Bültenimizi geçen hafta Orta Asya ve Güney Kafkasya bölgelerinde yaşanan önemli gelişmelerin ana başlıkları ile açıyoruz.

Rusya ve Tacikistan içişleri bakanlarının Moskova’da görüşmesi,

Tacikistan Dışişleri Bakanı Aslov’un İslam inkılabı zafer yıldönümü resepsiyonuna katılması,

Özbekistan ve Tacikistan’ın ortak sınır bölgesinde yeni sınır kapılarının açılması,

Toplu güvenlik anlaşması kurumunun Afganistan sınırlarında askeri kapasitelerini arttırdıklarını açıklaması,

Özbekistan Dışişleri Bakanı Kamilov’un Tahran ziyareti,

Özbekistan ve Afganistan’ın ortak güvenlik zirvesi,

İslamî kültür ve iletişim kurumu Başkanı Türkeman’ın Aşkabat ziyareti,

Kırgızistan Cumhurbaşkanının BM güvenlik konseyi oturumuna katılması,

Kazakistan Cumhurbaşkanı Nazarbayev’in bir Bakanı azletmesi,

Rusya’nın Kazakistan’da bir füze savunma sistemini başarı ile denemesi,

Azerbaycan cumhuriyetinde muhalefet partilerin cumhurbaşkanlığı erken seçimlerini boykot etmesi,

Geçen hafta orta Asya ve Kafkasya bölgesinin önemli gelişmeleriydi.

Geçen hafta Rusya ve Tacikistan içişleri bakanları Moskova’da bir araya gelerek Duşanba’da bağımsız devletler topluluğunun organize suçlarla mücadele koordinasyon bürosunun açılması üzerinde anlaşmaya vardı.

Geçen hafta Tacikistan Dışişleri Bakanı Sıraceddin Aslov İslam inkılabının 39. zafer yıldönümü resepsiyonuna katıldı. Resepsiyonda bir konuşma yapan Bakan Aslov, Duşanba yönetimi Tahran ile tüm siyasi, sosyal ve iktisadi alanlarda ilişkilerini geliştirmek istediğini belirtti.

İran milleti ve devletini kutlayan Bakan Aslov, iki milletin ortak dili ve ortak kültürü ve ayrıca ortak manevi değerleri paylaştıklarını ve beşeri medeniyetin gelişmesinde kalıcı rol ifa ettiklerini belirtti.

Bakan Aslov ayrıca Tacikistan devleti iki dost ve kardeş ülke arasında diplomatik ilişkilerin başladığı günden itibaren her daim İran’ı güvenilir ve dost bir ülke olarak görmek istediklerini vurguladı.

Geçen hafta Özbekistan ve Tacikistan’ın ortak sınırında iki sınır kapısı açıldı. Enderhan ve Patar sınır kapıları bundan önce iki ülke arasında sınır anlaşmazlığı yüzünden kapatılmıştı.

Geçen hafta toplu güvenlik anlaşması kurumu genel sekreter yardımcısı Valeri Simirikov düzenlediği basın toplantısında bu kuruma üye olan ve Afganistan ile ortak sınırı bulunan ülkelerde askeri kapasiteleri arttırdıklarını belirtti. Simirikov, bundan başka kurum olarak Afganistan devletine insani yardım sunduklarını kaydetti. Toplu güvenlik anlaşması kurumu barış gücü oluşturduğunu belirten Simirikov, BM talebi üzerine barış gücünü teyakkuz halinde beklettiklerini ifade etti.

Geçen hafta Özbekistan Dışişleri Bakanı Abdulaziz Kamilov üst düzey siyasi ve iktisadi bir heyet başkanlığında Tahran’ı ziyaret etti. Bakan Kamilov Tahran’da İranlı mevkidaşı Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif ile görüştü. Bakan Kamilov daha sonra da Hindistan ve Pakistan’a geçerek bu ülkelerde de mevkidaşları ile temaslarda bulundu.

Geçen hafta Özbekistan ve Afganistan’ın üst düzey yetkilileri ilk kez güvenlik konularını görüşmek üzere Taşkent’te bir araya geldi. Oturumda iki ülkenin temsilcileri bu ülkelerde terör ve radikalizm, silah kaçakçılığı, uyuşturucu madde kaçakçılığı ve organize suç çeteleri ile mücadelede işbirliği yollarını ele aldı.

Geçen hafta İran’ın Türkmenistan’da düzenlediği kültürel günleri etkinliklerine katılmak üzere kültür ve sanat çevrelerinden oluşan bir heyet başkanlığında Aşkabat’a giden İslamî kültür ve iletişim kurumu Başkanı Ebuzer İbrahimi Türkeman, Türkmenistan Cumhurbaşkanı kültür ve medyadan sorumlu yardımcısı  ve yine kültür Bakanı Atageldi Şahmuradov’la görüştü. Görüşmede Türkeman, İran Türkmenistan’da kültürel programları ile kültürel teamül peşinde olduğunu ve kültürel faaliyetlerin iktisadi ve siyasi meselelere karışmasına müsaade etmediklerini belirterek iki ülke arasında kültürel ortak işbirliği önerisinde bulundu.

Geçen hafta Kırgızistan Cumhurbaşkanı BM güvenlik konseyinin oturumunda yaptığı konuşmada, mali fesatla mücadele etmeleri gereken kamu kurum ve kuruluşları maalesef bu alanda görevlerini gerektiği gibi yerine getirmediklerini belirterek, ülkesinde var gücü ile mali fesatla mücadele ettiğini ilan etmek istediğini kaydetti.

Mali fesat ülkenin milli güvenliğine yönelik tehdit oluşturduğunu belirten Kırgız lider, mali fesatla mücadele ülkenin bağımsızlığını ve egemenliğini savunmakla bir olduğunu vurguladı.

Geçen hafta Kazakistan Cumhurbaşkanı Nur Sultan Nazarbayev, bu ülkenin istihdam ve sosyal güvenlik Bakanı Tamara Doysınova’yı azletti ve yerine milli ekonomi Bakanı eski yardımcısı Medine Ebilkasımova’yı atadı

Geçen hafta Rusya savunma bakanlığı Kazakistan’ın Sarı Şagan askeri sahasında yeni ve gelişmiş bir füze savunma sistemini başarı ile denedi. Rusya savunma bakanlığı hava savunma bölümü Başkan yardımcısı deney hakkında yaptığı açıklamada, denenen yeni füzenin önceki versiyonuna göre çok daha gelişmiş olduğunu belirtti. Rus yetkili, yeni füze savunma sistemi bölgede savunma görevini en iyi biçimde yerine getirebileceğini, modernize edilen bu sistemin ister bir ister bir kaç füzenin eşzamanlı saldırıları ve özellikle kıtalararası balistik füzelerin saldırıları karşısında etkili olacağını ifade etti.

Geçen hafta Azerbaycan cumhuriyetinde muhalefet partileri bu ülkede cumhurbaşkanlığı erken seçimlerini boykot edeceklerini açıkladı. Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev geçen hafta cumhurbaşkanlığı seçimleri erkene alındığını açıklamıştı. Bu karara tepki gösteren muhalefet partileri ise seçimleri boykot edeceklerini açıkladı. Muhalefet parti liderleri ayrıca seçimleri boykot konusunda koordineli hareket edeceklerini belirtti.

Azerbaycan Cumhuriyeti halkçı cephe partisi Başkanı Ali Kerimli Fransa haber ajansına yaptığı açıklamada, halkçı cephe ve milli konsey bu seçimleri boykot kararı aldıklarını, zira bu ülkede demokratik ve rekabete dayalı bir seçimin düzenlenmesi için gereken şartların bulunmadığını, üstelik hiç bir bağımsız medya organına da faaliyet izni verilmediğini belirtti.

Azerbaycan cumhuriyetinde iktidar Yeni Azerbaycan partisi ise Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in dördüncü kez bu seçimlere aday olacağını açıkladı. Muhalefet partilerinden Musavat partisi lideri İsa Kanber ise seçim sonuçları Bakü yönetimi tarafından tahrif edildiği için seçimlere katılmayacaklarını açıkladı.

Değerli dinleyiciler, şimdi sohbetimizin ikinci bölümünde bölgenin iki önemli gelişmesinin detaylarını gözden geçirmek istiyoruz.

Geçen hafta Özbekistan Dışişleri Bakanı Abdulaziz Kamilov üst düzey siyasi ve iktisadi bir heyet başkanlığında Tahran’ı ziyaret etti. Bakan Kamilov Tahran’da İranlı mevkidaşı Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif ile görüştü. İran ve Özbekistan Dışişleri Bakanları Tahran’da ikili ilişkilerin yanı sırada iki ülke arasında başta enerji, transit, demiryolu nakliyatı, konsolosluk hizmetleri ve turizm olmak üzere çeşitli iktisadi ve ticari alanları kapsayan geniş kapsamlı işbirliği belgesinin imzalanmasını ele aldı.

İran ve Özbekistan Dışişleri Bakanları Tahran’da ayrıca ikili ilişkileri geliştirme yollarını, bölgesel ve küresel meseleleri ele aldı. Görüşmede iki ülkenin işadamları ve turistleri için daha ekonomik uçak seferlerinin düzenlenmesi ve yine bankalar arası işbirliğinin takviye edilmesi masaya yatırıldı. İki Bakan başta Afganistan’da bazı terör örgütlerinin faaliyetleri olmak üzere bölgede terör faaliyetleri ve bu faaliyetlerin ortak tehdit oluşturduğu ve bu tehditlerle nasıl mücadele edilmesi gerektiğini ele aldı.

Gerçekte İran ve Özbekistan ikili ve bölgesel işbirliği alanında yeni bir dönemin başlangıcında bulunuyor. Özbekistan Dışişleri Bakanının Tahran ziyareti, bu ülkenin orta Asya’nın tam merkezinde yer alması açısından büyük önem arz ediyor. Gözlemciler Özbek bakanın Tahran ziyareti iki ülkenin iktisadi çıkarları doğrultusunda gerçekleştiğini ve özellikle Taşkent’te yeni yönetimin dış politika alanında geçmişe nazaran daha aktif hale geldiğini belirtiyor.

Geçen hafta İran’ın Türkmenistan’da düzenlediği kültürel günleri etkinliklerine katılmak üzere kültür ve sanat çevrelerinden oluşan bir heyet başkanlığında Aşkabat’a giden İslamî kültür ve iletişim kurumu Başkanı Ebuzer İbrahimi Türkeman, Türkmenistan Cumhurbaşkanı kültür ve medyadan sorumlu yardımcısı  ve yine kültür Bakanı Atageldi Şahmuradov’la görüştü. Görüşmede Türkeman, İran Türkmenistan’da kültürel programları ile kültürel teamül peşinde olduğunu ve kültürel faaliyetlerin iktisadi ve siyasi meselelere karışmasına müsaade etmediklerini belirterek iki ülke arasında kültürel ortak işbirliği önerisinde bulundu.

İslamî kültür ve iletişim kurumu Başkanı Ebuzer İbrahimi Türkeman, görüşmede ayrıca İran ve Türkmenistan milletleri kültürel ve dini ortaklıklar bakımından birbirine çok yakın olduklarını ve gelecekte iki ülkenin arasındaki ilişkilerin tüm alanlarda gelişmesine şahit olacaklarını ifade etti.

İslamî kültür ve iletişim kurumu Başkanı Türkeman, gelecek yıl için iki ülkenin kültürel teamüllerini içeren programın yeniden gözden geçirilmesini ve iki ülkenin seçkin kültürel şahsiyetlerinin karşılıklı ziyaretlerine zemin hazırlamalarını ifade etti. Türkeman bu şahsiyetlerin görüşleri kültürel muhteva üretmekte yol gösterici olabileceğini, İranlı yazarlar ve sanatçılar Türkmenistan milletinin kültürü ile daha fazla tanışmak ve gelenekleri ve göreneklerini İran medyasında tanıtmak istediklerini vurguladı.

Öte yandan İran’ın Aşkabat büyükelçiliğinde İslam inkılabının 39.zafer yıldönümü dolaysıyla düzenlenen resepsiyona katılan Türkmenistan Dışişleri Bakanı Reşid Meredov, İran milletini ve devletini kutladığı açıklamasında, İran İslam Cumhuriyeti uluslararası arenalarda ve ayrıca BM kulisinde küresel barış ve istikrar ve huzur doğrultusunda çok yapıcı önerileri ve inisiyatifleri bulunduğunu ve bu alanda pratik adımlar da attığını belirtti.

Türkmenistan Dışişleri Bakanı Reşid Meredov, İran’ın Aşkabat Büyükelçiliği’nde verilen resepsiyonda yaptığı konuşmada, Cumhurbaşkanı Kurban Kulu Berdi Muhammedov’un kutlama mesajını okudu.

İran İslam Cumhuriyeti devletini ve milletini kutlayan Bakan Meredov, Aşkabat yönetimi bağımsızlığını kazandığı son 26 yılda sürekli İran İslam Cumhuriyeti’nin desteğine şahit olduğunu ve bu yüzden şükranlarını sunmak istediğini belirtti.

Bakan Meredov ayrıca İran ile ilişkilerini tüm alanlarda geliştirmek istediklerini ve Cumhurbaşkanı Ruhani’nin Türkmenistan ziyaretini sabırsızlıkla beklediklerini vurguladı.