Şiiə yolə alimon-41

Muhəğğiğ Kərəki hejo ıştə cıvonəti zəmoniku fiğhi iyən hədisi mətnon miyono vey ciddi de alimonə təhğiğon koy məşğul be və bəçəy bə ın koy xoto bəy Muhəğğiğ Sani nomışon noe.əv çı Muhəğğiğ Hilli bəpeştə Ali-Muhəmmədi(s) fiğhi həmməysə məşhur və yolə muhəğğiğ bə hisob omeydə.mərhum Muhəğğiğ Kərəki hafto iqlə kitob və risoləş heste.Muhəğğiğ Sani həmməysə vey məşhur və vey ğeymətinə kitob,”Şərhu kitabi ğəvayidul Əllamə Hilli” kitobe ki,de “Camiul-məğasid fi şərhil-ğəvaid” nomi məçhure.bə Muhəğğiğ Sani bə ın kitobi soyb bıey xoto,”Sahibul camiul məğasid” həm votedən. ım erjin və ğeymətinə kitob ləfz,məno,nıvıştey iyən mehtəvo nəzəku çı şiyə vey nəfis iyən vey çokə mətnış bıə kitobonku bə hisob omeydə.joqo ki,çı alimon miyono məşhure ki,har qıləy mıştəhid ki,seqlə kitob yəni Camiul-Məğasid,Vəsailuş-Şiyə və Cəvahiriş bıbu,bo fiğhi nıvıştəy istinbat,istidlal iyən famero həni bə coqlə kitobi ehtiyociş nibəbe…..

Im yolə şiyə alim Misrədə kardeyış zıne de əhlı-sınnəti fiğhi əndişə çok-çoki oşno bıbu.çəy bədiqə əv bə İrağ şe və bın zəmonədə çəy elm və zıney sədo bə islomi co məmləkəton həm pevolo be.Muhəğğiğ Kərəki Nəcəfı-Əşrəfədə bəsə tədrisi kursisə nıştə be ki,İroniku və məxsusən Şah İsmayil Səfəviku qıləy nomə bəy rəse və Şah əvış bo İroni sarayədə təşəyyu iyən şiyə məzhəbi tərvic kardero dəvətış kardəbe.qıləy şərayitədə ki,Osmani hukumət ərsəş bo İrağ iyən Şami şiəyon tanqış kardəbe,Muhəğğiğ Kərəki vindeşe ki,çın flrsətiku bo şiəyon səbarz kardero həmçinin şimə mədəniyyəti bə islomi camiyə həmmə vırə rosnero qıləy çokə fırsəte.əve əv çın vey muhim və həssosə fırsətiku bo şiyə məzhəbi iyən şiəyon ozavzyero əv ım təklifış ğəbul karde və bə həmonə dəlili xoto,Hicri-Ğəməri 916-ə sori Hirati canqədə bə şah İsmayil Səfəvi umuj qıniye.bın zəmon çəy fəğət umri bəhariku fəğət 50 sor dəvardəbe və əv bə çı mıborizə və mıcohidə məkan bıə qıləy muhiti yəni bə Səfəvi saray lınqış noe.Səfəvi silsilə qıləy podşohəti be ki,hicri-ğəməri 907-1135-ə soronədə İronədə səltənətışon kardə.əvon İronədə şiyə məzhəbışon rəsmi məzhəb elon kardə və nəvsa sor bədiqə İronədə bə qıləy vohidə təmərkuzi əsos qıləy devlətış icod karde….

Səfəvi sulolə hukuməti zəmonədə bə şiyə yolə alimon jimoni nəzə kardeyədə,nışon doydə ki, çəvon de hukuməti həmkorəti və şeyxul-isloməti məğami ğəbul kardey,fəğət de dini hukmon tərvic iyən dini zumand kardey hədəfi bıə.harçənd kali bexəbə fərdon ım dastə alimon bə de podşoon həmkorəti iyən nezə rabitə bıey xoto,mızəmmət kardəşone.əmmo,islomi camiyə yolon və islomi alimon jıqo hisob kardedən ki,alimon de monğol iyən Səfəvi sultanon həmkorəti inev bo dini zumand kardey xoto,ıştə coniku dəvardey iyən fədokorətiye.əvon oşkoə formaədə bəyon kardəşone ki,ehanə şiyə alimon tərəfiku jıqo qıləy tədbir bıənıbe,Əhli-Beyt(ə)-I məktəb və şiyə məzhəb jıqo bın səviyyədə de iftixori pur nıəbi……

Muhəğğiğ Kərəki torıxi qıləy devrədə bə İron ome ki,bın kişvərədə şiyə məzhəbi rəsmən elon bıeyku jəqo həm qıləy ziyodə zəmon dəvardə nıbe.bə şiyəon ələyh çandə dırozə zəmononədə  ğəddorəti rəğmən,şiyə məzhəbi tərəfdoron çok-çoki çı dini hukmon və təlimotonku xəbəşon nıbe və şiyə fəğihon kam bıey iyən əməli hukmon risolə nıbey de şiddəti hiss beydəbe.Muhəğğiğ Kərəki  Hicri-Ğəməri 916-ə sori bə İron daxil be.əv Xorasan,İsfəhon,Ğəzvin şəhronədə və həmçinin İrağədə bo şiyə məzhəbi xeyri muhim və təsirinə koonış bə vırə rosne.joqo ki,votey bəbe İronədə şiyə məzhəbi əsosış təşkil doe.əmmo,bə şah İsmaili veyə məşğuliyyəton və çəy bə mədəni koon bedığğətəti xoto,Muhəğğiğ Kərəki Hicri-Ğəməri 929-ə sori ıştə rəsmiyə mənsəbış vadoe və Nəcəfi hovzə elmiyyədə de dərs və bəhson məşğul be…