İslam ve sağlık 13
Ağustos 24, 2018 18:20 Europe/Istanbul
Bugünkü sohbetimizde İslami öğretilerde göz sağlığı ve görme yeteneğinin güçlenmesini, ele almak istiyoruz.
Ehlibeyt imamları -as- her zaman insanların fiziki ve ruhsal sağlığı ve temizliğine ilgi göstermişlerdir. İmam Rıza-as- dünyada tıp alanında en önemli ve büyük kitapları yazan biridir. O hazret -as- tıp alanında yazdığı kitabı Ma’mun'a gönderince Ma’mun da o kitabın altın suyu ile yazılmasını emretti. Bu yüzden bu kitap "Risale Dahabiye" olarak biliniyor. Risale Dahabiye, İmam Rıza'nın-as- değerli bilimsel ve tıbbi tavsiyeleri, histoloji, psikoloji, kimya ve patoloji bilgilerini içermektedir. Bu kitapta çeşitli yiyecekler, içeceklerin özellikleri ve yararları, daha sağlıklı ve iyi yaşam için gerekli beslenme tarzını öğretirken, çeşitli ruhsal ve psikolojik rahatsızlıklara karşı mücadele yöntemlerini ele alarak inceliyor. Sohbetimizin ilerleyen dakikalarında imam Rıza'nın-as- temizlik ve sağlık konuları hakkındaki değerli tavsiyelerine değineceğiz.
İmam Rıza'yı-as- insan vücudunu küçük ve tam bir ülkeye benzeten ilk insan olarak tanımak gerekiyor. İmam Rıza -as- bu konuda şöyle buyuruyor: insan vücudu, tıpkı bir krallık ülkesidir. Bedenin padişahı kalp, onun çalışanları ise, beyin ve sınır sistemindeki damarlar ve sinirlerdir. Padişahın evi onun kalbi, hüküm alanı ise vücududur, ordusu ve yardımcıları, eller, ayaklar, gözler, dil ve kulaklarıdır.
İmam Rıza-as- vücut organları ve onların yaşamının önemine değinmek için, vücudunun her organını görev icabı bir şeye benzetiyor. Örneğin o Hazret gözleri lambaya benzetirken insanın iki kulağını dış çevreden bilgileri kabul etmenin en önemli kaynağı, dili ise iki dudak ve dişlerin yardımıyla kelimeler ve iradeleri beyan eden organ olarak tanıtıyor.
İslami rivayetler ve öğretilerde görme kabiliyeti ve göz bakımı için birçok sebep belirtiliyor ki bu programda onlardan bazılarına değineceğiz. İmam Rıza-as- bilge bir vecizede tırnakların kısaltılması, gözlerin güçlenmesinde etkili olduğunu belirtiyor. Şia mezhebinin en muteber hadis kitaplarından birisi olan El-Kâfi kitabında belirtildiği üzere, Ali İsbat, imam Rıza'dan -as- naklen şöyle anlatıyor: bir gün imam beni göz ağrısı çektiğim bir halde Horasan'da gördü. Bu yüzden bana dönerek: bu durumdan kurtulmak için sana bir tavsiyede bulunmamı ister misin? diye buyurdu. Evet deyince o Hazret: " Her perşembe günü tırnaklarını kısalt." buyurdular. Ben de her hafta bunu yaptım ve ömrümün sonuna kadar bir daha göz ağrısı çekmedim.
Ehli Beyt imamlarının 6.sı Hz. imam Sadık -as- da şöyle buyuruyor: herkes Perşembe günü tırnaklarını keserse göz ağrısı çekmez ve herkes cuma gününde tırnaklarını keserse her tırnağının altından bir dertten kurtulur, sürme gözün ışığını arttırır ve kirpiklerin çıkmasını sağlar.
Abdullah bin ebi Ya'ufur Hz. İmam Sadık'a -as- hitaben söyle arz ediyor: canım sana feda olsun, diyorlar ki kul için rızkın inmesinde, sabah namazından sonra fecrin doğmasına kadar yapılan dua ve zikir kadar hiçbir şey etkili değildir. O Hazret şöyle buyurdu: Evet doğrudur ama ben rızkın genişlemesi için sena daha iyi bir şey söylüyorum ve o da cuma günü dudağın üzerindeki bıyıkları kesmek ve Perşembe günü tırnakların kesilmesidir ki göz ağrısını yok eder.
İslami öğretilere göre misvak yapmak da görme yeteneğinin güçlenmesinde etkilidir. İmam Rıza -as- başka bir tavsiyede diş fırçalamayı görme yeteneğinin güçlenmesine sebep olduğunu belirterek şöyle buyurur: diş fırçalamak göz nurunu ve saçın uzamasını arttırırken, gözdeki akıntıyı da bertaraf eder.
İmam Cafer Sadık -as- da müminleri gözlere sürme çekmek ve dişleri misvakla temizlemeye tavsiye ediyordu.
Aslında gözlere sürme çekmek Ehli Beyt imamlarının-as- önemle üzerinde durduğu konulardan biridir. Yine bu konuda İmam Rıza -as- şöyle buyuruyor: Allah'a ve Kıyamet gününe iman eden, sürme çeksin.
Yine imam Rıza -as- bu tavsiyeyi tamamlamak için yeni bir diğer tavsiyede şöyle buyuruyor: sürmeyi unutma, zira göz nurunun artması ve cilalanmasına, kirpiklerin çıkmasına ve ağzın hoş kokmasına sebep oluyor.
Ehli Beyt imamlarının 8.si bir diğer tavsiyede sürmenin gözün zayıflamasına derman olduğunu belirterek şöyle buyuruyor: Gözünde zafiyet veya rahatsızlık hisseden herkes, uyurken 7 kez sürme çeksin, 4 kez sağ göze ve 3 kez de sol göze.
Günün Birinde imam Rıza-as- sahabelerinden birine sürme çizmesini buyurdu; fakat sahabe o hazrete evde süslenmeyi sevmediğini arz etti. İmam, ilahi takva yoluna giderek ( yani masumların sözüne imamın sözüne önem vererek) sürme çizmesini ve bu işi bırakmamasını buyurdu.
Yine Ehli Beyt imamlarının 6.sı, imam Cafer Sadık'tan -as- söyle rivayet ediliyor: sürme kirpikleri uzatır, göz akıntısını bertaraf eder ve gözleri parlatır.
Fıkh el-Rıza kitabında sürme çizme adabı hakkında şöyle yazılmıştır: sürme çekerken mili sağ elle tutun ve mili sağ göze sürerken şöyle söyle:
اَلّلهُمَّ نَوّرْ بَصَرى واجْعَلْ فیه نُورا اءُبْصِرُبِهِ حَقَّکَ وَاهْدِنى اِلى طَریقِ الْحَقِّ وَ ارْشُدْنى اِلى سَبیلِ الرَّشادِ اَلّلهُمَّ نَورْ عَلَىَّ دُنیاى وَ آخِرَتى.
Allah'ım! Gözlerime ( sürme vesilesiyle) parlak ışık ver ve gözlerime öyle bir ışık ver ki ( sadece maddi eşyaları değil onunla) Senin hakkını görebileyim. ( Allah'ım!) beni hak yolunda hidayete erdir ve rüşd yoluna irşat eyle. Allah'ım! Dünya ve ahiretimi aydınlat.
İmam Rıza -as- ayrıca güneşin doğmasından sonra 1000 kez " el-Zahir" diyen kişiyi, Allahu Teala kör olmaktan koruyacağını buyurdu.
Değerli dinleyiciler İslam ve sağlık adlı programımızın bir başka bölümünün sonuna geldik. Tekrar buluşmak umuduyla hepinizi yüce Allah'a emanet ediyoruz. Sağlıcakla kalın/
