Тафсир: Мухолифати се кишвари аврупоӣ бо пешрафтҳои фазоии Эрон

Олмон, Фаронса ва Британия мавсум ба се кишвари аврупоӣ дар баёнияи муштарак иқдоми Эрон дар партоби моҳвора "Сурайё" бо моҳворабари "Қоими 100" ба мадори 750 киҷлометриро маҳкум карданд.

Моҳвораи Сурайё ки як моҳвораи мухобиротӣ ва аз моҳвораҳои таҳқиқотии сохти пажӯҳишгоҳи фазоии Эрон аст ҳафтаи гузашта партоб шуд . Моҳвора бар "Қоӣм100"  ки қобилияти ҳамли маҳмӯлае то 100 килогарм вазнро дорад , дар сеюмин партоби озмоишии худ , моҳвораи таҳқиқотии Сурайё бо ҷурми тақрибии 50 килогрмро дар мадори доиравӣ қарор дод. Ин моҳвора бар аз навъи сӯхти ҷомид аст, ки тавассути нерӯӣ ҳавофазои Сипоҳи посдорон сохта шудааст .

Троикаи аврупоӣ дар ин баёнияи муштарак иддао кардаанд : « Мо ин партобро маҳкӯм мекунем зеро ин моҳворабар аз фанновариҳои зарурӣ барои сохти сомонаи мӯшакҳои болистики дурбурд истифода мекунад . » Дар бахши дигаре аз баёнияи се кишвари аврупоӣ омадааст : « Партоби [ чунин моҳвораҳоӣ ] ба Эрон иҷозаи озмоиши фанновариҳоеро хоҳад дод, ки мумкин аст барои тавсеаи бештари барномаи мӯшакҳои болистикии ин кишвар мавриди истифода қарор гиранд . Ин барнома таҳдиди умда барои сулҳу амнияти байналмилалӣ аст .

Эъломи нигаронӣ ва маҳкӯми сохтани партоби моҳвораи Сурайё, ки тавассути моҳвора бари Қоими 100 ба фазо партоб ва дар мадори 750 километрии замин қарор гирифт аз сўии троикаи аврупоӣ на фақат ба масобаи дахолати ошкор дар умӯри дохилии Эрон аст балки ҳокӣ аз мухолифати куллии Ғарб бо ҳар гӯна тавсеаи пешрафтҳои илмии Ҷумҳурии Исломии Эрон аз ҷумла дар арса фазоӣ аст .

Носири Канъонӣ сухангӯи Вазорати умӯри хориҷа бо маҳкӯм кардани баёнияи мудохилаҷӯёнаи Троикаи аврупоӣ дар хусӯси партоби моҳвораи бӯмии таҳқиқотии Сурайё, изҳор дошт : Дастёбӣ ба пешрафтҳои илмӣ ва  таҳқиқотӣ аз ҷумла дар ҳавзаи ҳаво - фазо , ҳақи мусаллам ва  машрӯъи Ҷумҳурии Исломии Эрон бӯда ва ингуна изҳороти мудохилаҷӯёна ки ҳокӣ аз нигаришҳои худмеҳваронаи кишварҳои ёдшуда нисбат ба пешрафтҳои Эрон аст , дар азму иродаи миллати Эрон барои пешрафти мустамар дар ҳавзаи илму фанновари халалӣ эҷод нахоҳад кард .

Аврупоиҳо дар ростои густариши Эрон ҳарросӣ ҳамвора талош кардаанд то ба ҳар наҳви мумкини барномаи фазоии Эрон ба вижаи иқдомоти он барои сохтани моҳвора барҳои, ки қодир ба расидан ба мадорҳои болотар ба вижа мадори Geosynchronous ҳастандро дар ростои дастёбии Эрон ба мушакҳои болистикии қоррапаймо қаламдод намоянд . Дар ҳоле, ки ҳадафи Эрон сохти моҳвора барҳое аст ки қодир ба расидан ба мадори Geosynchronous бошанд. Мадори Geosynchronous як мадори баланди перомун замин аст ки ба моҳвораҳо иҷоза медиҳад худро бо чархиши замини ҳамгом ва ҳамоҳанг кунанд . Яке аз мадорҳои замини оҳанг ки дар баландои 35786 километрӣ дуруст болои устувои замин ҷой дорад , бо ном “ замини собит ” шинохта мешавад . Аз ин мадор барои моҳвораҳои мухобиротӣ истифода шуда ва  тамоми моҳвораҳои мухобиротӣ ва  телевизионӣ аз ин навъ яъне мустақар дар мадори Geosynchronous ҳастанд .

Санъати фазоӣ дар зумраи саноеъи дорои фановарии пешрафта маҳсӯб мешавад . Бо вуҷӯди тамоми маҳдӯдиятҳои эъмолӣ , Ҷумҳурии Исломии Эрон ба чархаи комили фанноварии фазоӣ даст ёфта ва дар чаҳор даҳаи гузаштаи гомҳои пайваста ва  рӯ ба пешрафтеро дар заминаи дастёбӣ ба фановарии фазоӣ бардошта аст .  Акнӯн Эрон дар байни 10 кишвари фазоии ҷаҳон қарор дорад, ки ин амр ҳосил ва  самараи беш аз 4 даҳаи талошу муҷоҳидати мутахассисони ин сарзамин бӯда ва ба ҳамин далел Эрон аз ҷойгоҳии қобили иттико дар ин санъати байни кишварҳои маъдӯд соҳиби ин фанноварии бархӯрдор аст. Дар ҳоли ҳозири сохти пойгоҳи партоби моҳвора дар ихтиёри 6 кишвар аст ва  Эрон рутбаи баъдӣ аз назари тавсеаи пойгоҳи фазоиро дар ихтиёр дорад .

Ҳар чанд душманон бо анвоъи таҳримҳо саъй кардаанд монеъ аз пешрафтҳои иқтисодӣ ва  илмӣ аз ҷумла дар санъати фазоии Эрон шаванд , аммо бо вуҷӯди тамоми маҳдӯдиятҳо ва фишорҳо , Ҷумҳурии Исломии Эрон ба анвоъи фанновариҳои фазоӣ ва  муртабит бо фазо даст ёфта аст, ки бояд онро муваффақиятии бузург барои Эрони исломӣ донист. Асосан тафовути барномаи фазоии Эрон бо соири кишварҳои минтақаи ғарби Осиё ин аст, ки Эрон бар тавон дохилии худ устувор бӯда ва аз фанноварии бӯми  ва дохилии худ баҳра ҷустааст .

Бо тавваҷуҳ ба нақши муҳими моҳвораҳо дар асри кунӯнӣ дар ҳамаи арсаҳо аъам аз мухобиротӣ ва  иртиботот , иктишофӣ , таҷассусӣ ва зист муҳитии бисёр корбурдҳои дигар , Ҷумҳурии Исломии Эрони азми ҷиддӣ барои тавсеаи зерсохтҳо ва  фановарии мушакӣ ва фазоии худ дорад ва дар ин росто ба пешрафтҳои азимӣ даст ёфтааст Тарроҳӣ ва сохти моҳвораӣ  гомҳои муҳим дар заминаи сохти моҳвораҳои бумӣ , партоби онҳо , дарёфти додаҳо ва дар ниҳоят истифода аз додаҳои дарёфтии чархаи комили ин фанновариро шакл медиҳад .

Ин масъала барои ғарбиҳо ғайриқобили қабул буда ва лизо онҳо ҳаддиаксари талоши худ барои ҷилавгирӣ аз идомаи раванди пешрафтҳои фазоии Эрон сӯрат медиҳанд . Бо ин ҳол барномаи фазоии Эрони барномае бумӣ буда ва бар мутахасисон ва фановарии дохилӣ муттакӣ аст ва  лизо ба рағми фитшорҳо ва  таҳримҳои Амрико ва  мухолифати муттаҳидони ғарбии Вашингтон аз ҷумла Троикаи аврупоӣ бо он, барномаи фазоии бумии Эрон ҳам чунон ба рушду боландагии худ идома медиҳад .