Արևմուտքի հանցագործությունների վերանայում | ԱՄՆ-ի կենսաբանական հանցագործությունները Արևելյան Ասիայում
https://parstoday.ir/hy/news/world-i237038-Արևմուտքի_հանցագործությունների_վերանայում_ԱՄՆ_ի_կենսաբանական_հանցագործությունները_Արևելյան_Ասիայում
Pars Today - Արևելյան Ասիայում ԱՄՆ-ի հանցագործությունները բարդ և մարտահրավերներով լի թեմա է, որը լայնորեն քննարկվել է։
(last modified 2025-09-15T12:33:05+00:00 )
Սեպտեմբեր 15, 2025 16:03 Asia/Tehran
  • Արևմուտքի հանցագործությունների վերանայում | ԱՄՆ-ի կենսաբանական հանցագործությունները Արևելյան Ասիայում

Pars Today - Արևելյան Ասիայում ԱՄՆ-ի հանցագործությունները բարդ և մարտահրավերներով լի թեմա է, որը լայնորեն քննարկվել է։

Ըստ Pars Today-ի՝ Միացյալ Նահանգների ամենակարևոր գործողություններից մեկը կենսաբանական և քիմիական զենքի կիրառումն ու կենսաբանական փորձերի անցկացումն է Արևելյան Ասիայի տարբեր շրջաններում, որոնք լուրջ բացասական հետևանքներ են ունեցել մարդկային կյանքի և շրջակա միջավայրի վրա։

1940-ական և 1950-ական թվականներին Միացյալ Նահանգները Ասիայի տարբեր շրջաններում, մասնավորապես Չինաստանում և Կորեայում, անցկացրել է կենսաբանական զենքի, այդ թվում՝ ժանտախտի և այլ վարակիչ հիվանդությունների փորձարկումներ։ Այս առումով ամենաակնառու դեպքերից մեկը Չինաստանի և Կորեայի շրջաններում կենսաբանական փորձերի քողի տակ իրականացված գործողություններն են։

Պատմական զեկույցներն ու փաստաթղթերը ցույց են տալիս, որ այս տարածաշրջաններում Միացյալ Նահանգները անուղղակիորեն պատասխանատու էր այնպիսի հիվանդությունների տարածման համար, ինչպիսիք են ժանտախտը և որոշ այլ հիվանդություններ։ Այս գործողություններից շատերը իրականացվել են գաղտնի ռազմական փորձարկումների տեսքով, և դրանց նպատակն էր գնահատել կենսաբանական և քիմիական զենքի ազդեցությունը մարդկային բնակչության և տնտեսական ենթակառուցվածքների վրա։

Այս հանցագործություններից ամենասարսափելիներից մեկը կատարվել է Միացյալ Նահանգների կողմից Հարավային Կորեայում և Չինաստանի հյուսիս-արևելյան որոշ հատվածներում, որտեղ այն մեծ քանակությամբ մանրէներ, միջատներ, փետուրներ, կենդանիների փտած մասեր և ձկներ է նետել այդ երկրների բնակիչների և նրանց գյուղատնտեսական հողերի վրա։ Այս գործողությունը հանգեցրել է այնպիսի հիվանդությունների տարածմանը, ինչպիսիք են ժանտախտը, սիբիրախտը և էնցեֆալիտը, և այդ երկրների բնակիչների լայնածավալ և արագ մահվան։ Հանցագործություններ, որոնց հետևանքները շարունակվում են Արևելյան Ասիայի երկրներում՝ գենետիկ հիվանդություններով երեխաների ծնունդով։ Այս փորձերը երբեմն իրականացվել են բացահայտ, երբեմն՝ գաղտնի։

Վիետնամի պատերազմի (1955–1975) ժամանակ Միացյալ Նահանգները մեղադրվեց բնական պաշարները ոչնչացնելու, թշնամու ուժերը թուլացնելու և քաղաքացիական բնակչությանը վնասելու համար կենսաբանական և քիմիական զենքեր օգտագործելու մեջ: Մեկ հայտնի օրինակ էր «Նարնջագույն գործակալ» քիմիական նյութի օգտագործումը: Այս նյութը, որը պարունակում էր Դիօքսին, լայնորեն օգտագործվում էր պատերազմական գոտիներում և աղետալի հետևանքներ ուներ մարդկանց առողջության վրա, հատկապես հետագա սերունդների համար: Չնայած կենսաբանական նյութը ուղղակիորեն չէր առաջացնում սով կամ հիվանդություն, սակայն շրջակա միջավայրի և առողջության վրա ազդեցությունը շատ մեծ էր:

Կենսաբանական և քիմիական զենքի օգտագործումը Արևելյան Ասիայում, մասնավորապես Չինաստանում, Կորեայում և Վիետնամում, կործանարար և երկարատև հետևանքներ ունեցավ շրջակա միջավայրի և մարդկային բնակչության վրա: Այս տարածքներից մի քանիսում տարածվեցին այնպիսի հիվանդություններ, ինչպիսիք են ժանտախտը, խոլերան, մալարիան և շնչառական հիվանդությունները՝ վտանգելով միլիոնավոր մարդկանց կյանքը: Այս հիվանդությունները ոչ միայն սպառնում էին մարդկային կյանքին, այլև վնասակար հետևանքներ ունեին ապագա սերունդների համար։

ԱՄՆ-ի վայրագությունները Արևելյան Ասիայում, մասնավորապես կենսաբանական և քիմիական զենքի օգտագործումը, խորը և լայնածավալ ազդեցություն ունեցան մարդկանց առողջության և տարածաշրջանի շրջակա միջավայրի վրա։ Միտումնավոր կամ անուղղակիորեն, ժանտախտի և այլ մահացու հիվանդությունների բռնկումները, հատկապես Վիետնամի պատերազմում, ցույց են տալիս, որ այս զենքի օգտագործումը ոչ միայն անմիջական վնաս է պատճառում, այլև երկարաժամկետ հետևանքներ ունի ապագա սերունդների համար։ Այս իրադարձությունները պետք է շարունակեն մանրամասն ուսումնասիրվել՝ դրանց հետևանքներն ավելի թափանցիկ դարձնելու միջազգային մակարդակում և նման անմարդկային գործողություններ կատարած երկրներին պատասխանատվության կանչելու համար։