Մեկնաբանություն - Շանհայի համագործակցության կազմակերպությանը Իրանի անդամակցության գործընթացը շարունակվում է

Ուզբեկստանի արտաքին գործերի նախարարի պաշտոնակատար Վլադիմիր Նարաֆը տեղեկացրել է Շանհայի համագործակցության կազմակերպության երկրների ղեկավարների՝ Սամարղանդ քաղաքում կայանալիք հանդիպմանը Իրանի Իսլամական Հանրապետության պարտավորությունների հուշագրի ստորագրման մասին։

Շանհայի համագործակցության կազմակերպության անդամ երկրների արտգործնախարարների խորհրդի նիստից հետո Տաշքենդի կառավարության այս պաշտոնյան լրագրողներին հայտարարեց.«Նախատեսվում է Սամարղանդում Շանհայի համագործակցության կազմակերպության առաջիկա նիստում ստորագրել Իրանի Իսլամական Հանրապետության պարտավորությունների հուշագիրը եւ ճանապարհ հարթել այս կազմակերպությանը Թեհրանի լիիրավ անդամակցության համար»:

Շանհայի համագործակցության կազմակերպության անդամ երկրների նախագահների խորհրդի նիստը տեղի կունենա 2022 թվականի սեպտեմբերի 15-ին և 16-ին Սամարղանդում։ Շանհայի համագործակցության կազմակերպությանը Իրանի անդամակցության հարցը կարևոր է և միշտ բարձրացվել է այս կազմակերպության տարբեր մակարդակների հանդիպումներում։ Կասկածից վեր է, որ Իրանի անդամակցությունը Շանհայի համագործակցության կազմակերպությանը շատ կարևոր է տարածաշրջանի և աշխարհի և երկրների համար։

Իրանը կարող է հեշտացնել Շանհայի համագործակցության կազմակերպության անդամ երկրների տարանցիկ ճանապարհը՝ Պարսից ծոցում, Օմանի ծովում, Հարավային և Հարավարևելյան Ասիայում էներգիայի արտադրության և սպառման շուկաներում:

Ռուսաստանի միջազգային հարաբերությունների խորհրդի գլխավոր տնօրեն, քաղաքական փորձագետ Անդրեյ Կորտունովն ասել է.«Իրանի ընդունումը կխթանի Շանհայի համագործակցության կազմակերպության անդամ երկրներում խոշոր ենթակառուցվածքային նախագծերի իրականացմանը։ Քանի որ առանց Իրանի մասնակցության դժվար կլինի զարգացնել և ընդլայնել տրանսպորտային միջանցքները հյուսիս-հարավ երթուղիներով Շանհայի համագործակցության կազմակերպության տարածաշրջանում»: Իրանը տարածաշրջանի բարդ խնդիրների լուծման մի մասն է, և դրան փոխարինող չկա։

Իրանի լիիրավ և մշտական ​​անդամակցությունը Շանհայի համագործակցության կազմակերպությանը կարող է շատ մեծ փոփոխություն լինել այս կազմակերպությունում։

Ի տարբերություն մյուս անդամների՝ Շանհայի համագործակցության կազմակերպությանն անդամակցության հետ կապված բազմաթիվ փաստաթղթեր պետք է հաստատվեն Իրանի Իսլամական խորհրդի կողմից։ Այդ իսկ պատճառով Շանհայի համագործակցության կազմակերպությանը Իրանի մշտական ​​անդամակցության գործընթացը փոքր-ինչ ձգձգվում է։

Այս կազմակերպությանն Իրանի մշտական ​​անդամակցությամբ, Իրանի տնտեսության մեջ թափ ստեղծելուց բացի, այս կազմակերպության մյուս անդամները կօգտվեն Իրանի հատուկ աշխարհագրական դիրքից: 

Շանհայի համագործակցության կազմակերպությունը, որն իր գործունեությունը սկսել է անվտանգության և ռազմական նպատակներով, վերջին շրջանում հակված է հատուկ տնտեսական միտումների։ Շանհայի համագործակցության կազմակերպության գրավչությունների հիմնական պատճառը տնտեսական և առևտրային գործունեությունն է: Շանհայի համագործակցության կազմակերպությանն անդամակցելու հայտ ներկայացրած երկրների թվում են ԱՄՆ-ը ​​և Թուրքիան։ Կասկածից վեր է, որ Շանհայի համագործակցության կազմակերպությունը խոշորագույն միջազգային կազմակերպություններից է, որը ներառում է ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի 5 անդամներից 2-ը և աշխարհի միջուկային տերությունների 4-ը։

Շանհայի համագործակցության կազմակերպության ներկայիս իրավիճակի և աշխարհի անկախ կառավարությունների դեմ ԱՄՆ-ի և արևմտյան դաշնակիցների կողմից պատժամիջոցների գործընթացի հետ կապված, Շանհայի համագործակցության կազմակերպությունը կարևորագույն միջազգային կազմակերպություններից է, որը կարող է չեզոքացնել ԱՄՆ-ի պատժամիջոցները։