Қыр 15, 2017 15:36 Asia/Almaty

Естеріңізде болса, өткен бағдарламада Рамазан айында дайындалатын ирандық тағамдардың кейбір түрімен таныстық.

Бүгінгі бөлімде де Рамазан айы мен Қадір түні туралы баяндаймыз. Рамазан айы –  мұсылмандар Алланың қонақасына шақырылатын ай. Мейірім, рақым мен берекеге толы рухани дастарқан бақыт іздеген адамдардың бойында терең өзгеріс қалыптастырады. Мұсылмандар таңатқаннан күн батқанға дейін ас ішуден тартынып, ғибадат ету және Құран оқу арқылы жандарын тазартады. Құран Кәрімді толығымен оқып шығу – осы айдың тартымды әрі құнды салттарының бірі. Қадір түні – пайғамбарғаҚұран Кәрім түскен қасиетті Рамазан айының түндерінің бірі. Қадір түнімұсылмандар таң атқанға дейін ұйықтамай, ғибадат етіп, Алладан кешірім сұрайды. Олар өздері үшін Құдайдан жақсы тағдыр жазудытілейді. Мұхаммад пен Рамин университте өткен ауызашар рәсімдерінен кейін сол маңайдағы көгалға жайғасып, осы тақырыпта әңгімелеседі. Алдымен жаңа сөздерге назар аударыңыздар:

ай

маһ

ماه

мен ұнатамын

мӓн дуст дарӓм

من دوست دارم

тіпті

хӓтта

حتی

қонақасылар

миһманиһа

میهمانی ها

өзгеше

мотӓфавет

متفاوت

дұрыс айтасың

дорост мигуий

درست می گویی

адамдар

мӓрдом

مردم

басқа

дигӓр

دیگر

істер

омур

امور

рухани

мӓнӓви

معنوی

олар бет бұрады

анһа руи миавӓрӓнд

آنها روی می آورند

қызықтысы

джалеб инке

جالب اینکه

күндер

рузһа

روزها

жылы, ыстық

гӓрм

گرم

ұзақ

тулани

طولانی

жаз мезгілі

табестан

تابستان

олар ораза ұстайды

анһа рузе мигирӓнд

آنها روزه می گیرند

таңертең

собһ

صبح

түн

шӓб

شب

жеу

хурдӓн

خوردن

ішу

ашамидан

آشامیدن

олар тартынады

анһа пӓрһиз миконӓнӓд

آنها پرهیز می کنند

жауап

пасох

پاسخ

шақыру

дӓвӓт

دعوت

Құдай

ходавӓнд

خداوند

тәтті

ширин

شیرین

жанға жағымды

делпӓзир

دلپذیر

мешіттер

мӓсаджед

مساجد

оқу

тӓлавӓт

تلاوت

мен оқимын

мӓн миханӓм

من می خوانم

мен білмеймін

мӓн немиданӓм

من نمی دانم

соңы

пайан

پایان

мен жасай аламын

мӓн митӓванӓм

من می توانم

барлық

колл

کل

мен бітіре аламын

мӓн тӓмам конӓм

- من تمام کنم -

қаншалықты

һӓр ғӓдр

هر قدر

сен оқисың

ту бехани

تو بخوانی

жақсы

хуб

خوب

бүгін кешке

емшӓб

امشب

 мешіт

мӓсджед

مسجد

университет

данешгаһ

دانشگاه

рәсімдер

мӓрасем

مراسم

Қадір түні

шӓб-е ғӓдр

شب قدر

өтеді

бӓргозар мишӓвӓд

برگزار می شود

сен  қатысасың

ту шеркӓт микони

تو شرکت می کنی

жыл сайын

һӓр сал

هر سال

мен қатысамын

мӓн шеркӓт миконӓм

من شرکت می کنم

қайсы

кодам

کدام

сен барасың

ту мирӓви

تو می روی

мен барамын

мӓн мирӓвӓм

من می روم

біздің ауданымыз

мӓхӓлеман

محل مان

бағдарлама

бӓрнаме

برنامه

міндетті түрді

хӓтмӓн

حتماً

Дұға, сергектік танытатын түн

доа, шӓб-е зендедари

دعا ، شب زنده داری

сен үшін

бӓрайӓт

برایت

қызықты

джалеб

جالب

Енді екі достың әңгімесіне назар аударайық:

محمد - ماه رمضان را خیلی دوست دارم . حتی میهمانی های این ماه با ماههای دیگر متفاوت است

Мухаммад: Маһ-е Рамезан ра хейли дуст дарӓм. Хӓтта миһманиһайе ин маһ ба маһһайе дигӓр мотӓфавет ӓст.

Мұхаммад: Рамазан айын өте жақсы көремін. Тіпті, бұл айдағы қонақасылар да басқа айларға қарағанда өзгеше.

). رامین - درست می گویی . در این ماه مردم بیش از ماههای دیگر به امور معنوی روی می آورند .

Рамин: Дорост мигуйи. Дӓр ин маһ мӓрдом биш ӓз маһһай-е дигӓр бе омур-е мӓнӓви руи миавӓрӓнд.

Рамин: Дұрыс айтасың. Бұл айда адамдар басқа айларға қарағанда рухани істерге көбірек мән береді.

محمد - جالب اینکه مردم حتی در روزهای گرم و طولانی تابستان روزه می گیرند و از صبح تا شب از خوردن و آشامیدن پرهیز می کنند .

Мухаммад: Джалеб инке мӓрдом хӓтта дӓр рузһайе гӓрм вӓ тулани-е табестан рузе мигирӓнд вӓӓз собх та шӓб ӓз хурдӓн вӓ ашамидӓн пӓрхиз миконанд.

Мұхаммад: Адамдардың тіпті жаздың ұзақ әрі ыстық күндері де ораза ұстап, таң атқаннан кеш батқанға дейін ішіп-жеуден бас тартаныны қызық екен.

رامین - پاسخ به دعوت خداوند ، شیرین و دلپذیر است . مردم برای انس بیشتر با قرآن ، هر روز در مساجد به تلاوت قرآن می پردازند .

Рамин: Пасох бе дӓвӓт-е ходавӓнд, ширин вӓ делпӓзир ӓст. Мӓрдом бӓрайе онс-е биштӓр ба Қоран, һӓр руз дӓр мӓсаджед бе тӓлавӓт-е Қоран мипӓрдазӓнд.

Рамин: Алланың шақыруына жауап беру – жағымды іс. Адамдар Құранға көбірек жақындау үшін күн сайын мешіттерде Құран оқиды.

محمد - من هم قرآن می خوانم . اما نمی دانم که تا پایان رمضان می توانم کل قرآن را تمام کنم یا نه ؟

Мухаммад: Мӓн һӓм Қоран миханӓм. ӓмма немиданӓм та пайан-е Рамезан митӓванӓм Қоран ра тӓмам конӓм иа нӓ?

Мұхаммад: Мен де Құран оқимын. Бірақ Рамазан айының соңына дейін Құранды толығымен оқып шығала аламын ба, білмеймін.

رامین - هر قدر که قرآن بخوانی خوب است .

Рамин: Һӓр ғӓдр ке Қоран бехани хуб ӓст.

Рамин. Құранды қаншалықты оқысаң да жақсы.

محمد - امشب در مسجد دانشگاه ، مراسم شب قدر برگزار می شود . آیا تو هم در این مراسم شرکت می کنی ؟

Мухаммад: Емшӓб дӓр мӓсджед-е данешгаһ, мӓрасем-е шӓб-е Ғӓдр бӓргозар мишӓвӓд. Айа ту һӓм дӓр ин мӓрасем шеркӓт микони?

Мұхаммад: Бүгін кешке университет мешітінде Қадір түні рәсімдері өткізіледі. Сен де сол рәсімдерге қатысасың ба?

رامین - البته . من هر سال در مراسم شب قدر شرکت می کنم .

Рамин: ӓлбӓтте. Мӓн һӓр сал дӓр мӓрасем-е шӓб-е Ғӓдр шеркӓт миконӓм.

Рамин: Әрине. Мен жыл сайын Қадір түні рәсімдеріне қатысамын.

محمد - به کدام مسجد می روی ؟

Мухаммад: Бе кодам мӓсджед мирӓви?

Мұхаммад: Қай мешітке барасың?

رامین - من به مسجد محل مان می روم . برنامه خوبی در آنجا برگزار می شود .

Рамин: Мӓн бе мӓсджед-е мӓхӓллеман мирӓвӓм. Бӓрнамейе хуби дӓр анджа бӓргозар мишӓвӓд.

РАмин: Өзіміздің маңайдағы мешітке барамын. Онда жақсы шаралар өткізіледі.

محمد - پس من هم با تو در آن مراسم شرکت می کنم .

Мухаммад: Пӓс мӓн һӓм ба ту дӓр ан мӓрасем шеркӓт миконӓм.

Мұхаммад: Мен де сенімен бірге сол рәсімдерге қатысамын.

رامین - خوب است . حتماً مراسم دعا و شب زنده داری آنجا برایت جالب خواهد بود .

Рамин: Хуб ӓст. Хӓтмӓн мӓрасем-е доа вӓ зендедари анджа бӓрайӓт джалеб хаһӓд буд.

Рамин: Жақсы. Дұға тілеу рәсімдері сен үшін міндетті түрде қызық болады.

 

Қасиетті Рамазан айында Қадір түні бағдарламалары мен рәсімдері салтанатты түрде өтеді. Мұхаммад пен Рамин бірге мешітке келеді. Қадір түні – Құран түскен түн әрі періштелердің пенделерге жіберген сәлемі. Сондықтан, бұл кештері Иранның жер-жерінде дұға-тілектер айтылып, рәсімдер таң атқанға дейін жалғасады. Біздің достар Мұхаммад пен Рамин мешіттен  шат көңілмен әрі Алланың нұры мен шапағатына толы жүрекпен қайтып, сәресін ішеді. Рамазан айы көптеген ислам елдерінде ерекше маңыздылыққа ие.

Тегтер