Сентябр 10, 2024 12:00 Asia/Dushanbe
  • Таҳлил ; тадовуми сиёсати ҳамсоягӣ дар давлати чаҳордаҳуми Эрон
    Таҳлил ; тадовуми сиёсати ҳамсоягӣ дар давлати чаҳордаҳуми Эрон

Масъӯди Пизишкён , раиси давлати чаҳордаҳуми Ҷумҳурии Исломии Эрон яке аз авлавиятҳои давлати ҷадиди Ҷумҳурии Исломии Эрон дар ҳавзаи сиёсати хориҷиро пайгирии сиёсати ҳамсоягӣ унвон кард .

Пас аз рӯй кор омадани давлати сездаҳум дар Эрон ба раёсатии шаҳид Оятуаллоҳ Сайид Иброҳими Раисӣ , тавваҷуҳ ба тавсеаи равобит бо кишварҳои ҳамсоя ва минтақа ба унвони яке аз муҳимтарин авлавиятҳои сиёсати хориҷии давлати вақт интихоб шуд .

Дар ҳамин росто низ раисиҷумҳӯри шаҳид ва вазири умӯри хориҷаи шаҳиди Эрон сафарҳои мутаъаддидӣ ба кишварҳои ҳамсоя ва минтақа анҷом доданду мизбони шумори зиёдӣ аз мақомоти ҳамсоя ва минтақа буданд . Илова бар ин , эҳёии равобити Ҷумҳурии Исломии Эрон бо Арабистони Саъудӣ низ дар дастури кор қарор гирифт. Сиёсати ҳамсоягӣ зимни инки сабаби тавсеаи равобити Ҷумҳурии Исломии Эрон бо кишварҳои ҳамсоя ва минтақа шуд , аз таҳдидҳо алайҳи Ҷумҳурии Исломии Эрон дар қолаби роҳбурдии Эрон ҳарросӣ ғарб ва режими саҳюнистӣ низ костааст .

Сиёсати ҳамсоягӣ ба коҳиши танишу ихтилофҳо бо кишварҳои ҳамсоя ва ҳамчунин ба ҳаддиақали расондани имкони сӯъи истифодаи дигари кишварҳо аз шикофҳоу ихтилофҳои эҳтимолӣ бо ҳамсоягони мунҷар шудааст . Ҳамчунин сиёсати ҳамсоягӣ дар амал ба шикасти роҳбурди мунзависозӣ Эрони тавассути Амрикоу режими саҳюнистии мунҷар шудааст . Яке аз арсаҳои сиёсати ҳамсоягии марбӯт ба паймон ҳоӣаст ки Эрон дар солҳои гузашта талош карда дар онҳо узвият дошта бошад ва битавонад муқеъияти худро иртиқо диҳад .

Дар ҳамин росто , Ҷумҳурии Исломии Эрон ба узвияти Паймони Шанхай ва БРИКС  даромада аст . Бинобарин , метавон сиёсати минтақаиро аз ҷамбаҳи ҳавзаҳои муваффақияти давлати сездаҳум ба раёсатии шаҳид Раисӣ ва ҳамчунин аз ҷумлаи муваффақиятҳои Вазорати хориҷаи давлати сездаҳум таҳти раёсати шаҳид Ҳусайн Амирабдуллоҳиён унвон кард .Дар ҳамин росто , Масъӯди Пизишкён , раиси давлати чаҳордаҳуми Ҷумҳурии Исломии Эрон низ ҳам дар даврони таблиғоти интихоботи раёсати Ҷумҳурӣ ва ҳам пас аз оғози фаъолияти давлати ҷадид бар тадовуми сиёсати ҳамсоягӣ таъкид кардааст .

Бар ин асос , Масъӯди Пизишкён раисиҷумҳӯри ҷадиди Эрон дар паёмӣ бо табрики фарорасидани солгарди Истиқлоли Тоҷикистон ба « Эмомалӣ Раҳмон » раиси Ҷумҳурии Тоҷикистон , тасреҳ кард : « Густариши муносиботу ҳамкориҳо бо кишварҳои минтақа , ба вижа Ҷумҳурии Тоҷикистон дар авлавияти сиёсати хориҷии давлати чаҳордаҳуми Ҷумҳурии Исломии Эрон қарор дораду муътақидам ки равобити мубтанӣ бар эҳтироми мутақобил , ба нафъи мардуми ду кишвар , беш аз гузаштаи тақвият ва тавсеа хоҳад ёфт .

»Таъкиди Пизишкён бар лузӯми тадовуми роҳбурди тавсеаи равобит бо кишварҳои ҳамсоя ва минтақа ҳовии ин паём муҳимаст ки Ҷумҳурии Исломии Эрон бар хилофи таблиғот ва амалиёти равонӣ ки душманон анҷом медиҳанд бар лузӯми сулҳ , амнияту субот дар муҳит перомуни худ ва ҳамчунин дар сатҳи минтақаи Ғарби Осия ва минтақа Осиёи Марказӣ ва Қафқоз огоҳи дорад ва ин аҳдофро дар сиёсати минтақаӣ худ пайгирӣ мекунад .

Ин ҳушмандӣ дар сиёсати минтақаӣ дар ҳоле аст ки душманон ба хусӯс дар солҳои ахир саъй доранд аз тариқи буҳронсозӣ ва ҳарҷу мараҷ дар муҳит перомунӣ , Ҷумҳурии Исломии Эронро таҳти фишор қарор диҳанд .

Нуктаи ҳоизи аҳамият ин аст ки кишварҳои ҳамсоя ва минтақа низ аз роҳбурди Ҷумҳурии Исломии Эрон дар тавсеаи равобит истиқбол карданд ва гомҳои амалӣ низ дар ин ҷиҳат бардоштаанд ки аз ҷумла метавон ба талоши Баҳрайн барои эҳёии равобит бо Эрон , талоши кишварҳои мухталиф барои афзоиши мубодилоти иқтисодӣ бо Эрон ва ҳамчунин афзоиши мурувадоти дипломотики миёни Эрон ва Миср ишора кард .