Kazakistani dhe Irani; Synimi i tregtisë prej 2 miliardë dollarësh
-
Kassym-Jomart Tokayev dhe Masoud Pezeshkian, presidentët e Kazakistanit dhe Iranit
Pars Today – Irani dhe Kazakistani synojnë të rrisin vëllimin e tyre tregtar në 2 miliardë dollarë.
Sipas Pars Today, faqja e internetit Caspian Post, më 13 dhjetor raportoi mbi vizitën e fundit të presidentit Iiranian Masoud Pezeshkian në Kazakistan dhe rezultatet e kësaj vizite. Raporti diskuton pika të rëndësishme, veçanërisht objektivin e dy vendeve për tregti prej 2 miliardë dollarësh, i cili do të diskutohet më poshtë.
Presidenti i Kazakistanit Kassym-Jomart Tokayev dhe presidenti i Iranit Masoud Pezeshkian morën pjesë në "Konferencën Tregtare Iran-Kazakistan" më 11 dhjetor në Astana, Kazakistan. Takimi theksoi forcimin e marrëdhënieve ekonomike dhe strategjike midis dy vendeve, dhe zyrtarë të lartë dhe aktivistë ekonomikë nga të dyja palët diskutuan tregtinë, investimet, transportin, bujqësinë dhe bashkëpunimin teknologjik.
Marrëdhënie tregtare dhe investimesh
Në fjalimin e tij, Tokayev theksoi rritjen e qëndrueshme të tregtisë dypalëshe, duke thënë se vëllimi tregtar midis dy vendeve tejkaloi 340 milionë dollarë vitin e kaluar dhe pritet të shumëfishohet këtë vit. Qëllimi fillestar është që tregtia të arrijë në 1 miliard dollarë dhe më pas në 2 miliardë dollarë. Ai përmendi gjithashtu hapjen e "Shtëpisë Tregtare të Kazakistanit" në Teheran, e cila do të sigurojë furnizimin e rregullt të mallrave kazake në tregun iranian. Irani ka investuar më shumë se 226 milionë dollarë në ekonominë kazake gjatë 20 viteve të fundit, dhe më shumë se 350 kompani iraniane janë aktive në këtë vend.
Një fazë e re e lidhjes rajonale
Tokayev identifikoi transportin dhe logjistikën si fokusin e bashkëpunimit të ardhshëm, duke e quajtur vendndodhjen gjeografike të Kazakistanit një avantazh kyç. Ai tha se 85 përqind e tregtisë Kinë-Evropë kalon nëpër Kazakistan. Irani u prezantua si një partner kyç në zhvillimin e lidhjes rajonale. U paraqitën projekte të tilla si ndërtimi i një terminali logjistik në portin Shahid Rajaee dhe forcimi i lidhjes së porteve Aktau dhe Kuryk me portet iraniane Amirabad dhe Anzali. Bashkëpunimi me portet Bandar Abbas dhe Chabahar dhe zhvillimi i korridoreve multimodale që lidhin Azinë Qendrore me Gjirin Persik janë gjithashtu përparësi. Tokayev vuri në dukje rëndësinë e hekurudhës Kazakistan-Turkmenistan-Iran, e cila mund të dyfishojë vëllimet e ngarkesave deri në vitin 2030.
Bujqësia si një bosht zhvillimi
Irani është një nga blerësit kryesorë të drithërave kazake. Vitin e kaluar, tregtia bujqësore ishte me vlerë 220 milionë dollarë, dhe vetëm në dhjetë muajt e parë të këtij viti, eksportet e drithërave arritën në 280 milionë dollarë. U propozuan projekte të përbashkëta, duke përfshirë ndërtimin e një fabrike qumështi me kapacitet prej 200,000 tonësh nga Grupi Soliko dhe prodhimin e ushqimit për fëmijë në Kazakistan. Kompania Kurosh Food gjithashtu planifikon të investojë në prodhimin e vajit vegjetal dhe në bujqësinë e shpendëve në Kazakistan. Tokayev ftoi sipërmarrësit iranianë të nisin projekte të përbashkëta dhe njësi moderne prodhimi në Kazakistan.
Mbrojtja e Detit Kaspik
Tokayev e konsideroi rënien e nivelit të ujit të Detit Kaspik një krizë urgjente që ka një ndikim serioz në mjedis dhe ekonominë e rajonit. Ai bëri thirrje për bashkëpunim më të ngushtë midis pesë shteteve bregdetare dhe pjesëmarrje më të madhe të organizatave ndërkombëtare. Kazakistani planifikon të marrë pjesë në Samitin e 7-të të Kaspikut në Teheran dhe propozon mbajtjen e "Forumit të 4-t Ekonomik të Kaspikut" brenda dy viteve të ardhshme.
Partneritet i bazuar në histori dhe të ardhme
Pezeshkian theksoi se takimi simbolizon lidhjet historike midis popujve të Iranit dhe Kazakistanit dhe është një hap drejt forcimit të marrëdhënieve ekonomike. Ai vuri në dukje iniciativat e sektorit privat: formimin e një konsorciumi të përbashkët të transportit detar në Kaspik, krijimin e një qendre shpërndarjeje bujqësore në Aktau, një uzine të përbashkët prodhimi dhe paketimi ushqimesh në Kazakistan, një park eksporti të materialeve iraniane të ndërtimit në Almaty dhe bashkëpunimin në sektorët e minierave dhe përpunimit. U ngrit edhe propozimi për të krijuar një këshill të përbashkët tregtar Iran-Kazakistan, nisjen e fluturimeve direkte, lehtësimin e vizave të biznesit dhe mbajtjen e ekspozitave të përbashkëta.
Së fundmi, udhëheqësit e të dy vendeve theksuan se Irani dhe Kazakistani kanë hyrë në një fazë të re bashkëpunimi. Synimet e përbashkëta në tregti, logjistikë, teknologji, bujqësi dhe mbrojtje të mjedisit do të jenë baza për një partneritet afatgjatë. Ky bashkëpunim mund të rrisë vëllimin e tregtisë në dy miliardë dollarë dhe të forcojë pozicionin e të dy vendeve në rajon.