Ինչո՞ւ է սրվել Պակիստան-Աֆղանստան սահմանային լարվածությունը. Ակնարկ Հետևանքներին

Pars Today- Վերջին օրերին Պակիստանի և Աֆղանստանի միջև սահմանային լարվածությունը հանգեցրել է լայնածավալ ռազմական բախումների, որոնց արմատները պատմական տարաձայնություններն են, ահաբեկչական մեղադրանքները և ինքնիշխանության խախտումները։

Պակիստանի և Աֆղանստանի միջև սահմանային լարվածությունը, որը սկսվել էր այս տարվա սկզբին, սրվել է վերջին օրերին և դարձել է ամենալուրջ ճգնաժամերից մեկը՝ Թալիբանի իշխանության գալուց հետո։ Պակիստանը մեղադրում է Թալիբանին այնպիսի ահաբեկչական խմբավորումների ապաստան տալու մեջ, ինչպիսին է «Թեհրիք-ե-Թալիբանե Պակիստանը» (TTP), որոնք մահացու հարձակումներ են իրականացնում Պակիստանի տարածքում, մինչդեռ Թալիբանի պաշտոնյաները հերքում են մեղադրանքները և մեղադրում Պակիստանին Աֆղանստանի ինքնիշխանությունը խախտելու մեջ։ Ճգնաժամը ոչ միայն խաթարել է երկկողմ հարաբերությունները, այլև լայնածավալ հետևանքներ ունի տարածաշրջանային անվտանգության, տնտեսության և միգրացիայի համար։

Լարվածության արմատները հասնում են Դուրանդի գծին՝ 1893 թվականին Բրիտանիայի կողմից գծված սահմանին, որը Աֆղանստանը չի ճանաչում։ Սակայն այս տարվա սկզբից ի վեր գրանցվել են պարբերաբար բախումներ։ Ճգնաժամը գագաթնակետին հասավ վերջին մի քանի օրերին, երբ թալիբները հոկտեմբերի 9-ին Քաբուլում և Աֆղանստանի հարավ-արևելքում տեղի ունեցած ռմբակոծություններից հետո, մեղադրեցին Պակիստանին ավիահարվածներ հասցնելու մեջ: Ի պատասխան՝ թալիբների ուժերը հոկտեմբերի 11-ին հարձակվեցին Պակիստանի սահմանային դիրքերի վրա՝ պնդելով, որ գրավել են երեք դիրք և սպանել 58 պակիստանցի զինվորի: Մյուս կողմից, Պակիստանը հայտարարեց, որ սպանվել է ավելի քան 200 թալիբ զինյալ:

Այս լարվածության հետևանքները բազմակողմանի են՝ անվտանգության առումով, այս հակամարտությունները մեծացրել են ահաբեկչության տարածման ռիսկը, «Թեհրիք-ե-Թալիբանե Պակիստանը» (TTP) օգտագործել է այս հնարավորությունը Պակիստանում ավելի շատ հարձակումներ իրականացնելու և նույնիսկ սահմանային դիրքեր գրավելու համար:

Աշխարհաքաղաքական առումով ճգնաժամը բարդացրել է տարածաշրջանային հարաբերությունները, քանի որ Հնդկաստանը ավելի սերտ կապեր է հաստատել թալիբների և թալիբների արտաքին գործերի նախարար Ամիր Խան Մոթաղիի հետ, որը հոկտեմբերին այցելել է Հնդկաստան, ինչը անհանգստացրել է Պակիստանին: Սաուդյան Արաբիան, Կատարը և Չինաստանը մտահոգություն են հայտնել Աֆղանստանի և Պակիստանի միջև լարվածության վերաբերյալ, իսկ Չինաստանը կողմերին զսպվածության և երկխոսության կոչ է արել: Պակիստանը միջնորդություն է փնտրում, բայց թալիբները պնդում են պաշտպանել իրենց տարածքը:

Միևնույն ժամանակ, Իրանի Իսլամական Հանրապետությունն ընդգծում է երկու երկրների տարածքային ամբողջականության և ազգային ինքնիշխանության փոխադարձ հարգանքի անհրաժեշտությունը: Որպես ընդհանուր հարևան՝ Իրանը կարծում է, որ վեճերի լուծումը երկխոսության միջոցով և առանց արտաքին միջամտության տարածաշրջանային կայունության բանալին է։ Այս մոտեցումը կարող է նպաստել լարվածության մեղմացմանը, քանի որ իրավիճակի ցանկացած սրացում կարող է հանգեցնել Հարավային Ասիայում ավելի լայն անկայունության, այդ թվում՝ միգրացիայի աճի, առևտրի խափանումների և ահաբեկչական սպառնալիքների, որոնք ազդում են նաև Իրանի սահմանների վրա։