Ի՞նչ է փնտրում Նեթանյահուն Հայոց ցեղասպանության հարցը բարձրացնելով

Pars Today – Իսրայելի վարչապետը ճանաչեց օսմանցիների կողմից իրականացված հայերի ցեղասպանությունը, ինչը Անկարայի կողմից արձագանքի արժանացել։

Ըստ Pars Today-ի, Իսրայելի վարչապետ Բենիամին Նեթանյահուն հարցազրույցում, որը վերաբերում էր 1915 թվականի Օսմանյան կայսրության կողմից հայերի դեմ իրականացված իրադարձություններին, ասել է. «Ես ճանաչում եմ Օսմանյան կայսրության կողմից 20-րդ դարի սկզբին հայերի, ասորիների և հույների դեմ իրականացված ցեղասպանությունը»։ Նեթանյահուի դիրքորոշումը անտարբեր չի թողել Անկարային։

Ըստ Pars Today-ի, այս կապակցությամբ Թուրքիայի արտաքին գործերի նախարարությունը հայտարարությամբ հանդես է եկել և դատապարտել Բենիամին Նեթանյահուի հայտարարությունը Օսմանյան կայսրության ժամանակ հայերի հետ տեղի ունեցածի մասին։ Հայտարարության մեջ ասվում է. «Նեթանյահուի հայտարարությունը 1915 թվականի դեպքերի մասին անցյալի դառը իրադարձությունները քաղաքականապես շահագործելու փորձ է։ Նեթանյահուն, որը դատվում է պաղեստինցի ժողովրդի դեմ ցեղասպանության մեջ իր դերի համար, փորձում է թաքցնել իր և իր կառավարության հանցագործությունները, և այդ հայտարարությունները, որոնք չեն համապատասխանում պատմական և իրավական փաստերին, դատապարտելի և մերժելի են»։

Թվում է, թե Իսրայելի վարչապետի գլխավոր նպատակը  հանրային կարծիքի ուշադրությունը  այլ հարցի վրա սևեռելն է,  մեղադրելով Օսմանյան կայսրությանը և, ըստ էության, այսօրվա Թուրքիային առաջին համաշխարհային պատերազմի ժամանակ հայերի ցեղասպանության համար պատասխանատու համարելով։ Նա փորձում է հիշեցնել Թուրքիայի նախագահ Էրդողանին, որ եթե թուրք պաշտոնյաները ներկայումս մեղադրում են Իսրայելին Գազայի պատերազմում պաղեստինցիների դեմ ցեղասպանության մեջ, ապա նրանց նախորդները նույնպես մեղադրվել են հայերի և Օսմանյան կայսրության որոշ այլ փոքրամասնությունների դեմ նման գործողությունների մեջ։

Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը շատ հստակ և քննադատական ​​դիրքորոշում է ընդունել Գազայի պատերազմի ժամանակ Իսրայելի ռեժիմի գործողությունների նկատմամբ և բազմիցս այդ գործողությունները որակել է որպես «ցեղասպանություն»։ Տարբեր ելույթներում և հայտարարություններում նա դատապարտել է Իսրայելի հարձակումները և կոչ է արել միջազգային հանրությանը լուրջ արձագանքի։ Էրդողանը հայտարարել է, որ Գազայում Իսրայելի ցեղասպանությունը գերազանցել է նույնիսկ նացիստների հանցագործություններին։ Նա դատապարտելով լռությունը Գազայի հանցագործությունների նկատմամբ, ասել է. «Յուրաքանչյուր ոք, ով լռում է Գազայում ցեղասպանության առջև, մեղսակից է Իսրայելի մարդկության դեմ հանցագործություններին»։

Թուրքիայի արտաքին գործերի նախարար Հաքան Ֆիդանը Սաուդյան Արաբիայի Ջիդդա քաղաքում Իսլամական համագործակցության կազմակերպության արտաքին գործերի նախարարների խորհրդի արտահերթ նիստի բացման ժամանակ նույնպես հայտարարել է. Իսրայելը խաղաղություն չի փնտրում, այլ ձգտում է պաղեստինցիներին վերացնել տարածաշրջանից։

Չնայած Թուրքիայի և Իսրայելի միջև առևտրատնտեսական հարաբերությունների շարունակմանը, այս դիրքորոշումները չեն գոհացրել սիոնիստական ​​ռեժիմի վարչապետին։ Այս առումով, Նեթանյահուի կողմից հայոց ցեղասպանության վրա շեշտադրումը, հատկապես այն իրավիճակում, երբ իսրայելա-թուրքական հարաբերությունները լարված են, քաղաքական տեսանկյունից շատ նշանակալից է համարվում։ Այս գործողությունը կարելի է համարել Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի դեմ քաղաքական ճնշման գործադրելու փորձ։ Դրա համար կան մի քանի պատճառներ.

- Երկկողմ հարաբերություններում ճնշման գործիք

Իսրայելը անցյալում բարձրացրել է հայոց ցեղասպանության հարցը Թուրքիայի հետ լարվածության ժամանակաշրջաններում։ Սա ցույց է տալիս, որ այս հարցն օգտագործվում է որպես քաղաքական ճնշման լծակ, և ոչ թե պարզապես մարդու իրավունքների կամ պատմագրական տեսանկյունից։

- Իսրայելի պատասխանը Թուրքիայի քննադատություններին

Էրդողանը բազմիցս մեղադրել է Իսրայելին պաղեստինցիների դեմ պատերազմական հանցագործություններ կատարելու մեջ։ Ի պատասխան՝ Նեթանյահուն մեղադրեց Էրդողանին քրդերին սպանելու և լրագրողներին ճնշելու մեջ ընդգծելով, որ ինքը վերջին մարդն է, ով կարող է խորհուրդ տալ Իսրայելին։

- Մրցակցություն բարոյական լեգիտիմության հարցում

Հայոց ցեղասպանության ճանաչմամբ Նեթանյահուն փորձում է կասկածի տակ դնել Թուրքիայի բարոյական լեգիտիմությունը և հայտնվել ավելի բարձր դիրքում, հատկապես միջազգային ասպարեզում, որտեղ Թուրքիան փորձում է ակտիվ դեր խաղալ։

- Ուղերձ միջազգային հանրությանը և հայերին

Նեթանյահուի այս քայլը կարող է  յուրատեսակ ուղերձ լինել հայ համայնքին և արևմտյան երկրներին, որ Իսրայելը կանգնած է ցեղասպանության զոհերի կողքին, նույնիսկ եթե դրա հիմնական դրդապատճառը քաղաքական է։