De İmom Həsən Muctəba(ə) viladəti mınosibəti
De İmom Həsən Muctəba(ə) viladəti mınosibəti
Mehribonon səlom, şımə ruj bə xəyr bıbu, rujə moədəmon və Xıdo dərqohədə şəmə əzizonro xəy, səadət və rəhmət tələb kardedəm, jəqo ki zıneydən ımruj mıborəkə rəməzonə manqi 15 minnə ruj və de İmom Həsəne Muctəba(ə)-i milad ruji sorəqardışi bərobəre ki ım əzizə iyən bərəkətinə ruji bə şımə xıdmət təbrik ərz kardəm. Çəmə ımrujnə bərnomə ım yol iyən kərimə İmomi barədəy,, dəvət kardəm dəmə bə ico bımandən.
Xosə Tolışon, Hicri Ğəməri 3 minnə sori mıborəkə Rəməzonə manqi 15 minnə ruj be ki Həzrəte Əli(ə) və Həzrəte Fatiməye Zəhra(s) ıştə hırdəni miladi intizorədə bin. Oxoysə Xıdo Rəsul(ə)-i i minnə nəvvə bə dınyo omə iyən Həzrəte Əli(ə) və Həzrəte Fatiməye Zəhra(s) xıdo şık kardışone və Xıdo Rəsul(s)-i intizorədə bin ta hırdəni nomi bıvıjno. Peyğəmbər hırdəni nomi Cebreiliku səşe və hamiyəşe: Xədovənde Xalğ ım tojəzandi nomi “Həsən” noəşe və peşo İmom Həsəni quşədə əzon votşe.
Əzizon, İmom Həsən(ə) ıştə jimoni iminn 7 sorədə, Xıdo Rəsul(s)-i məhzəri dərk kardəşe. Və 30 sor həm İmom Əli(ə)-i tərbiyə jintonədə və ıştə dədə komək be. Vey rəyoyətonədə, Xıdo Rəsuli məhəbbət və eşği bə İmom Həsən və İmom Huseyn(ə)-iku nəğl bıə. Ənəs İbne Malek voteydə: “Peyğəmbəriku soal bıə ki ıştə əhle Beyt(ə)-i miyonədə kom qılə vey pidəş? ə Həzrət hamiyəşe: Həsən və Huseyn(ə).
Peyğəmbər həmişə ım 2 qılə yolə imomon maç əkardi və bəvon voteydə be: şımə beheşti əholi, cıvonon və yolə kəsonin.
Vey rəvoyətonədə həm omə ki Həzrəte Muhəmməd(s) həmişə Həsən iyən Huseini sıforışi bəştə əshob əkardi ta çəvon vıcudiyə əzəməti yod ko.
Sınni alimonku qıləyni, Ğəzali, Peyğəmbəriku qıləy məşhurə cumlə bəyon kardəşe və nıvıştəşe: Xıdo Rəsul(s) bə Həsən İbne Əli kəmol iyən cəmoli diyə kardey vositə, hamiyəşe: “ofəye, əxloğ iyən sima nəzəku tı bənə mıniş”.
Beşək şiəyon 2 minnə İmom, İmom Həsəne Muctəba(ə) İsalmi tarixədə təsirinə şəxsiyətonku bə hisob omeydə ki Xıdo nəzdədə, xususi və barzə vırə soyb be. ə Həzrət Təthiri ayə mıxotəbonku qıləyni heste ki çəyədə ğeyd bıə: “həyğətən, Xıdovəndi irodəş kardə ki,(qıno) nopokətiyon şımə(pəyğombəri) Əhli-Beytiku bə diyərokəy və komilən şıməni pokkəy.”
Əzizon, İmom Həsən(ə) qıləy kədə prosniyə bıə ki həmişə kə əlohi, koon əncom doero, Xıdo kəlom və sıxəni, bəyon əkin.
Həmonə kə ki çəy dədə kərimə Ğıroni qırdə kardə iminnə şəxs, İmom Əli(ə) və çəy inə, Ğıroni əmələkəyon miyonədə, vey çokə əmələkə, Həzrəte Zəhra(s) bin. İmom Həsən(ə) hıdənəti zəmoniku, Xıdo Rəsul(s)-i menbərədə peyğəmbəri mıborəkə zıvoniku, Ğəroni ayəon məse iyən umutedə be. Hırdənəti zəmoniku Ğıroni elmoni vey çok umuteşe, və vey ğəşənqə surəti Ğıroni təlovət əkardi.
Siyuti, İmom həsən(ə)-i barədə nıvıştəşe: Həsən İbne Əli(ə) vey insoni fəziləton və əxloği imtiyozon soyb be, əv yol, səbrəkə, əbaxş, təvazokar, təğvain və milləti miyonədə mahbubə şəxs be.
Əmmo İmom Həsən(ə) de jıqo şəxsiyəti soyb bey vıcudi, de kənizon və nokəon iyən əvoni ki ictima mıvğiyəti soyb nibin, vey mehrəbon be və de əvon vədə vey ğəşənqə rftor nışo ədi. Həminə barədə voteydən ki qıləy ruj, qıləy nokə bə ə Həzrət vıl doşe və ə Həzrət həminə koy əvəzi bəy hamiyəşe:” Xıdo royədə tıni ozod kardəm” ə həzrəti ətrof bıə kəson vey təəccub kardışone,, İmom Həsən(ə) hamiyəşe: Mıtəalə Xıdo əməni jıqo prosniyəşe və həminə barədə Xıdo Nesa surə 86 minnə ayədə hamiyəşe:
“Havaxt bəşmə de səlomi sitoyış bıvoton,çən, şımə həm çəysə çok ya hiç nıbu bənə əy cəvob bıdənən.həyğətən,xıdovənd bə harçi (hesobrəse)hesobi rəseydə.”
İmom Həsəniku soal bıə ki səbr bə çı məenoe? ə Həzrət cəvob doşe: səbr ıştə ğeyzi kontrol kardey mənodəy. Co kərə soal bıə, şərəf və bozorqvari çiçe? ə Həzrət hamiyəşe: “bə ğovmon, xışavəndon iyən ailə ehsan kardey və bə çəvon zərəl-ziyoni səbr kardey. Co kərə Həzrətiku soal bıə kəroməti bə çı məenoe? İmom Həsən(ə) hamiyəşe: kəromət ya cıvonmırdi yəni din iyən izzəte nəfsi oqətey, və çokə rəftor nışo doey, bəştə hisob-kitobi rəsey, milləti həx-huğuği doe iyən de əvon dustiyəti surəti rəftor kardey. Həmçınin çəyku soal bıə: kəromət bə çı məenoy? Hamiyəşe: tələbiku bənav əbaxşəti iyən ğəhti zəmonədə xorək doey.
Xosə Tolışon, İbodət və nımoj votey zəmonədə, İmom Həsən(ə) ıştə ğəşənqə oləton tan əkardi, əv ım koy barədə hamiyəşe: Xıdovənde Xalığ ğəşənqe və ğəşənqionış pidə.az həm boşət pərvərdeqariro ıştəni dərostəme, jəqo ki Xıdo Əerafi surə 31 minnə ayədə hamiyəşe: Ha çı Odəmi fərzəndona! Ha məçitədə (nımoji faxti ıştə libos və) ıştə zinəton deştə peqətən iyən bəhənən.
Az həm pidəme ki ibodət zəmonədə çıme vey çokə liboson tan kom.
Əzizə Tolışon bə ım bərnomə quş doe xoto şıməku təşəkkur kardən, dıvo kardəm şımə nımoj-rujəon ğəbul bıbun.
