Զբոսաշրջություն՝ պատուհան դեպի իմաստնության աշխարհ(5)
Ապրիլ 11, 2018 15:32 Asia/Yerevan
Քանի որ ճամփորդությունը շատ կարևոր է իսլամում, ուստի դրա մասին այս աստվածային կրոնի մտահորիզոնը շատ լայն է: Շարժումն արարչագործության մեջ աստվածային ավանդույթ է, որը ներառում է արարչագործության տարբեր կողմերը՝ մարդու կամ բնության, կենդանիների ու բույսերի, թռչունների ու այլնի ստեղծումը:
Ծնվելն ու կյանքից հեռանալն այս աշխարհից, ըստ երևույթին մի մշտական ուղևորություն է, որի մեջ կան նաև այլ ուղևորություններ: Բոլոր էակները շարժման ու փոփոխության մեջ են: Ղուրանի Նամլ սուրայի մեջ ասվում է. Տեսնում ես լեռները կարծում ես, որ նրանք անշարժ են: Դա այն դեպքում, երբ դրանք ամպի նման շարժման մեջ են:
Ճամփորդությունը այն երևույթներից է, որի մասին խոսվում է Ղուրանում: Ղուրանը մարդկանց խրախուսում է ճամփորդել: Այդպիսով, իսլամը նպատակ ունի իր հետևորդների ուշադրությունը սևեռել դեպի այս երևույթը և այն, որ դա նպաստում է մարդու ֆիզիկական ու հոգեկան առողջությանը: Ֆիզիկական առողջության մասին կարելի է ասել, որ ճամփորդության մեջ առողջ ժամանցը շատ կարևոր է: Մյուս կողմից, հանդիպումը հարազատների հետ, գիտելիքներ ձեռք բերելը, առևտուրը ու նաև աստվածային շնորհները: Որպես օրինակ, բարեկամներին ու հարազատներին հանդիպելու մասին, իսլամի մարգարե Մուհամմադն այսպես է ասում. Իմ ժողովրդից նրան, ով վկա է , նրան ով բացակա է, նրան, ով մինչև դատաստանի օրը տղամարդկանց սերմի մեջ է ու կանանց արգանդներում, հորդորում եմ շփվել հարազատների հետ, եթե անգամ նրանց միջև հեռավորությունը կազմում է մեկ տարի: Սա կրոնի հրամայականն է:
Իսլամ կրոնը ճամփորդության մասին լայն մտահորիզոն ունի: Իսլամն ասում է, որ ճամփորդության ժամանակ մարդը ձեռք է բերում ճանաչողություն իր և իրեն շրջապատող աշխարհի մասին: Ճամփորդի միտքը զարգանում է, նա ավելի շատ ճանաչողություն է ձեռք բերում անցյալի մասին ու դաս քաղում տարբեր ժողովուրդների պատմությունից: Հատկանշական է, որ Ղուրանի որոշ այաներում ճամփորդությունը համարվում է անհրաժեշտություն որոշ մարդկանց համար, այն հույսով, որ ճամփորդությունն աշխարհագրությունների ու անցած գնացած ազգերի պատմության ու կոթողների հետ ծանոթանալը դաս կդառնան նրա համար ու նա կճանաչի Աստծուն: Իմամ Ալին ասում է. Ճամփորդեք, քանի որ ճամփորդությունն ունի հինգ օգուտ: Նախ՝ վերացնում է տխրությունը, ձեռք է բերվում եկամուտ, մարդիկ սովորում են քաղաքավարություն ու ծանոթանում բարի մարդկանց հետ: Ղուրանի մեջ ճամփորդության մասին խոսվում է տարբեր իմաստներով: Կա ճամփորդություն՝ հատուկ նպատակով ու իմաստով: Հիջրեթը, որը նշանակում է գաղթ, բազմիցս օգտագործվում է Ղուրանում: Պատմությունը վկայում է, որ աստվածային կրոնների կարևոր դերը պատմության մեջ մշտապես նկատվել է գաղթի ու աստվածային մարգարեների՝ մի վայրից մյուսը տեղափոխվելու ժամանակ: Որոշ մարգարեների պատմության մասին խոսելիս, Ղուրանն անդրադառնում է այս խնդրին: Իսկ մարդու կյանքի սկիզբը երկրի վրա, Ադամի իջնելը դրախտից երկիր, կամ Աստծո որոշ մարգարեների, այդ թվում՝ Նոյի, Խեզրի, Հովսեփի, Զոլղառնեյնինի, քարանձավի մարդկանց, Աբրահամի, Հիսուսի և Մոհամմադի կյանքը շաղկապված է եղել ճամփորդության հետ: Օրինակ Քարանձավի մարդիկ, որոնց մասին գրված է Ղուրանում, գաղթեցին իրենց հավատքը պահպանելու համար: Աբրահամը, Մեքքա գաղթելուց հետո կանգնեցրեց հավատացյալների առաջին տունը, որպեսզի ամեն տարի, միլիոնավոր մարդիկ հավաքվեն դրա շուրջն ու հաղորդակցվեն Արարչի հետ: Իսկ աստվածային մարգարե Մոհամմադի Մեքքայից Մեդինա գաղթի ժամանակ, դրվեց իսլամական խոշոր քաղաքակրթության հիմքը:
Ղուրանում ճամփորդության մասին գոյություն ունեն որոշ վճիռներ: Ղուրանի որոշ այաներում նշվում է, որ ճամփորդության ժամանակ կրոնական պաշտամունքները, օրինակ՝ ծոմն ու նամազը կատարելը պետք է ավելի դյուրին լինի: Ղուրանն ասում է. Որոշ տեղերում կրճատեք նամազը, դա խնդիր չէ:
Նամազից բացի, պահքը նույնպես իսլամական ծեսերից է, որը ճամփորդության ժամանակ ավելի է հեշտանում: Ինչպես ասվում է Բաղարա սուրայի 185-րդ այայում. Աստված ցանկանում է, որ ձեզ համար համար հեշտ լինի: Ոմանք համոզված են, որ մուսուլմանի ուղևորությունը, որը հիմնված է կրոնական շարժառիթի վրա, համարվում է կրոնական պաշտամունք: Ճամփորդության մասին իսլամում ասվում է, որ պետք է ապահովել նրանց ճամփորդության ծախսը, ովեքեր մնացել են ճանապարհին: Ինչպես գիտենք, աշխարհի տարբեր երկրներում, զբոսաշրջիկների ամենամեծ խնդիրը ծախսն է: Եվ կարևոր է, որպեսզի ճամփորդը լինի ֆինանասապես ապահով, որպեսզի հեշտ ճամփորդի: Իսլամ կրոնը թույլ է տալիս, որ պետական բյուջեից և զաքաթից ու խոմսից /մուսուլմանների ֆինասնական պարտավորություն/ օգնություն տրվի այն անձանց, ովքեր հնարավորություն չունեն ճամփորդել: Իսլամում ճամփորդությունն ունի նաև որոշակի ծեսեր: Որպես օրինակ, ճամփորդը նախքան ճամփորդությունը պետք է գումարով օգնի որևէ մեկին, կամ ճամփորդության վերաբերյալ աղոթք կարդա: Ճամփորդության աղոթներից մեկը հետևյալն է.
Տեր, ուզում եմ այցելություն կատարել: Ինձ համար բարին կամեցիր և ինձ օգնիր, որպեսզի այս ճանապարհին որոշումներս լուսավոր լինեն: Ինձ հասկացրու և իմ որոշումը հաստատիր: Բարությամբ պահպանիր ինձ: Տեր, ինձ պահպանիր ճամփորդության դժվարություններից: Քանզի դու ներող ես, բարի և ամենակարող: Քո ուժը տարածվում է ամեն ինչի վրա և դու գիտես ու տեսնում ես քո արարածներին:
