Պարսկերենը Ձեզ համար (69)

Նոյեմբեր 17, 2018 10:05 Asia/Yerevan

Բեռնել

Ողջույն Ձեզ պարսկերենով հետաքրքրվող հարգարժան ռադիոլսող բարեկամներ: Հարգելի ունկնդիր շնորհակալություն ձեզ ,որ նախապատվությունը տվել եք Հայերեն ռադիոժամին:

Եթե հիշում եք նախորդ հաղորդման ընթացքում Արմենը ծանոթացավ Իրանի ամենախոշոր անապատներ՝ Դաշթե Քեվիրին և Քեվիրե Լութին: Նա այս կապակցությամբ զրուցում է նաև Ռամինի հետ և Ռամինը անապատի մասին ավելի շատ տեղեկություններ է փոխանցում նրան: Ցերեկը օդի բարձր ջերմաստիճանը, սակավ տեղումները և ջրի սակավությունը, պատճառ են դարձել ,որ ոչ ոք չկարողանա ապրել անապատում: Իհարկե անապատների մերձակա տարածքում կան քաղաքներ, որտեղ գյուղատնտեսությունը սահմանփակվում է արմավի,պիստակի և մի քանի այլ մթերքների ցանքսով: Բայց անապատի բնակիչների արվեստն ուշագրավ է: Գորգագործությունը, խեցեգործությունը, սալիկապատումը, տեքստիլը և ասեղնագործությունը անապատների մերձակա քաղաքների բնակիչների կարևորագույն արվեստներն են համարվում: Այս հաղորդման նոր բառերն ու բառակապակցությունները ներկայացնելուց հետո ձեր ուշադրությանը կհանձնենք Արմենի և Ռամինի երկխոսությունը: Ընկերակցեք մեզ:

***

Ինչպես միշտ առաջարկում ենք ծանոթանալ այս հաղորդման նոր բառերին ու բառակապակցություններին:

Անապատ	Քավիր	کویر
Կենդանի	Հեյվան	حیوان
Կենդանիներ	Հեյվանաթ	حیوانات
Նրանք ապրում են	Անհա զենդեգի միքոնա՛նդ	آنها زندگی می کنند
Կենտրոն	Մա՛րքա՛զ	مرکز
Թիվ	Թեըդադ	تعداد
Սակավաթիվ	Թեըդադե քա՛մի	تعداد کمی
Բույս	Գյահ	گیاه
Կա, գոյություն ունի	Վոջուդ դարա՛դ	وجود دارد
Մերձակա, մերձակայք	Ա՛թրաֆ	اطراف
Անապատի մերձակայք	Աթրաֆե քա՛վիր	اطراف کویر
Օձ	Մար	مار
Ուղտ	Շոթոր	شتر
Ուրեմն	Փա՛ս	پس
Մարդիկ	Մա՛րդոմ	مردم
Նրանք ունեն	Անհա դարա՛նդ	آنها دارند
Նրանք կան	Անհա հա՛սթա՛նդ	آنها هستند
Գյուղ	Ռուսթա	روستا
Գյուղեր	Ռուսթահա	روستاها
Հողագործ	Քեշավա՛րզ	کشاورز
Հողագործներ	Քեշավա՛րզան	کشاورزان
Կատարել	Ա՛նջամ դադա՛ն	انجام دادن
Աշխատանքների կատարում	Ա՛նջամե քարհա	انجام کارها
Նրանք օգտագործում են	Անհա էսթեֆադե	آنها استفاده می کنند
Քաղաք	Շա՛հր	شهر
Քաղաքներ	Շա՛հրհա	شهرها
Մեծ	Բոզորգ	بزرگ
Շատ	Խեյլի	خیلی
Միայն	Ֆա՛ղա՛թ	فقط
Քերման	Քերման	کرمان
Յազդ	Յա՛զդ	یزد
Սպահան	Էսֆեհան	اصفهان
Գյուղ	Ռուսթա	روستا
Գյուղեր	Ռուսթահա	روستاها
Ջուր	Աբ	آب
Որտեղից	Ա՛զ քոջա	از کجا
Նրանք բերում են	Անհա միավա՛րա՛նդ	آنها می آورند
Ճանապարհ	Ռահ	راه
Ճանապարհներ	Ռահհա	راهها
Հնում	Դա՛ր ղա՛դիմ	در قدیم
Ստորգետնյա	Զիրե զա՛մին	زیر زمین
Ի՞նչ	Չե?	چه ؟
Նրանք ասում են	Անհա միգույա՛նդ	آنها می گویند
Ջրմուղ	Ղա՛նաթ	قنات
Գյուղատնտեսություն	Քեշավա՛րզի	کشاورزی
Նրանք գյուղատնտեսությամբ են զբաղվում	Անհա քեշավա՛րզի միքոնա՛նդ	آنها کشاورزی می کنند
Ճիշտ է	Դորոսթ ա՛սթ.	درست است
Օդ	Հա՛վա	هوا
Տաք	Գա՛րմ	گرم
Չոր	Խոշք	خشک
Քիչ,սակավ	Քա՛մ	کم
Փոթորիկ	Թուֆան	توفان
Ավազի փոթորիկ,ավազահողմ	Թուֆանե շեն	توفان شن
Ճարտարապետություն	Մեըմարի	معماری
Հետաքրքիր	Ջալեբ	جالب
Քանի	Չա՛նդ	چند
Ֆիլմ	Ֆիլմ	فیلم
Ես դիտել եմ	Մա՛ն դիդեա՛մ	من دیده ام
Տուն, բնակարան	Խանե	خانه
Տներ, բնակարաններ	Խանեհա	خانه ها
Գմբեթաձև	Գոնբա՛դի	گنبدی
Գեղեցիկ	Ղա՛շա՛նգ	قشنگ

***

Հարգելի բարեկամներ այժմ առաջարկում ենք հետևել Արմենի և Ռամինի երկխոսությանը և փորձել կրկնել նախադասությունները:

Արմեն.Անապատում ի՞նչ կենդանիներ են ապրում:	Դա՛ր քա՛վիր չե հեյվանաթի զենդեգի միքոնա՛նդ.	آرمن- در کویر چه حیواناتی زندگی می کنند ؟
Ռամին.Անապատի կենտրոնում սակավաթիվ կենդանիներ ու բույսեր կան: Բայց մերձակայքում կան ուղտի և օձի նման կենդանիներ :	Դա՛ր մա՛րքա՛զե քա՛վիր թեըդադե քա՛մի հեյվան վա՛ գիահ վոջուդ դա՛րա՛դ,ամմա ա՛թրաֆե ան հեյվանաթի մեսլե շոթոր վա մար վոջուդ դարա՛դ.	رامین - در مرکز کویر تعداد کمی حیوان و گیاه وجود دارد . اما در اطراف آن ، حیواناتی مثل شتر و مار وجود دارد .
Արմեն.Ուրեմն անապատի մերձակայքի մարդիկ ուղտ ունե՞ն:	Փա՛ս մա՛րդոմե ա՛թրաֆե քա՛վիր շոթոր դարա՛նդ.	آرمن - پس مردم اطراف کویر شتر دارند ؟
Ռամին.Այո անապատի մերձակա գյուղերում հողագործներն իրենց աշխատանքը կատարելու համար ուղտ են օգտագործում:	Բա՛լե, դա՛ր ռուսթահայե ա՛թրաֆե քա՛վիր, քեշավա՛րզան բա՛րայե անջամե քարհայե խոդ ա՛զ շոթոր էսթեֆադե միքոնա՛նդ.	رامین - بله . در روستاهای اطراف کویر ، کشاورزان برای انجام کارهای خود از شتر استفاده می کنند .
Արմեն.Անապատի մերձակա քաղաքները մե՞ծ են:	Շա՛հրհայե ա՛թրաֆե քա՛վիրե բոզորգ հա՛սթա՛նդ?	آرمن - شهرهای اطراف کویر بزرگ هستند ؟
Ռամին. Ոչ այս քաղաքները շատ մեծ չեն, միայն Քերմանը, Յազդը և Սպահանն են մեծ:	Նա՛, ին շա՛հրհա խեյլի բոզորգ նիսթա՛նդ.Ֆա՛ղա՛թ Քերման վա՛ Յա՛զդ վա՛ Էսֆեհան բոզորգ հա՛սթա՛նդ.	رامین - نه . این شهرها خیلی بزرگ نیستند . فقط کرمان و یزد و اصفهان بزرگ هستند .
Արմեն.Այս քաղաքների ու գյուղերի մարդիկ որտեղի՞ց են ջուր բերում:	Մա՛րդոմե ին շա՛հրհա վա՛ ռուսթահա ա՛զ քոջա աբ միավա՛րանդ?	آرمن - مردم این شهرها و روستاها از کجا آب می آورند ؟
Ռամին.Հնում նրանք ստորգետնյա ջրուղիներ էին կառուցում:	Դա՛ր ղա՛դիմ անհա դա՛ր զիրե զա՛մին ռահհայի բա՛րայե աբ դորոսթ միքա՛րդա՛նդ.	رامین - در قدیم آنها در زیر زمین راههایی برای آب درست می کردند .
Արմեն.Այդ ջրուղիներին ի՞նչ են ասում:	Բե ին ռահհա չե միգույա՛նդ?	آرمن - به این راهها چه می گویند ؟
Ռամին.Այս ճանապարհները կոչվում են ջրմուղ(քարեզ): Ջրմուղի(քարեզի) ջրով էլ գյուղատնտեսությամբ են զբաղվում:	Էսմե ին ռահհա ղա՛նաթ ա՛սթ.Բա աբե ղա՛նաթ քեշավա՛րզի հա՛մ միքոնա՛նդ.	رامین - اسم این راهها قنات است . با آب قنات ، کشاورزی هم می کنند .
Արմեն.Կարծում եմ անապատի մոտ ապրելը շատ դժվար է:	Ֆեքր միքոնա՛մ զենդեգի նա՛զդիքե քա՛վիր սա՛խթ ա՛սթ.	آرمن - فکر می کنم زندگی نزدیک کویر سخت است .
Ռամին.Այո ճիշտ է, տաք ու չոր օդ, սակավաջրություն և ավազի փոթորիկ(ավազահողմ):	Բա՛լե դորոսթ ա՛սթ.Հա՛վայե գա՛րմ վա՛ խոշք վա՛ աբե քա՛մ վա՛ թուֆանե շեն.	رامین - بله ، درست است . هوای گرم و خشک و آب کم و توفان شن .
Արմեն.Բայց անապատի ճարտարապետությունը շատ հետաքրքիր է:Ես մի քանի ֆիլմ եմ դիտել անապատի ճարտարապետության վերաբերյալ:	Ամմա մեըմարիյե քա՛վիր խեյլի ջալեբ ա՛սթ,մա՛ն չա՛նդ ֆիլմ դա՛ր մորեդե մեըմարի դա՛ր քա՛վիր դիդեա՛մ.	آرمن - اما معماری کویر خیلی جالب است . من چند فیلم درمورد معماری در کویر دیده ام .
Ռամին.Այո, այնտեղի տները գմբեթաձև են ու շատ գեղեցիկ:	Բա՛լե , խանեհայե անջա գոնբա՛դի վա՛ խեյլի ղա՛շա՛նգ ա՛սթ.	رامین - بله . خانه های آنجا گنبدی و خیلی قشنگ است .

Հարգելի բարեկամներ այժմ առաջարկում ենք մեկ անգամ ևս ունկնդրել Արմենի և Ռամինի երկխոսությունը,այս անգամ առանց թարգմանության:

Դա՛ր քա՛վիր չե հեյվանաթի զենդեգի միքոնա՛նդ.	آرمن- در کویر چه حیواناتی زندگی می کنند ؟
Դա՛ր մա՛րքա՛զե քա՛վիր թեըդադե քա՛մի հեյվան վա՛ գիահ վոջուդ դա՛րա՛դ,ամմա ա՛թրաֆե ան հեյվանաթի մեսլե շոթոր վա մար վոջուդ դարա՛դ.	رامین - در مرکز کویر تعداد کمی حیوان و گیاه وجود دارد . اما در اطراف آن ، حیواناتی مثل شتر و مار وجود دارد .
Փա՛ս մա՛րդոմե ա՛թրաֆե քա՛վիր շոթոր դարա՛նդ.	آرمن - پس مردم اطراف کویر شتر دارند ؟
Բա՛լե, դա՛ր ռուսթահայե ա՛թրաֆե քա՛վիր, քեշավա՛րզան բա՛րայե անջամե քարհայե խոդ ա՛զ շոթոր էսթեֆադե միքոնա՛նդ.	رامین - بله . در روستاهای اطراف کویر ، کشاورزان برای انجام کارهای خود از شتر استفاده می کنند .
Շա՛հրհայե ա՛թրաֆե քա՛վիրե բոզորգ հա՛սթա՛նդ?	آرمن - شهرهای اطراف کویر بزرگ هستند ؟
Նա՛, ին շա՛հրհա խեյլի բոզորգ նիսթա՛նդ.Ֆա՛ղա՛թ Քերման վա՛ Յա՛զդ վա՛ Էսֆեհան բոզորգ հա՛սթա՛նդ.	رامین - نه . این شهرها خیلی بزرگ نیستند . فقط کرمان و یزد و اصفهان بزرگ هستند .
Մա՛րդոմե ին շա՛հրհա վա՛ ռուսթահա ա՛զ քոջա աբ միավա՛րանդ?	آرمن - مردم این شهرها و روستاها از کجا آب می آورند ؟
Դա՛ր ղա՛դիմ անհա դա՛ր զիրե զա՛մին ռահհայի բա՛րայե աբ դորոսթ միքա՛րդա՛նդ.	رامین - در قدیم آنها در زیر زمین راههایی برای آب درست می کردند .
Բե ին ռահհա չե միգույա՛նդ?	آرمن - به این راهها چه می گویند ؟
Էսմե ին ռահհա ղա՛նաթ ա՛սթ.Բա աբե ղա՛նաթ քեշավա՛րզի հա՛մ միքոնա՛նդ.	رامین - اسم این راهها قنات است . با آب قنات ، کشاورزی هم می کنند .
Ֆեքր միքոնա՛մ զենդեգի նա՛զդիքե քա՛վիր սա՛խթ ա՛սթ.	آرمن - فکر می کنم زندگی نزدیک کویر سخت است .
Բա՛լե դորոսթ ա՛սթ.Հա՛վայե գա՛րմ վա՛ խոշք վա՛ աբե քա՛մ վա՛ թուֆանե շեն.	رامین - بله ، درست است . هوای گرم و خشک و آب کم و توفان شن .
Ամմա մեըմարիյե քա՛վիր խեյլի ջալեբ ա՛սթ,մա՛ն չա՛նդ ֆիլմ դա՛ր մորեդե մեըմարի դա՛ր քա՛վիր դիդեա՛մ.	آرمن - اما معماری کویر خیلی جالب است . من چند فیلم درمورد معماری در کویر دیده ام .
Բա՛լե , խանեհայե անջա գոնբա՛դի վա՛ խեյլի ղա՛շա՛նգ ա՛սթ.	رامین - بله . خانه های آنجا گنبدی و خیلی قشنگ است .

Արմենը և Ռամինը քայլելով գնում են դեպի խանութ: Ռամինը անապատի մասին հետաքրքիր պատմություններ է պատմում Արմենին:Իսկ անապատի մերձակա քաղաքներում ապրող մարդիկ հետաքրքիր պատմություններ են պատմում անապատում կորած անձանց վերաբերյալ: Նրանք համոզված են ,որ ոչ ոք չի կարող գնալ անապատի կենտրոական հատվածը և այնտեղից ողջ վերադառնալ: Անապատում կա միրաժ,որը խաբուսիկ է: Անապատում ուղևորները հեռվից նկատում են ջրով լի գետը կամ լիճը: Ու երբ մոտենում են դրան տեսնում են ,որ ոչ մի ջուր էլ չկա: Ավազի փոթորիկը պատճառ է դառնում ,որ անապատի տեսքը անընդհատ փոխվի: Զբոսաշրջիկների ուղեգրություններից պարզվում է,որ Իրանի անապատ այցելելը նրանց կյանքի հետաքրքիր հուշերից է դարձել: Ներկայումս անապատի մերձակա պանդոկները վերանորոգվել են և մեծ թվով զբոսաշրջիկներ այցելում են այնտեղ: Անապատի ջինջ երկինքը և խորհրդավոր լռությունը, արեգակի գեղեցիկ մայրամուտը և փարոսների նման լույս սփռող աստղերը գրավում են յուրաքանչյուր մարդու: Հուսով ենք առիթ կունենաք գալ Իրան և մոտիկից տեսնել Իրանի անապատները: Անապատներն այցելելով կնկատեք , ինչ-որ գաղտնիքներ են թաքնված անապատի սրտում:

Պիտակ

Պարսկերենի ուսուցում

Այլ դրվագներ