Turqia kritikon deklaratat e fundit të John Bolton
(last modified Sat, 21 Jan 2023 19:03:43 GMT )
Janar 21, 2023 20:03 Europe/Tirane
  • Turqia kritikon deklaratat e fundit të John Bolton

Politikanët perëndimorë, duke përfshirë "John Bolton", ish-këshilltarin e sigurisë kombëtare të Amerikës, shprehën edhe një herë qëllimin e tyre të vërtetë për të ndërhyrë në zgjedhjet presidenciale të Turqisë dhe për të rrëzuar qeverinë e Rexhep Tajip Erdogan.

Në lidhje me këtë, Ibrahim Kalin, zëdhënësi i institucionit presidencial të Turqisë, ka reaguar ndaj deklaratave të fundit të John Bolton, ish-këshilltarit për siguri kombëtare amerikane, për nevojën e ndërhyrjes së NATO-s në zgjedhjet e ardhshme presidenciale turke.

Ebrahim Kalin tha: "Përpjekja e Perëndimit për të vendosur një kujdestari për vullnetin demokratik të një kombi është e kotë. Ditët kur ju ndërhynit si standard në punët e brendshme të kolonive tuaja kanë kaluar".

John Bolton, i cili më parë ka pranuar se ka mbështetur grushtet ushtarake në mbarë botën, së fundmi i ka kërkuar organizatës ushtarake të NATO-s që të ndërhyjë në zgjedhjet presidenciale turke me deklarata kërcënuese dhe ndërhyrëse. Kjo ndodh ndërkohë që gjatë dy dekadave të fundit, qeveria e Rexhep Tajip Erdogan ka insistuar në atë që e quan pavarësi strategjike nga Perëndimi.

Në këtë kontekst, qeveria e Ankarasë ka qenë ndonjëherë në gjendje të miratojë qëndrime të pavarura. Për shembull, pasi Shtetet e Bashkuara të Amerikës insistuan që Suedia dhe Finlanda të anëtarësohen në organizatën ushtarake të NATO-s për të ushtruar presion maksimal ndaj Rusisë, qeveria e Erdoganit, ndërkohë që kundërshtoi këtë iniciativë, ka vendosur kushte për pranimin e këtyre dy vendeve në NATO. Për këtë arsye, shumë analistë të çështjeve turke besojnë se zyrtarët e Shtëpisë së Bardhë duan ta largojnë Erdoganin nga pushteti i Turqisë dhe për këtë kërkesë ata kanë përgatitur plane afatgjata prej vitesh.

Qeveria turke po ndjek një politikë që e quan pavarësi strategjike. Domethënë, deri para dy dekadash ky vend e përkufizonte veten kryesisht në qarkun e sigurisë dhe arkitekturën e sigurisë së Evropës dhe kishte një pozicion të rëndësishëm në krahun jugor të NATO-s. Përveç kësaj, Turqia ka ushtrinë e dytë më të madhe në NATO. Nga ky këndvështrim, u përcaktuan marrëdhëniet e Turqisë me Perëndimin dhe ky vend vepronte si vartës i Perëndimit në çështje të rëndësishme të politikës globale.

Pavarësisht kësaj, duket se zyrtarët e qeverisë së Ankarasë, që prej ardhjes në pushtet të Partisë për Drejtësi dhe Zhvillim, kanë formuluar politikën e tyre për bashkëpunim me Perëndimin, në vend të ndjekjes dhe pranimit pa kushte, bazuar në respektin reciprok. Padyshim që zhvatja e kësaj politike konsiderohet shumë e rëndë për Perëndimin, veçanërisht për Amerikën. Për këtë arsye, politikanët e linjës së ashpër në Amerikë, ndërsa ndërhyjnë në punët e brendshme të Turqisë, përpiqen të tregojnë natyrën e tyre ndërhyrëse më shumë se kurrë. Në këtë drejtim, duhet thënë se deklaratat ndërhyrëse të politikanëve amerikanë për çështjet e brendshme të Turqisë kanë një histori të gjatë. Ashtu si gjatë zgjedhjeve turke të vitit 2018, zëdhënësi i Departamentit Amerikan të Shtetit tha për shpalljen e zgjedhjeve të parakohshme në Turqi: “Jemi të shqetësuar për mbajtjen e zgjedhjeve të lira, transparente dhe të ndershme në këtë vend”.

Në reagim të këtyre deklaratave të krerëve të sistemit diplomatik amerikan, Ministria e Jashtme e Turqisë akuzoi edhe SHBA-në për ndërhyrje në zgjedhjet dhe punët e brendshme të këtij vendi.

Megjithatë, nuk ka dyshim se prania e vazhdueshme e Erdoganit në krye të pushtetit në Turqi bie ndesh me politikat e Shteteve të Bashkuara dhe të Bashkimit Evropian dhe Perëndimi tani po përpiqet të sjellë me vete qeverinë e ardhshme të Turqisë, si në të kaluarën duke hequr Erdoganin nga pushteti. Në këtë kontekst, duhet të presim më shumë reagime nga zyrtarët e Ankarasë kundër politikave të Uashingtonit.

Tags