Թեհրան–43. հայ հետախույզների շնորհիվ խափանվեց «Մեծ եռյակի» առաջնորդների դեմ մահափորձը
82 տարի առաջ այս օրը սկսված խորհրդաժողովը կարևոր փուլ դարձավ միջազգային հարաբերությունների զարգացման համար. քննարկվեցին պատերազմի և խաղաղության մի շարք հարցեր։
1943 թվականի նոյեմբերի 28-ին սկսվեց Թեհրանի խորհրդաժողովը։ «Մեծ եռյակի» հանդիպման գաղափարն առաջարկել էին Մեծ Բրիտանիայի վարչապետ Ուինսթոն Չերչիլն ու ԱՄՆ նախագահ Ֆրանկլին Ռուզվելտը։ Վայրն ընտրել էր ԽՍՀՄ առաջնորդ Իոսիֆ Ստալինը։
Չնայած բոլոր նախազգուշական միջոցներին` գերմանական հետախուզությունը տվյալներ էր ստացել բանակցությունների ժամանակի մասին՝ վերծանելով ամերիկյան ռազմածովային ծածկագիրը:
Գերմանիայի կանցլեր Ադոլֆ Հիտլերը ավստրիական ծագումով գերմանացի հետախույզ Օտտո Սկորցենիի գրոհայինների խմբին հանձնարարել էր վերացնել միանգամից երեք բարձրաստիճան հակառակորդներին։
Բայց խորհրդային հետախուզները կարողացան մոլորեցնել գերմանացի ռադիստներին, և հիտլերյան «Երկար ցատկ» ծածկանունով գործողությունը ձախողվեց։
Դա հաջողվեց խորհրդային ռեզիդենտ Հովհաննես (Իվան) Աղայանցի և մի խումբ երիտասարդ հետախույզների աշխատանքի շնորհիվ՝ Գևորգ Վարդանյանի ղեկավարությամբ։
Թեհրանում ընդունվեց ֆաշիստական Գերմանիան ջախջախելու ընդհանուր ռազմավարությունը, նշվեցին դաշնակիցների կողմից երկրորդ ճակատի բացման ժամկետները:
Այստեղ քննարկվեցին նաև ապագա Լեհաստանի սահմանները և Քյոնիգսբերգի պատկանելությունը։
