اهداف آمریکا از تهدیدات نظامی علیه نیجریه چیست؟

پارس‌تودی- «دونالد ترامپ» با متهم کردن نیجریه به کشتار مسیحیان، در شبکه اجتماعی «تروت سوشال» نوشت که به پنتاگون دستور داده است برای اقدام نظامی احتمالی در نیجریه آماده شود.

«دونالد ترامپ» رئیس‌جمهوری آمریکا در پیامی در رسانه اجتماعی خود موسوم به تروت سوشال، به دولت نیجریه هشدار داد: اگر دولت نیجریه همچنان اجازه کشتار مسیحیان را بدهد، ایالات متحده بلافاصله ارسال تمام کمک‌های خود به این کشور را متوقف خواهد کرد. به گزارش پارس‌تودی، وی همچنین دولت نیجریه را به حمله احتمالی نظامی تهدید کرد و افزود: در صورت تداوم وضعیت کنونی در این کشور، ایالات متحده ممکن است برای نابودی کامل گروه‌های تروریستی که مرتکب این جنایات وحشتناک می‌شوند، دست به اقدام مستقیم نظامی در نیجریه بزند.

این در حالی است که «بولا احمد تینوبو» رئیس‌جمهوری نیجریه بر تعهد این کشور به آزادی مذهبی تأکید کرد و ادعاهای اخیر مبنی بر خصومت نیجریه با مسیحیان را نادرست و مغایر با واقعیت‌های این کشور خواند.

تهدیدهای رئیس‌جمهوری آمریکا در حالی است که واشنگتن خود سابقه‌ای طولانی در مداخله در امور داخلی کشورها به‌ویژه کشورهای آفریقایی دارد و همواره از بهانه‌های مختلف برای پیشبرد سیاست‌های خارجی خود در قالب مداخله در کشورهای دیگر بهره برده است. این بار، آمریکا از «آزادی مذهبی» به‌عنوان ابزاری برای فشار به نیجریه استفاده کرده است.

در واقع، ترامپ، با فرافکنی این تصویر که مسیحیان نیجریه در معرض تهدید قرار دارند، به یک بهانه‌سازی جدید برای فشار به نیجریه دست زده است. در حقیقت او و متحدان سیاسی‌اش سعی دارند با استفاده از رنج مردم آفریقا به‌ویژه نیجریه و برجسته کردن تنها بخشی از بحرانی که در این کشورها است در راستای اهداف آشکار و پنهان خود گام بردارند. در این راستا، نیجریه به‌عنوان یکی از کشورهای بزرگ، قدرتمند و پرجمعیت آفریقا با منابع طبیعی بسیار و موقعیت ممتاز جایگاه خاصی برای آمریکا دارد. از این رو ترامپ این‌بار فشار بر مسیحیان را بهانه اعمال فشار و نفوذ در این کشور قرار داده است، چنانکه چندی پیش نیز با ادعاهایی درباره قتل «کشاورزان سفیدپوست» در آفریقای جنوبی، مقامات پرتوریا را تحت فشار قرار داد.

در واقع با شرایط جدید سیاسی و تحولات عرصه بین‌الملل، آفریقا پیش از گذشته مدنظر ترامپ قرار گرفته است. یکی از دلایل اصلی این توجه، منافع اقتصادی و تجاری است. آفریقا به‌ویژه با توجه به منابع طبیعی غنی، زمین‌های کشاورزی وسیع، و رشد سریع جمعیت، فرصتی بی‌نظیر محسوب می‌شود. در این راستا، نیجریه با منابع غنی نفت و زمین‌های کشاورزی و منابع بسیار اهمیت خاصی دارد. چنانکه وزارت امور خارجه نیجریه نیز در این زمینه اعلام کرد: افراط‌گرایی خشونت‌آمیز در نقطه تلاقی غرب و «ساحل» آفریقا ناشی از منافع خاص است.

موضوع دیگر مورد نظر آمریکا، تقویت موقعیت سیاسی واشنگتن در برابر قدرت‌های دیگر همچون چین و روسیه در آفریقا است. در این راستا، ایالات متحده بر روی تقویت روابط سیاسی با برخی از کشورهای آفریقایی، به‌ویژه در زمینه مبارزه با تروریسم، مقابله با قاچاق انسان و پیشگیری از آنچه وی افراط‌گرایی دینی می‌نامد، تمرکز کرده است.

در حوزه امنیت نیز آفریقا برای ترامپ به یک ابزار سیاسی تبدیل شده است. بسیاری از کشورهای این قاره، از جمله لیبی و نیجریه، درگیر تهدیدات تروریستی هستند که به راحتی می‌تواند به بهانه‌ای برای مداخله‌های آمریکا تبدیل شود. گروه‌های تروریستی مانند بوکوحرام در نیجریه یا القاعده در شمال آفریقا، به جای اینکه دغدغه واقعی ایالات متحده برای مقابله با تروریسم باشد، به فرصتی برای گسترش نفوذ واشنگتن و بهره‌برداری از بحران‌ها تبدیل شده‌اند. در این شرایط، آمریکا در تلاش است تا از بحران‌های امنیتی برای پیشبرد اهداف خود در این قاره استفاده کند و به جای کمک واقعی، تنها به دنبال تقویت سلطه‌گری خود است.

اما در این میان، واقعیت تلخ‌تری نیز وجود دارد. گروه‌های تروریستی همچون بوکوحرام و داعش، بیش از هر چیز مسلمانان را هدف قرار داده و می‌دهند. در این شرایط، تقلیل بحران به یک مشکل مذهبی خاص به وضوح نشان‌دهنده نیت‌های پشت پرده است: ایجاد دوقطبی‌هایی که به نفع سیاست‌های سلطه‌گرانه آمریکا باشد. در واقع دولت ترامپ در پی بازچینی نقش آمریکا در آفریقاست و از شکاف‌های مذهبی به‌عنوان اهرم فشار برای این بازچینی بهره می‌گیرد.

در نهایت، تهدیدات دونالد ترامپ علیه نیجریه را می‌توان تنها نمونه‌ای دیگر از سیاست‌های مداخله‌جویانه و سلطه‌طلبانه ایالات متحده در عرصه جهانی دانست. آمریکا همواره کوشیده است تا از بحران‌ها، درگیری‌ها و بی‌ثباتی‌ها در نقاط مختلف جهان، به‌ویژه در کشورهای در حال توسعه، به سود منافع راهبردی و اقتصادی خود بهره‌برداری کند. در این مسیر، مفاهیمی چون «آزادی مذهبی» و «حقوق بشر» اغلب به‌عنوان پوششی برای مداخلات سیاسی و اقتصادی به کار گرفته می‌شوند.

چنین سیاست‌هایی نه‌تنها کمکی به بهبود وضعیت مردم نیجریه و دیگر کشورهای آفریقایی نمی‌کند، بلکه زمینه‌ساز افزایش بی‌ثباتی، تقویت گروه‌های افراطی و تشدید درگیری‌های داخلی می‌شود. ترامپ و هم‌پیمانانش با بهره‌گیری از فشارهای سیاسی، تحریم‌های اقتصادی و تهدیدات نظامی، در تلاش‌اند تا سلطه خود را بر کشورهای آفریقایی تحمیل کرده و نوعی استعمار نوین را پیاده‌سازی کنند؛ استعمارگری‌ای که به‌جای لشکرکشی مستقیم، از ابزارهای غیرمستقیم برای کنترل منابع و تعیین سرنوشت ملت‌ها استفاده می‌کند.

ad