچ اجباری ساکنان غزه را رد می‌کنیم و آن را پاکسازی نژادی می‌دانیم.

از سوی دیگر، بسیاری از کشورهای آفریقا نیز که دوران استعمار و جنگ‌های داخلی و منطقه‌ای را با حضور بیگانگان تجربه کرده‌اند، اکنون حاضر به پذیرش چنین سیاستی نیستند.

 در این راستا، سیاست اسرائیل نه‌تنها در نهایت شکست خواهد خورد، بلکه بر عمق بحران انسانی و بی‌اعتمادی در منطقه غرب آسیا می‌افزاید؛ ضمن اینکه گسترش نفوذ اسرائیل در آفریقا از طریق طرح‌های این‌چنینی تنها می‌تواند به بحران‌های جدیدی در قاره سیاه دامن بزند و بر پیچیدگی‌ها و معضلات آفریقا بیافزاید.

ad