OPEC Plus'ın Petrol Üretimi Düşürme Yönündeki Nihai Kararı
OPEC Plus'ın 2020 Mart ayının başlarında Viyana'daki oturumunun yenilgiye uğraması ve ardından da koronavirüs salgını sonrası Rusya ve Suudi Arabistan arasında petrolü fiyatlandırma savaşı son 18 yılda görülmemiş derecede petrol fiyatının düşmesine yol açtı. Bu mesele ise üretici ülkelerin tepki göstermesine ve yeniden istikrarı oluşturma çabalarına yönelmelerine yol açtı.
9 Nisan Perşembe günü OPEC Plus'ın petrol üretimini 10 milyon varil düşürme hedefi ile düzenlediği 9'uncu oturumunun ardından 23 üye ülke bu kez videokonferans aracılığı ile düzenlenen 10'uncu oturumda sonunda petrolün fiyatının artması yönünde anlaşmaya varıp Mayıs ve Haziran 2020'de üretimlerini 9.7 milyon varil kadar azaltacaklarını bildirdiler. Bu üretimde düşüş ise küresel petrol satışının yüzde 10'unu kapsamaktadır. Bu anlaşma ise Meksika'nın günlük olarak 100 bin varil üretimini azaltmayı kabul etmesinin ardından geldi.
Aslında bu anlaşma petrol fiyatının ciddi şekilde düşmesi ve Amerika petrol sanayisinin durgunluğa girmesi ve sonuçta Amerika başkanı Trump'ın petrol üretici ülkelere üretimlerini azaltma yönündeki baskıları sonucunda ortaya çıktığı söylenebilir.
Ham petrol fiyatının düşmesiyle Amerika ve Kanada'nın en büyük üretici olduğu kaya pertolü olarak anılan kayaç petrolü üretimi de, artık ekonomik sayılmıyordu. Bu yüzden Trump da Cuma günü büyük Amerikan petrol şirketlerine petrol fiyatının düşmesini engelleyeceği vaadini verdi. Petrol fiyatının düşmesi süreci ise bu şirketlerin iflas etmesine neden olurdu. Tabii şimdiye dek de bu şirketler büyük zararlar etmişlerdir.
Son haftalarda ise küresel petrol talebi koronavirüs salgını ve milyarlarca insanın dünya genelinde karantinaya alınması yüzünden 35 milyon varile kadar azalmıştır. Bu kadar talep düşüşü karşısında üretimin bu rakamın üstünde kalacak şekilde bir anlaşması pek istenen sonuçları vermeyecek ve kısa süreli etki yapacaktır.
OPEC Plus anlaşması ise petrol fiyatının bu sert düşüşünü önleyip fiyatın yükselmesine yol açabilmesine rağmen yine de talebin arzdan az olma sorununu çözmeyecektir. Bu çerçevede İran İslam Cumhuriyeti petrol bakanı Bijen Namdar Zengene ise şöyle bir açıklamada bulundu:" OPEC sekreterliğinin sunduğu tahminlere göre Mayıs ayında 15 Milyon varil kadar üretim azalmazsa artı üretim söz konusu olacak ve bu da fiyat açısından ciddi bir şoka neden olacaktır. "
Petrol piyasası analistlerine göre petrol fiyatının sert düşüşü petrole dayalı ülkelerin ekonomilerini ve de Amerika'daki kayaç petrolü üretici şirketleri ciddi şekilde tehdit edecektir. Bu mesele ise Washington'un ciddi kaygılarına yol açmıştır. Donald Trump bir yandan Amerika tüketicileri yüzünden petrol fiyatının düşmesini ve sonuçta 2020 başkanlık seçimlerinde daha fazla oy almasını ve diğer yandan da petrol fiyatının düşüşünün Amerika kayaç petrolü üreten şirketler için zararlı olacağını düşünüyor. Trump, Amerika'nın petrol savaşının en büyük kaybeden tarafı olduğunu bilerek Moskova ve Riyad arasında arabuluculuk yapıp iki ülke liderleri ile de temasa geçmiştir.
Amerika başkanı Trump da OPEC Plus'ın Pazar günü anlaşmasına olumlu yaklaşmış ve Twitter'dan şöyle bir mesaj paylaşmıştır:" OPEC Plus ile büyük petrol anlaşması sağlanmıştı. Bu anlaşma Amerika enerji sektöründe yüz binlerce iş fırsatını koruyacaktır. "
Trump bu anlaşmayı tüm petrol üreticileri için faydalı olacağını savundu. Tabii Rusya da bu fiyatlandırma savaşının sonlanmasını istiyordu. Bu doğrultuda Rusya devlet başkanı Vladimir Putin Pazar akşamı Amerika başkanı Donald Trump ve Suudi Kralı Selman ile telefonda görüştü. Kremlin, Putin, Selman ve Trump'ın OPEC Plus'ın anlaşmasına olumlu baktığını bildirdi.
