Աֆղանա-պակիստանյան սահմանին անվտանգության զարգացումները և դրանց ազդեցությունը տարածաշրջանային կայունության վրա
Pars Today - Աֆղանաստանի և Պակիստանի սահմանին վերջին զարգացումներից հետո աճել են մտահոգությունները բռնության սրման և ծայրահեղական խմբավորումների գործունեության վերաբերյալ։
Times of South Asia վերլուծական լրատվական կայքի տվյալներով՝ Պակիստանի և աֆղան թալիբների միջև վերջին բախումները տեղի են ունեցել այն ժամանակ, երբ երկիրը կրկին բախվում է լուրջ անվտանգության մարտահրավերների։ Pars Today-ի տվյալներով՝ 2021 թվականի օգոստոսին Աֆղանստանից ամերիկյան ուժերի դուրսբերումից ի վեր Հարավային Ասիայում անվտանգության իրավիճակը դարձել է չափազանց փխրուն, և Պակիստանը, որը տարիներ շարունակ եղել է ահաբեկչության դեմ պայքարի առաջնագծում, բախվել է ահաբեկչական հարձակումների աճի։
Զեկույցների համաձայն՝ Պակիստանում ահաբեկչության ցուցանիշը զգալիորեն աճել է, միայն Խայբեր-Պախտունխվա նահանգում 2025 թվականին գրանցվել է ավելի քան 300 հարձակում։
Վերլուծաբանները կարծում են, որ «Թեհրիկ-ե-Թալիբանե Պակիստանի» ազդեցությունը դուրս է եկել երկրի սահմաններից և ավելի խորը կապեր է հաստատել այնպիսի ահաբեկչական խմբավորումների հետ, ինչպիսիք են «Ալ-Քաիդան» և «ԻԼԻՊ»-ը։ Այս գաղափարախոսական համընկնումը կարող է հանգեցնել ծայրահեղականության տարածմանը տարածաշրջանում և դրանից դուրս, հատկապես այն պատճառով, որ Աֆղանստանում թալիբների իշխանության վերադարձը և նրանց կողմից «Թեհրիկ-ե-Թալիբանե Պակիստան» (TTP) խմբավորման դեմ արդյունավետ գործողություններ չձեռնարկելը մտահոգություններ են առաջացրել, որ Աֆղանստանը կարող է դառնալ միջազգային ահաբեկչության նոր հենակետ։
Այս զարգացումները կարող են լուրջ հետևանքներ ունենալ համաշխարհային տնտեսական և քաղաքական կայունության համար։ Չինաստան-Պակիստան տնտեսական միջանցքի և CASA-1000 էլեկտրահաղորդման նախագծի նման խոշոր տնտեսական նախագծերը մեծապես կախված են Աֆղանստանի և Պակիստանի կայունությունից։ Եթե բռնությունն ու ահաբեկչական գործողությունները տարածվեն, այս նախագծերը և, հետևաբար, համաշխարհային տնտեսական շահերը կհայտնվեն վտանգի տակ։
Այս համատեքստում ահաբեկչության դեմ պայքարում միջազգային համագործակցության անհրաժեշտությունն ավելի քան երբևէ զգացվում է։ Պակիստանը, որպես երկիր, որը ծանր գին է վճարել ահաբեկչության դեմ պայքարում, չի կարող միայնակ դիմակայել այս մարտահրավերներին։ Վերջին զարգացումները ցույց են տալիս, որ ահաբեկչությունը վերսահմանային և գաղափարախոսական երևույթ է, որը պահանջում է համաշխարհային ուշադրություն և գործողություններ։