İran ihracatının artması
İran İslam Cumhuriyeti Gümrükler Genel Başkanı, İran'ın toplam dış ticaretinin yani ithalat ve ihracatın geçen yıl yüzde 6,2 artarak 153 milyar 170 milyon dolar rakamına ulaştığını açıkladı.
İran İslam Cumhuriyeti Gümrükler Genel Başkanı "Muhammed Rizvanifer"in belirttiğine göre bu miktarın 86 milyar 890 milyon doları petrol, elektrik, teknik mühendislik hizmetleri ve bagaj ticareti dahil ihracata, 66 milyar 280 milyon doları ise ithalata aittir. "Muhammed Rizvanifer" HŞ 1402 yılında petrol, elektrik, teknik mühendislik hizmetleri ve bagaj ticareti hariç ihracat miktarını 49,330 milyar dolar değerinde 136,409 milyon ton ürün olarak açıkladı, bu da ağırlık olarak %82,9 oranında artış anlamına geliyor.
İran İslam Cumhuriyeti’nin ekonomisindeki bu artış, Amerika’nın İran ekonomisini adeta felce uğratmak için her geçen dün artan yaptırımlarla büyük çaba sarf ettiği bir dönemde yaşanıyor. Bu arada İran İslam Cumhuriyeti, güçlü ve büyüyen bir ekonomiye sahip olduğunu pratikte göstermiş bulunuyor. Elektrikte 370 milyon dolar ve teknik ve mühendislik hizmetlerinde 1.293 milyon dolar olan elektrik ve teknik ve mühendislik hizmetleri sektörü de dahil olmak üzere İran'ın petrol dışı ihracat kalemlerine bir bakış; İran’ın elektrik, teknik ve mühendislik endüstrilerinin yurt içi ihtiyaçları karşılarken aynı zamanda bunları ihraç etmeyi de başarmasına ilişkin ilerleme ve gelişmenin güzel bir örneğidir.
Ekonomi meseleler uzmanı Ali Şerifi Nia bu bağlamda şöyle diyor: Hiç kuşkusuz farklı sektörlerde üretimin artması iki anlama gelmektedir. Öncelikle İran İslam Cumhuriyeti kendi iç ihtiyacını karşılayıp dünya pazarlarına girebildi. İkincisi, teknolojiyle ilişkili endüstrilerdeki üretim artışı, bilimsel ve teknolojik büyümeyi gerektirir ki İran'ın, ABD'nin acımasız yaptırımlarına rağmen bu sektörlerde önemli ilerleme kaydedebildiği görülüyor.
İran'ın ihracat konusundaki büyümesi ve atılımı, elbette sadece teknoloji ve elektrik ve mühendislik sektörleriyle sınırlı değildir; İran Su Ürünleri Örgütü'nün açıklamasına göre geçen 1402 HŞ yılının 11 ayında 186 bin tondan fazla su ürünleri ve değeri 337,7 milyon doların üzerinde olan balıkçılık ürünleri ihraç edildi. Bu da 1401 yılının aynı dönemine göre ağırlık olarak %15,3, değer olarak ise %6,5 artış anlamına geliyor.
İran İslam Cumhuriyeti'nden su ürünleri ve balık ithal eden 62 ülke arasında ihracat değeri açısından Birleşik Arap Emirlikleri, yaklaşık 70 milyon dolarlık değerle ve toplam ihracat değerinden %20,63'lük payla ilk sırada yer alırken, Irak yaklaşık 67 milyon dolar değerinde ve toplam ihracattan %19,82 pay alarak ikinci sırada yer alıyor. İran İslam Cumhuriyeti'nin su ürünleri ve balık ihracatında hedef ülkeleri arasında 63,5 milyon dolarlık ihracat değeri ve toplam ihracat değerinden %18,82'lik payla Çin, 3. sırada yer alıyor.
İran İslam Cumhuriyeti'nin 1402 yılında teknoloji ve mühendislik sektöründe en büyük ihracat yaptığı ülkeler arasında Çin 13 milyar 915 milyon dolarla birinci sırada yer alırken onu 9 milyar 215 milyon dolarla Irak, 6 milyar 611 milyon dolarla Birleşik Arap Emirlikleri, 4 milyar 160 milyon dolarla Türkiye, 2 milyar 173 milyon dolarla Hindistan takip ediyor; bu da İran ihracatının toplam ağırlığının %74,53'ünü, toplam ihracat değerinin ise %73,13'ünü oluşturdu.
Her halükarda, İran İslam Cumhuriyeti ile ihracat işlemine taraf olan ülkeler yelpazesine bakıldığında, ABD yaptırımlarının İran'ın dış ekonomisinin gelişme sürecini sekteye uğratamadığı açıkça görülmektedir. Daha ziyade İran İslam Cumhuriyeti her alanda yerli teknik bilgi birikimine güvenerek çeşitli kalemleri ihraç etmeyi ve hatta petrol dışı ihracata dayalı ekonomi ve ihracat politikalarını da çok iyi ilerletmeyi başardığı bile görülüyor./