Шағбан айының ортасы – хазірет Мәһдидің (ғ.с.) туған күні

Он екінші әрі соңғы имам әрі жер бетіндегі илаһи өкіл хазірет Мәһди (ғ.с.) хижра бойынша 255 жылы шағбан айының ортасында Самерра қаласында дүниеге келген. Оның дүниеге келуімен Алланың пайғамбары (с.ғ.с.) мен имамдар (ғ.с.) екі ғасыр бұрын жеткізген  сүйінші хабарының орындалатынын күткен үміті орындалып, оның бар болуы жер жүзіне береке берді.

Оның есімі Пайғамбардың (с.ғ.с.) есімі -  Мұхаммад, ал лақап аты Алла  Елшісінің лақап аты -  Әбу әл-Қасым.  Ғайб дәуірінде оны  Мәһди,  Ходжат, Сахаб әз-Заман, Бақият Алла, Қаим, Халаф Салих, т.б. сияқты көптеген лақаб  атақтарымен аталуы ұсынылады.

Әкесі Имам Аскари (ғ.с.), анасы Нарджес  (оның бастапқы аты Малика). Ол  Рим императорының қызы болды және оның имам Аскаримен (ғ.с.) қалай танысуы  және хазірет Мәһдидің (ғ.с.)  дүниеге келуі туралы таңырқататын  әңгіме бар.

Оның аты Малика болатын. Ол Шығыс Рим императорының  перзенті еді, ол  сарайда және императорлық отбасымен бірге тұрса да, бұл отбасымен қарым-қатынасы болмағандай таза және ізгі болды.  Ол неке жасына жеткенде, оның атасы Рим Цезарі оны жиеніне үйлендіруге өте сәнді және керемет рәсім ұйымдастырды.  Бірақ таңғаларлық оқиғадан сарай дірілдеп, тақта отырғандардың бәрі жерге құлады, императордың өзі және оның жиені де жерге құлады. Бас діни қызметкерлердің бірі императорға: «Бұл оғаш оқиға Құдайдың қаһарының белгісі және ырым-тыйымдар мен рәсімдердің аяқталуының белгісі», - дейді.  Осыдан кейін Мәликені Цезардің екінші  жиеніне үйлендіруге ұқсас рәсім ұйымдастырылды, бірақ бұл жолы да оқиға қайталанып, бәрі қорқып сарайдан шығады.

Император қатты күйзеліп, қайғыға батып, ойға түседі.  Бірақ қыз бұған қуанады.

Сол түні Мәлика түсінде сүйікті Ислам елшісінің оны  имам Хасан Аскариге (ғ.с.) некелестіргенін көреді. Осыдан кейін Мәликаның имам Хасан Аскариге (ғ.с.)  деген сүйіспеншілігінің күшейгені сонша, ол  тамақ ішуден тартынады.  Оның жағдайы күннен күнге әлсіреп, нашарлап кеткендіктен, дәрігерлер оның жазылуынан үмітін үзді.  Ақыры тағдыр оны мұсылмандар тұтқындаған римдік тұтқындардың қатарына қосады.  Имам Хасан Аскаридің (ғ.с.)  бұйрығымен оны  Башер бин Сүлейман деген адам сатып алып,  Самерраға ауыстырады.

Нарджестің көзі имам Хасан Аскаридің  (ғ.с.)  сұлулығына түскен сәт оның  санасында өткендегі Пайғамбармен (с.ғ.с.) кездесу  туралы   тамаша арманың есіне түсірді.   

Енді оның алдында тәтті түсінде көріп, жүрегін оған  берген жас жігіт тұрды.  Қыз жүрегі пәк махаббатпен лүпілдеп, ұяттан көзі төмен қарайды. Жас жігіт тәтесі Хакиме Хатунға бұрылып:

• Мен оған таң қалдым!

Хакиме:

• Неге?

Жас жігіт:

• Өйткені, бұл бойжеткен жақын арада  Жаратушының таңдаған перзентін дүниеге әкеледі. Бұл ер бала  зұлымдыққа толы жер бетін әділдікке толтырады.

Хазірет Мәһдидің (ғ.с.) келуіне  сену тек шиіттерге ғана  тән емес. Барлық  мұсылмандар, шиіттер де, сүнниттер де, ақырзаманда дүниенің шығысы мен батысына бақылау жүргізетін толық және жан-жақты илаһи үкімет құрылатын бір кезең болатынына сенімді.  Тіпті мұсылман еместер де құтқарушының пайда болуына сенеді. Бірақ шиіттердің артықшылығы мынада: олар  адамзатты құтқарушыны атымен, белгісімен және ерекшеліктерімен біледі және оның  Пайғамбардың (с.ғ.с.)  ұрпағы екеніне сенеді және әрқашан илаһи бұйрықтарды қабылдауға дайын.

Хазірет Мәһди (ғ.с.) өмірінің алғашқы бес жылында ғана әкесінің жарылқауынан ләззат алған  және осы уақыт ішінде оны бірнеше шиіттен басқа ешкім көрмеген. Бұл адамдар сол имамның жақсы және жарқын жүзі туралы ғана емес, сонымен қатар  имамның басқалармен салыстырғанда дене бітімінің жылдам өсуі, имамның (ғ.с.) шексіз білімі, қастерлілігі мен  қадір-қасиеті туралы, сондай-ақ, Онымен кездесудің тыныштық әкелуі туралы айтты. 

Имаматтың соңғы өкілі туралы  хабарын алып, оны құртуға тырысқан  дұшпандардың болуына байланысты хазірет Мәһди (ғ.с.) аз уақыттың ішінде төрт ғалыммен  байланыста болды, мұны «кіші ғайбат» кезеңі  деп атайды.  Осыдан кейін Алланың қалауымен хазірет  көзден мүлдем жасырылды, «ғайбат кубра» кезеңі басталды.  Раббым қаласа, Ислам пайғамбарының және барлық пайғамбарлықтардың негізгі ниеті мен мақсатын жүзеге асыруға дайын, ол дүниені қалпына келтіру және адамзатты қалпына келтіру, зұлымдық  пен күпірлікті жою және шайтанның күштерін жеңу және өзгерту.  

Исламның ұлық пайғамбары хазірет Мұхаммад  (с.ғ.с.): «Мені пайғамбар етіп таңдаған Алланың атымен ант етемін, ол болмаған кезде адамдар оның басшылығының нұрынан пайда көреді. Ол  бұлттардың артында тұрған күн сияқты»,- деген.

Бұл хадис имам Мәһдидің (ғ.с.)  қасиетті болмысының көзге көрінбейтін сәулелерінің ғайып бұлттарының артына жасырынған кезде де қоғамға үміт ұялатуға және Алланың діні мен хақ  дінді қорғауға мүмкіндік беретінін көрсетеді.  Басқаша айтқанда, Мәһдидің (ғ.с.)  келуін  күту – белгілі және айқын болашақтың бар екеніне үміт пен сену деген сөз. Бұл сенім үміт пен жұбаныш береді. 

Бүгінде  адамзат әлемдегі өмір салтын түбегейлі өзгерткен таңғажайып ғылыми жетістіктерге тап болды. Дегенмен бақытты сезінетіндер аз.  Кедейлік, ауру-сырқау, жезөкшелік пен күнә, әділетсіздік пен теңсіздік, өте кең таптық алшақтық және күштердің ғылым  мен табиғаттың ашқан жаңалықтарын теріс пайдалануы адамдардың және әлемнің кез келген жерінде уайымдау және  алаңдаушылық сезімін тудырды. Сондықтан Құтқарушының келуін тілейміз.

Аятолла Хаменеи бұл ащылық пен теңсіздіктердің емі – үміт беретін  мәһдавиятқа сену деп санап: «Бұл сенім мен болашаққа  деген көзқарастың екі нәрсесі бар: бірі - үміт, екіншісі - талпыныс. Болашаққа кө тіккен кезде,  осы көзқарастың туындысы болып табылатын бірінші нәрсе - үміт. Көңілсіз жүректер көз алдында нұрлы да жәннәт әлеміне  саңылау көріп, болашаққа үмітпен қарайды.  Олар жағдайдың бұлай қалмайтынын біледі.  Бүкіл әлем қатыгездікке толы болса да, яғни жауыздық барлық жерді жаулап алса да, үміт жоғалмайды, тіпті оған деген сенім артады. Өйткені уәде етілген... Екіншісі – талпыныс. Кез келген нақты болашақ күш-жігерді, талпынысты қажет етеді. Кез келген үлкен жұмыстарда талпыныс қажет. Болашаққа көзқарастың айқын талабы – күш пен белсенділік парызын тудыру. Сол күнге сенетін біздер сол күнді жүзеге асыруға тырысуымыз керек, Алла қаласа, біздің күш-жігеріміз оны жақындата алады»,- деді.

Шағбан айының ортасы имам Мәһдидің  (ғ.с.) туылған қасиетті күні болуымен қатар, Жаратушымен сырласып, мұқтаждығын білдіру  үшін қолайлы әрі құнды рухани мүмкіндік. Сондай-ақ Жаратушыға жақындау және илаһи берекеге иелену мұрсат. Бұл түннің маңыздылығы сонша, ол Қадір түнімен бір деңгейде. Сондықтан қасиетті Рамазан айындағы Қадір түндері сияқты осы жағдайды пайдаланып, рухани нығметтерге қол жеткізіп, рақымға ие болу үшін бар күшті салуға болады.

Шағбан айының тойлары да рухани мұра ретінде халықтың уәде етілген Құтқарушының келуіне сенім артуды білдіреді. Иранда тіркелген бұл мерекелердің діни және рухани тамыры бар және Наурыз мейрамы сияқты кең таралған және Иранның әртүрлі аймақтарында әртүрлі көріністерді көруге болады. Бұл күні әртүрлі мерекелерден басқа,  халық кейде шағбан айының ортасынан бірнеше күн бұрын басталатын ерекше рәсім өткізеді. Шағбан айының ортасында орындалатын бағдарламалардың қатарында ораза ұстау, сән-салтанат, нəзір тарату, бала тудыру, қабірлерді зиярат ету жатады. Құм қаласындағы  Джамкаран мешіті  Ирандағы мәһдавият мерекелерін өткізетін жерлердің бірі болып табылады. Бұл күн Иранда демалыс күні және «Дүниежүзілік жәбір көргендердің күні» деп аталады. Өйткені Алла Тағала жәбір көргендердің жерді мұрагер ететінін уәде еткен. Иракта шиіттер шағбан айының жартысын тойлау кезінде имам Хусейнді (ғ.с.) зиярат етеді. Бұл елде шағбан айының ортасында Кербалаға қарай жаяу жүру де жиі кездеседі. Шағбан айының бұл мерекесін Бахрейн, Йемен, Египет, Ливан, Сирия және Үндістанның шиіттері де  тойлайды.