A është e mundur çarmatosja e Hezbollahut në Liban?
Pars Today - Javët e fundit në Liban, është propozuar një plan për çarmatosjen e Hezbollahut me presion nga Shtetet e Bashkuara dhe mbështetje nga regjimi izraelit.
Plani për çarmatosjen e Hezbollahut në Liban po e çon temperaturën e atmosferës politike në këtë vend në një pikë vlimi në ditët më të nxehta në Azinë Perëndimore. Sipas Pars Today, duke cituar IRNA-n, ky plan, i cili u propozua nën presionin e Shteteve të Bashkuara dhe me mbështetjen e Izraelit dhe disa qeverive rajonale, nuk është vetëm shkelje e sovranitetit të Libanit, por gjithashtu, injorim i realiteteve politike dhe të sigurisë së këtij vendi, që shton rrezikun e paqëndrueshmërisë së brendshme dhe përshkallëzimin e tensioneve rajonale.
Rrënjët historike dhe pozicioni i Hezbollahut
Hezbollahu u formua në vitet 1980 në përgjigje të pushtimit izraelit dhe është bërë një forcë shumëdimensionale me role ushtarake, politike dhe shoqërore. Fitorja në çlirimin e jugut të Libanit (2000) dhe Lufta 33-Ditore (2006) e bënë atë një simbol të rezistencës kombëtare. Marrëveshja e Taifit (1989) gjithashtu njohu armët e Hezbollahut si një mjet rezistence. Në të njëjtën kohë, Rezoluta 1701 (2006) e Këshillit të Sigurimit dhe armëpushimi i nëntorit 2024 theksuan çarmatimin e grupeve jo-shtetërore, por në praktikë dështuan.
Plani amerikan dhe qëllimet e tij
Plani i Uashingtonit përfshin çarmatimin e plotë të Hezbollahut, vendosjen e ushtrisë libaneze në jug, premtimin e tërheqjes së regjimit izraelit nga pesë pikat e pushtuara, zgjidhjen e çështjeve kufitare dhe pretendimin për të forcuar sovranitetin kombëtar. Megjithatë, këto qëllime i shërbejnë kryesisht interesave të regjimit izraelit dhe Shteteve të Bashkuara. Kushti i çarmatimit pa ndalur agresionin izraelit, angazhimet e kushtëzuara dhe mungesa e garancive të besueshme të sigurisë e bëjnë këtë plan të duket jorealist.
Sfidat e Brendshme
1. Ndarjet sektare: Miratimi i fundit i rezolutës së kabinetit libanez pa praninë e ministrave shiitë shkel normat politike libaneze dhe përkeqëson tensionet sektare. Hezbollahu dhe lëvizja Amal e kanë konsideruar atë të paligjshëm, dhe komuniteti shiit e sheh çarmatimin si një kërcënim ekzistencial. Përvoja e krizës së vitit 2008 tregon gjithashtu se masa të tilla mund të çojnë në konflikt të brendshëm.
2. Dobësia e ushtrisë libaneze: Ushtria përmbush vetëm një pjesë të nevojave të saj operacionale dhe i mungojnë aftësitë e mjaftueshme mbrojtëse. Kriza ekonomike e ka përkeqësuar këtë dobësi. Prandaj, misioni i çarmatimit për ushtrinë duket jopraktik.
3. Dobësimi i sovranitetit kombëtar: Në një situatë ku Izraeli sulmon tokën libaneze çdo ditë dhe pushton zona, çarmatimi i Hezbollahut do të thotë eliminimi i forcës së vetme penguese.
Implikimet rajonale
Plani për çarmatimin e Hezbollahut është pjesë e strategjisë së madhe të SHBA-së dhe regjimit izraelit për të dobësuar boshtin e rezistencës pas operacionit Stuhia Al-Aksa. Duke përdorur këtë plan, regjimi izraelit ka justifikuar sulmet e tij ndaj Hezbollahut dhe rreziku i konflikteve rajonale është rritur. Përveç kësaj, ndërhyrjet e huaja dhe mbikëqyrja me dron dhe satelit minojnë sovranitetin libanez.
Skenarët e ardhshëm
1. Bllokimi politik i vazhdueshëm dhe plani që mbetet në letër.
2. Konflikti i brendshëm nëse qeveria libaneze këmbëngul në zbatimin e planit me forcë.
3. Dialogu kombëtar për të zhvilluar një strategji të përbashkët mbrojtëse; Megjithatë, kjo duket e pamundur pa ndalur agresionin izraelit dhe garanci të besueshme sigurie.
Përfundimi
Plani i çarmatimit të Hezbollahut jo vetëm që është i pazbatueshëm për shkak të shkeljes së konsensusit sektar, mungesës së garancive të sigurisë dhe ndërhyrjeve të huaja, por gjithashtu e ekspozon Libanin ndaj paqëndrueshmërisë dhe dominimit të huaj. Për sa kohë që agresioni izraelit nuk ndalet dhe nuk ofrohen garanci të besueshme sigurie, arma e rezistencës si garant i sigurisë kombëtare do të mbetet e panegociueshme.
