Әлемнің оңтүстігіндегі елдер осылайша күш-қуатқа ие болды

Ресей мен Украина арасындағы соғыс батыстық бақылаушыларға ұлы державалар мен олардың негізгі одақтастарынан тыс әлем бар екенін еске салды.

Бұл әлемге негізінен Африка, Азия және Латын Америкасы елдері кіреді.  Олар қақтығысушы тараптардың бірін жақтап, айқын көзқарас білдірді. Сондықтан соғысқа қатысы бар тараптар геосаясаттың басты факторы ретінде әлемнің оңтүстігіне (global south) назар аударды.

Әлемнің оңтүстігінің қайта түлеуі

Қырғи қабақ соғыс аяқталғаннан кейінгі бірполюстік жүйе жайлаған онжылдықтарда әлемнің оңтүстігіндегі елдер мәңгілік маргинал болып қалатындай көрінген. Бұған қарамастан, бүгінде әлемнің оңтүстігіндегі елдер қайта жанданды. Бұл қайта түлеу ұйымдасқан және үйлесімді топ түрінде емес, геосаяси шындық ретінде орын алды.

Әлемнің оңтүстігіндегі елдердің аумағы

Әлемнің оңтүстігіне Оңтүстік-Шығыс Азия аймағы, Тынық мұхитындағы аралдар мен Латын Америкасындағы елдердің үлкен бөлігі жатады.

Әлемнің оңтүстігіндегі елдер үшін белгіленген критерийлер

Әлемнің оңтүстігіндегі түрлі елдерде бірнеше ортақ ерекшелік бар. Олардың бір бөлігінде еуропалықтардың отаршылдық кезеңі туралы естеліктер әлі күнге дейін геосаяси ойлауды қалыптастыру факторы болып табылады.  Сонымен қатар бұл елдер сауда жасауға, инвестиция тартуға және құн тізбегін жаңартуға қатты көңіл бөледі.

Әлемнің оңтүстігіндегі елдердің байлығы

Әлемнің оңтүстігіндегі көптеген елдер 20 ғасырға қарағанда байып, ақылдырақ бола бастады. Олар өз мүддесін сақтау үшін екі жақпен де (бір жағынан АҚШ, Жапония және Еуропа, екінші жағынан Қытай мен Ресей) ойнауды үйренді.

Әлемнің оңтүстігіндегі елдердің Украина соғысындағы рөлі

Әлемнің оңтүстігіндегі елдер бас тарту күші арқылы күш-қуат тетігіне қол жеткізді.  Әлемнің оңтүстігіндегі елдердің барлығы шын мәнінде Украинаға соғыс салдарынан Ресейге қарсы салынған санкцияларды қабылдамады. Кейбір елдер Мәскеумен сауданы күшейтіп, Батыс санкцияларының тиімділігін қатты төмендетіп жіберді.

Әлемнің оңтүстігіндегі елдер халықаралық мәселелер бойынша шешім қабылдау құрылымдарындағы салмағына қатысты наразы

Әлемнің оңтүстігіндегі елдердің барлығы халықаралық мәселелер бойынша шешім қабылдау құрылымдарындағы салмағына қатысты қатты наразы.  Бұл шетке ысырылу орта державалар көрсетіп отырған нақты экономикалық әсерге сәйкес келмейді. Бұл елдердің кейбірінде минералды ресурстар, жеткізу тізбегі, жаһандық өсу және климаттың өзгеруімен күресуге өте маңызды инновациялар бар. Бұл мәселе оларға 20 ғасырмен салыстырғанда көбірек күш береді.

БҰҰ жүйесін реформалау талап етілді.

Әлемнің оңтүстігіндегі барлық елдердің жағдайы БҰҰ жүйесінде түбегейлі өзгерістер жасаудың өзектілігін тудырады. Дегенмен БҰҰ Қауіпсіздік кеңесіндегі реформалар тез жүзеге аспайды.

АҚШ халықаралық қаржы қатынасында үстемдік етіп отыр. Бұл жағдай АҚШ-қа өзінің негізгі одақтастарымен әріптесе отырып, әлемнің оңтүстігіндегі елдерді нақты нысанаға алатын екінші реттік санкциялардың тетіктерін пайдалануға мүмкіндік береді.

Әлемнің оңтүстігіндегі елдердің болашағы

Уақыт өте келе, әлемнің оңтүстігіндегі елдер үлкен державаларды халықаралық институттарда көбірек қатысу талаптарына жартылай жауап беруге және көптеген гибридтік соғыстарға қатысудан бас тартуға мәжбүрлей алады.

Әлемнің оңтүстігіндегі елдер өз ықпалын жалпы ұлттық мүдделерге негізделген үкіметтердің жеке әрекеттері арқылы көрсетеді. Олардың дауысы климаттың өзгеруі мен доллардың гегемониясына қарсы күресте естіліп жатыр.

Мұнымен қоса, әлемнің оңтүстігіндегі елдердің географиялық тұрғыдан алшақ болуы және олардың басты мүдделеріне әсер ететін айырмашылықтардың болмауы болашақта олардың қарым-қатынасының жылы болатынын қамтамасыз етуі мүмкін.