Pars Today

Жалғызбыз! Адам өмірінің ең бақытты сәттерінің өзінде жалғыздықты сезінеді. Жалғыздық қиын. Сізді тыныштандыратын ешкім болмаған кезде, Оған сенесіз. Дерт шабыул жасап, дәрменсіз болған кезде, бізге «мойын тамырыңнан да жақынбың» деп айтатын біреу әрқашан бар. Ол біздің дертімізді емдеуге жақын, жалғыз қалғанда жұбатып, мейірімімен жүрегімізді тыныштандыруға жақын.

Ол біздің қасымызда және әрқашан оған оралуымызды және өзімізді оған тапсыруымызды күтеді. Оның қолдары ашық. Тiптi, сөйлесуге, сырласуға сылтауларымыз бар, өмірдің қиындықтарын сылтау ететінімізді жақсы бiледi. Мен Өзіңе: «Кеше сенімен сөйлескім келді, бірақ жұмысым бар еді. Әлде сол түні мен сенің атыңды ақырын атап, шаршағанымды, сәтсіздіктерімді айтқым келді, бірақ шаршап, ұйықтап қалдым. Немесе сол күні достарымның ортасында шын жүректен күліп жүргенімде, сені есіме түсірдім, бірақ сол сырлас жиынның ортасында саған келіп, бірнеше минут сөйлесе алмадым, уақытым жетпеді»,- деп айтқым келеді.

Оның мейірімділігі сонша, ол біздің сәттерді, уақыт тапшылығымызды, сылтау айтуымызды ойлайды. Бұл бізге алтын уақыттар мен мүмкіндіктер береді. Мейірімділік пен кешірімге толы мүмкіндіктер. Ол біздің құлағымызға өте ақырын сыбырлайды: «Бүгінгі күн сен үшін. Бүгін бүкіл ойым сен туралы. Бүгін мені шақырсаң, қолымды созып,  жүрегіңді жұбатып, дертіңді емдеймін. Бүгін менімен сырласатын, менен тілейтін, маған ғибадат ететін күн. Барлық жетіспеген уақытыңызды толтыруыңыз үшін, аспандағы барлық есіктерді ашық қойдым. Маған қарай кел, менімен сөйлес. Жалғыз қалған пендем, мен саған сұрағаныңды беремін». Сонда ол сені өз махаббатына бөлейді. Бүгінгі күн ғибадат күні! Арафа күні!

Бүгін, 9-шы зилхаджа, Арафа күні!   

Кейбіреулеріңіздің ойларыңызда осы сұрақ болса керек, Арафа қандай күн?

Арафа күні ислам күнтізбесі бойынша зилхаджа айының тоғызыншы күніне сәйкес келеді. Бұл ислам күнтізбесіндегі ең қасиетті күндердің бірі, қажылық парызының екінші күні, одан кейінгі күні Құрбан айт мейрамы.  

Бұл күні таң ата Меккедегі мұсылман қажылар Минадан Арафа тауы мен Арафат жазығы деп аталатын жақын жердегі төбе мен жазыққа барады. Негізінде, Арафат – қажылардың Арафа күні (зилхаджа айының 9-ы) тоқтап, дұға оқып, түскі және құптан намаздарын оқып болған соң Меккеге қайтатын жерінің атауы.

Бұл күні Сауд Арабиясының Мекке іргесіндегі Арафат шөлінде мұсылмандардың маңызды діни рәсімдерінің бірі қажылық парызын өтеуге жиналған мұсылмандар дұға жасап, кешірім сұрай отырып, маңызды қажылық парызын өтеудегі табыстары үшін шүкіршілік етеді.

Арафа күні білім мен ізгілікке ие болу тек қажылық рәсімдерінде және Меккеде болған қажыларға ғана емес. Керісінше, бұл күні барлық адамдар құлшылық етіп, дұға етіп, Алла Тағала құлдарына мейірім сыйлайтын осы рухани сәттерді пайдалана алады. Демек, Арафа күні – Алланың ықылас құлдары үшін илаһи рақым есіктері ашылатын күн. Келесіде біз осы қымбат және маңызды күн, Арафа күні немесе намаз күні және оның мұсылмандар үшін маңыздылығы туралы көбірек білеміз.

Арафа – араб сөзі, ойлаумен қатар бір нәрсені қабылдау, түсіну, білу дегенді білдіреді. Арафат атауы Меккедегі қажылар бүгінде намаз оқитын Арафат жерінен алынған, сондықтан олар Арафат деп атаған деседі, бұл жер таулар арасында белгілі әрі танымал.

Арафа күні, зилхадже айының 9-ы күні қажылар Арафат шөліне аялдап, дұға оқып, түскі және құптан намаздарын оқып, Меккеге қайтады.

Бірақ бұл атауды білуге ​​қызықты басқа да себептер бар. Мысалы, Алланың хабарын жеткізуші періштесі Жәбірейіл Ибраһимге қажылық амалдарын үйретіп жатқанда, Арафа күніне жеткенде: «Арафа?» – деп айтқаны айтылады. Айтайын дегенім, түсіндің бе? Сонда ол: «Иә!» деп жауап берді. Осылайша бұл күннің аты Арафа болды. Сондай-ақ олар бұл жерді атаудың себебін адамдардың бұл жерден күнәларын мойындауын, ал кейбіреулері оған жету үшін шыдамдылық пен азапты көтеру керек деп санайды. Өйткені «әдеттің» бір мағынасы – сабыр мен төзімділік.

Имам Садықтың (ғ.с.) рауаятында Адам (ғ.с.) жәннаттан шығарылып, дүниеге келгеннен кейін қырық күн бойы әр таң сайын көзіне жас алып сәжде жасады: «Неге жылап тұрсың?» Адам: «Алла мені өз алдынан итеріп, дүниеге түсіріп жатқанда, мен қалай жыламаймын?», - деді. Жәбірейіл: «Ей, Адам, Аллаға тәубе ет және Оған қайт», - деді. Адам: «Қалай тәубе ете аламын?» - деп сұрады.

Зилхаджа айының 9-ы күні таңертең Жәбірейіл (ғ.с.) Адамды Арафат шөліне апарып, Меккеден шыққанда оған ихрам киюді, сүйіспеншілікті үйретті және Арафа күні келгенде түстен кейін мұсылмандық дәстүр бойынша жуынып-шайынып, құптан намазынан кейін Адамды Арафатқа тоқтатып, Раббысынан алған сөздерін үйретті. Бұл сөздер: «Уа, Алла, мен Саған мақтау айтамын. Сенен басқа тәңір жоқ, лайықсыз іс жасап, өзімді-өзім қыстым. Мен өз кінәмді мойындаймын. Мені кешір, өйткені сен кешірімді әрі мейірімдісің».

Адам (ғ.с.) әлі де қолын көкке көтеріп, жалбарынып жылап отырды.

Сондай-ақ, Жәбірейіл хазірет Ибраһимге (ғ.с.) қажылық парызын үйреткен және хазірет Ибраһим (ғ.с.) оның алдында: «Арифто, Арифто...» дегені, яғни: білемін, білемін.

Ал Ислам пайғамбарының сенімді риуаятына сәйкес, бұл күні Мұхаммад пайғамбар (с.ғ.с.) қажылардың үлкен және даңқты жиынында өзінің тарихи баяндамасын жасап: «Уа, адамдар, сөзімді тыңдаңдар! Осы кезде сенімен қайта кездеспеуім мүмкін. Жақында Құдайға қайтасың. Ол дүниеде жақсы-жаман қылықтарың ескеріледі. Мен сізге кеңес беремін, кімнің қасында қарызы болса, оны иесіне қайтарсын. Ей, адамдар, Исламда өсімқорлық харам екенін біліңдер. Шайтанға еруден аулақ бол. Әйелдерге жақсылық жасауды бұйырамын, өйткені олар сенің қолыңдағы илаһи аманат.

Әрбір мұсылман екінші бір мұсылманға бауыр, ал әлем мұсылмандары бір-біріне бауыр, мұсылманның мал-мүлкінен басқа бір мұсылманға, егер ол өз ықыласымен иемденбесе, халал болмайды».

Арафа – Исламның ұлық мерекелерінің бірі. Бұл күні Ислам пайғамбары (с.ғ.с.) мен пәк имамдары (ғ.с.)  қалдырған рауаяттар мен хадистер бойынша Шайтан қорланып, Алла Тағала құлдарын өзіне құлшылыққа, мойынсұнуға шақырады.

Бұл күні мұсылмандар Меккенің шығысындағы Арафат деп аталатын кең әрі жазық алқапқа барып, Арафа дұғасын оқиды. Олар аспанның астында тұрып, құбылаға, яғни Қағбаға қарап, бұл күні оқылуы өте жоғары дәрежеде ұсынылатын Арафа дұғасын оқу арқылы Алладан кешірім мен мейірім тілеп, күнәларына тәубе етеді.

Арафа күні – қажылық міндеттерін орындауға кіретін дарбаза. Шын мәнінде, бұл күн әлемдегі ең үлкен діни оқиғалардың бірі ретінде қажылық рәсімдерінің басталуы болып табылады.

Хадистерде былай делінген: «Алла Арафа түні құлдарына кешірім есіктерін ашады. Арафа күні Алла Тағала өзінің лайықсыз қылықтарына тәубе еткендердің күнәларын шөл даланың құмдары мен жаңбыр тамшылары мен дүние күндерінің санындай болса да кешіреді».

Бұл күн Алла Тағалаға жалбарынып, Алладан тілейтін күн, Алла тағала бұл күнді қадірлі де ұлық күн етті. Көптеген рауаяттар Арафа күнін күнәлар кешірілетін және дұғаларға жауап беретін ерекше күн ретінде енгізген.  

Рауаттардың бірінде хазірет Мұхаммадтың (с.ғ.с.) ұрпақтарының бірі және шиіттердің төртінші имамы хазірет Саджад (ғ.с.) Арафа күні халықтан көмек сұраған мұқтаж жанның дауысын естігені айтылады. Ол оған: «Бұл күні Алладан басқадан сұрайсың ба? Қандай өкінішті. Бұл күні құрсағындағы сәбилерге Алланың мейіріміне бөленіп, бәрі бақытты болады деген үміт бар...».