Şiiə yolə alimon-64
Şiiə yolə alimon-64
De Mirdamad nomi məşhur bıə Muhəmməd Bağır Əstərabadi Səfəvi zəmoni çı şiyə həmməysə dıjdə filosof, mutəkəllim,fəğih iyən şayir be və çı İsfəhani fiki iyən ideoloji məktəbi sutunonku qıləyni bə hisob omeydəbe.çəy həmməysə vey muhimmə fəlsəfi əsər,”Ğəbəsat” kitobe və çəy həmməysə məşhurə şoqird həm Molla Sədra bıə.Mir Muhəmməd Hicri-Ğəməri 969-ə sori bə dınyo ərsə ğədəmış noe.çəy pı seyd Muhəmməd Huseyn Əstərabadi və çəy inə həm çı Muhəğğiğ Kərəki ya həmonə Muhəğğiğ Sani kinə bıə.demiyən Mirdamad ıştə hırdənəti soronış ıştə fazil,təğvanin iyən elmpərvər xıyzoniku iborət bıə pı-mo tərbiyə jiyədə dəvordıne.Mir Muhəmməd ıştə mığəddimə təhsilon dəvordıney bədiqə bə Məşhəd şəhri şe və çə həmonə elmiyyə hovzə yolə alimonku bəhrəş barde.peşo təhğiğ iyən bəhsi koyədə deştə aliyə hədəfon bənav bardero,bə Ğəzvin,Hərat və çə devri həmməysə muhimmə elmi mərkəzonku bıə bə İsfəhan şəhron səfəş karde və ıştə umri çandə soronış həmonə şəhronədə dəvordınışe….
Mirdamadi həmməysə muhimmə ustodonku qıləyni Seyd Əli Musəvi Amili,çəy buzurquvarə dayi İbadul Ali Amili və çı Şey Bəhayi pı Şeyx İzzuddin Huseyn Amili bıə.bə nəzə rəseydə ki, Mirdamadi bə Ğəzvin,Hərat iyən Məşhəd şəhron bıə səfəon,bəştə ustod Şeyx İzzuddin Huseyn Amili tabe bıey xoto bıə ki,ım yolə alim bə siyosi iyən iştimoyi şərayiti xoto ıştə mandə vıron əvəz kardedəbe.Şey Bəhayi çı Şeyx İzzuddin Huseyn Amili fərzənd be ki,navnə bərnoməonədə bəy işorəmon karde.
Mirdamadi de Şeyx Bəhayi miyono qıləy nez iyən səmimi rabitəon mevcud bıə və çəvon ım dustiyəti barədə şinə hikoyəon nəğl bıə.ə cumlə nəğl bıə ki,qıləy səfədə ım dıqlə alim de şah Əbbosi bə ico bin.Şeyx Bəhayi qıləy lodə cussəynə odəm be və bə qıləy rə şıə asbi suvar be və həmməysə bənav şeydəbe.çımi əks Mirdamadi cussə əmmo vey yol be və çanədə səy kardedəbe ta rə hərəkətko,əmmo ımi kardey zıneydə nıbe.Şah Əbbos ki.ım vəzyətış vinde, piyeşe çım dıqlə alimi bə iyande bıə həsodət ya məhəbət iyən irodəti imtovonko.çən,bə Miradami nez be və de sırə dimi bə şeyxi işorə kardə holədə voteşe:”cənob Mir,vindeeəş ki,ım şeyx bə ədəbi rioyət kardedəni və bəmə dığğət nıkardə holədə navədə şeydə.Miradamadi cəvobış doe:jıqo ni.Şeyx qıləy alim iyən yolə şəxsiyyəte və çəy asb jıqo qıləy yolə insoni bəştə suvar kardero bə vəjd omə və rəyrə hərəkət kardedə”.peşo şah Əbbos bə Şeyxi rəseydə və əmə vindəmone ki,mutəfəkkiron xorək hardeyədə ğənoət kardedən,əmmo ım Mirdamad anədə bo hardey hərise ki,əve jıqo qıləy cussəş heste”.şeyx Bəhayi qıləy ahış kəşe və voteşe:ne jıqo ni,Mirdamad fəğət bo elm omutey hərise və çəy dıjdə cussə deçəy hardemoni hiç qıləy rabitəş ni.çəy asb həm jıqo qıləy sanqinə elmi şəxsiyyətinə odəmi şıkırney tovış ni və oqonıniyə,əve ə asb kınd və qədə-qədə şeydə”….
Miradamadi təhsili devron Həratədə çı Şeyx İzzuddin Huseyni təlimi jiyədə bıə devron,çəy elmi ğina və qəncinə devron be.çın devrə oxoyədə be ki,bənə qıləy məşhurə alimi zıney be və çı fəlsəfə,hədis iyən fiğhi yolə alimonku be.de şah Təhmasibi maqi bədiqə de dıminə Şah İsmayli bə hukumət rəsey,bo şiyə alimon şərayit tikəy saxt be və bın mıddətədə ım yolə alimon səy kardedəbin çı xilofəti poytəxt yəni Ğəzvini şəhriku bıə diyəro bımandon.bə həmonə dəlili xoto, Mirdamad iyən Şeyx Bəhayi çı Ğəzvinikui bə İsfəhon şəhri kuçışon karde və de dərs iyən bəhsi koy məşğul bin.tayinki,səltənət bə şah Əbbosi rəse və əv İsfəhənoş boştə poytəxt iyən mərkəzış vıjniye.bə şah Əbbosi bə elm iyən alimon ziyodə əloğə və meyli bıey xoto,ijən çı şiyə alimony əmniyyət və ozodəti şərayit hozzı be və elmi ruşd iyən ozavziye bın devrədə de surəti ovcış pəydu karde.həmonə devronədə İsfəhonI çokə elmi mərkəz iyən mədrəsəonış hestebe və iyo bıə dini tələbəon saxt və zuamndə formədə de islomi elm iyən maarifon məşğul bin.Mirdamad İsfəhani Xacə mədrəsədə fəlsəfə dərsış bino karde və Şeyx Bəhayi həm həmonə mədrəsədə təfsir,fiğh iyən hədisi elmonış tədrisış karde……
Miradamad ıştə elmi jimoni devronədə ziyiodə şoqirdonış perosniye ki,çəvon miyono bənə Molla Sədra Şirazi,Əbdur-Rəzağ Lahici,Molla Huseyn Feyz Kaşani və Muhəğğığ Xansari bıə alimon bəçəş çiyedə.Miradamad ıştə şoqirdonış vey çok tərbiyəş doe və əvoni ğəbul kardey bənav əvoni çok-çoki imtovon kardedəbe,əvoni mısohibə kardedəbe və oxoyədə bə hikməti elmi təlimi ləyoğətış bıə şoqirdon vıjniyedəbe.ım yol və dahiyə alim jıqo hisob kardedəbe hikmət ehanə hikməti rlm çəyku qıləy səhihə fameş nıbə kəson dastədə bıbu,ım bə co insonon zəlolət iyən ıştə roy qim kardey boyis bəbe.