Hafız insana umut verir; tıpkı tüm İranlılar gibi

Parstoday - Fars edebiyatına gönül vermiş olan Macar ressam Gizella Varga Sinaei, İran’da geçirdiği yarım yüzyılın ardından şöyle dedi: “Tüm İranlılar kadar, belki de daha fazla İranlı oldum ve İran’ı seviyorum.”

Gizella Varga Sinaei, hayatının elli yıldan fazlasını İran’da geçirmiş bir ressamdır. Artık bu toprakların kültürü ve insanlarıyla öylesine iç içe geçmiştir ki, kendisi şöyle diyor: “Tıpkı sizler gibi, belki sizden bile daha fazla İranlı oldum.” Pars Today’in Mehr Haber Ajansı’na dayandırdığı habere göre, Sinaei Macaristan doğumludur ve 22 yaşında İranlı yönetmen ve müzisyen Khosrow Sinaei ile evlenerek İran’a gelmiştir. Bugün seksen yaşında olmasına rağmen, hâlâ aynı heyecan ve sevgiyle edebiyat, Hafız ve İran ile Macaristan arasındaki kültürel bağlardan söz ediyor.

Edebiyat; babadan kalan bir miras

Gizella’nın kitaplara ve hikâyelere olan ilgisi babasından miras kalmış. Şöyle diyor: “Ailenin tek çocuğuydum ve babam matbaada çalışıyordu. Hamur yapılacak kitapları eve getirirdi ve bana okurdu. Edebiyat benim için bir ilaç gibiydi, özellikle de komünist rejim döneminde. Babam hep derdi ki: ‘Okuma alışkanlığını senden kimse alamaz.’”

Hafız’ın divanı; umut dolu şiirler

Gizella, Hafız’ın şiirleriyle yaşadığı deneyimi şöyle anlatıyor: “Hafız, şiirleriyle fal bakılabilen tek şairdir. Şiirleri umut doludur. Halk bilimi açısından benim için önemli olan, İran’ın her yerinde insanların Hafız’ı sevmesi ve ona saygı duymasıydı. Bu şiir sevgisi, bu kadar çok Hafız okunması, İran halkını gerçekten özel kılıyor! Hele Şirazlılar, onlar Hafız’a delicesine aşıktır… İran’da hoşuma giden bir şey de herkesin işini yapıyor olması.”

Hafız falı temalı sergilerini İran’ın yedi şehrinde açmış: Tahran, İsfahan, Şiraz, Yezd, Tebriz, Mahşehr ve Kaşan. Bu konuda şunları söylüyor: “Gerçekten çok şanslıydım, çünkü Kaşan’da Mayıs ayında bulunduk ve her şey gül suyu üretimiyle aynı zamana denk geldi. Serginin atmosferi harikaydı.”

Hafız; en büyük simgecidir

Gizella için Hafız sadece bir şair değil, aynı zamanda büyük bir simgecidir (sembolist). “Şiirlerindeki bu kadar çok sembolü çevirmek mümkün değil. Şiirlerini orijinal dilinde okumak gerek. Hafız’ın dehası, yüzyıllar önce yaşanmış bir mucize gibi.”

İki ev, bir kalp

Gizella’nın yaşam öyküsü Macaristan’da “Aşkın kuluyum ve iki dünyadan da özgürüm” adıyla yayımlandı. İran ve Macaristan’a olan bağlılığı hakkında şöyle diyor: “Biri bana ‘İran’ı mı yoksa Macaristan’ı mı daha çok seviyorsun?’ diye sordu. Dedim ki: İran’ı o kadar çok seviyorum ki, gerçekten diyorum, buradan daha iyi bir yer var mı? Burada ressam oldum, burada anne oldum, eşimle 55 yıl burada yaşadım… Şimdi artık başka bir yere taşınamam. Aslında göçmen kırlangıçlar gibiyim. Macaristan’a gitmezsem özlüyorum ama İran’a dönüp havaalanına vardığımda, eve gelmiş gibi hissediyorum.”