İranlı ürünleri desteklemek - 7
İslam İnkılabı Lideri Ayetullah Hamanei ülkenin üniversiteleri ve araştırma merkezlerinin uzmanları ve öğretim üyeleri ile görüşmesinde beyanatının bir bölümünde sanayiden üniversitelerin el atarak geliştirebilecekleri alanlardan biri olarak söz etti.
Ayetullah Hamanei petrol aramalarında ve üretimini arttırmakta yabancı firmaların gelişmiş teknolojilerinden yararlanma zorunluluğu gibi bazı sözlere işaret ederek şöyle buyurdu: yabancı firmalarla anlaşma imzalamanın kaçınılmaz sonucu, onların ülkemize bazı konuları dayatmalarıdır.
İslam İnkılabı Lideri Ayetullah Hamanei uranyumu yüzde 20 düzeyinde zenginleştirmeyi İranlı genç bilim adamlarının yeteneklerinin parlak bir örneği olduğunu belirterek şöyle devam etti: bize yüzde 20 zenginleştirilmiş uranyum satmak için onca şart ileri sürdükleri ve hatta bazı yetkililerimiz bu bağlamda karşı tarafa taviz vermeye hazır olmaya başladıkları bir sırada gençlerimizin direnişi ve ısrarı ile uranyumu yüzde 20 zenginleştirme teknolojisine kavuştuk ve tüm dünya şaşkınlık içinde bizim Amerika, Rusya ve Fransa’ya ihtiyacımız olmadığını gördü. Bu denli harikulade bir işi başaran o yetenekler şimdi neden petrol kuyularımızın randımanını arttırmasın ki?
İran İslam Cumhuriyeti muazzam doğalgaz kaynaklarına sahip olan bir ülkedir ve bu ürünü petro kimya sektöründe katma değerli ürünlere dönüştürebilir ve sonuçta ülkenin gayri safi milli hasılasını da önemli oranda geliştirebilir. Bugün bu sektörde uzman müteahhit firmalar işin başına geçmiştir. Bugün petrol ve doğalgaz ve bu maddelerden elde edilen ürünler tamamen yerli uzmanların ve yerel teknoloji ve imkanların sayesinde üretilerek iç ve dış piyasalara sürülüyor. Bu yol son yirmi yılda bir yol haritasına göre katedildi ve böylece ondan önce yabancı ülkelerden karşılanan petrol sektörünün temel ihtiyaçlarında İran kendine yeter hale geldi.
Bugün petrol sektörünün çeşitli alanlarında faaliyet yürüten üretici firmalar bu sektörün ihtiyaç duyduğu temel ürünleri üretmekte öncüdür. Hali hazırda bu sektördü 25 ila 500 megavat kapasiteli doğalgazla çalışan türbin petrol sahalarında çalışıyor. Bu türbinlerin bakımı ve onarımı için geçmiş yıllarda yurt dışına bağımlılık söz konusuydu ve bu yüzden ihtiyaç duydukları yedek parçaların karşılanmasında ciddi sıkıntılar yaşanıyordu. Ancak yaklaşık 20 yıl öncesinden bu yana bu türbinlerin yabancı yapımcıları İran’ın ihtiyaç duyduğu desteği karşılamayınca, İranlı uzmanlar bu türbinleri içeride tasarlamayı ve üretmeyi gündemlerine aldı.
Petrol sektörü teçhizatının yapımı ile uğraşan üretici firmaların dernek Başkanı Rıza Pedidar bu konuda şöyle diyor: son 10 yılda İran İslam Cumhuriyeti kapasitelerini bu yönde geliştirmeyi başardı, zira ülkede doğalgazla çalışan türbinlerin imalatı bu potansiyelin işareti sayılır.
Hali hazırda İran’da 700 kadar firma çeşitli ürünleri üreterek ülkenin ihtiyaç duyduğu yedek parça ve teçhizatın %75 kadarını İranlı uzmanların emeği ile karşılıyor.
Bu alanda katedilen yol, gerçekte öz güven ve öz inançla bir hedef belirlendiğinde ekonomide menfi büyümeden ve ekonomik durgunluktan kurtularak pozitif büyüme endeksini yakalamanın mümkün olduğunu ve özellikle petrol ve doğalgaz sektörleri gibi hassas sektörlerde dışa bağımlılıktan uzaklaşılabileceğini ve aynı zamanda diğer alanlarda istihdam zeminini genişleterek ülkenin milli üretimine katkı sağlamanın da mümkün olduğunu gösteriyor.
Kuşkusuz ekonomik büyüme petrol gibi bir tek sektöre bağlı olarak gerçekleşmesi, milli ekonomi açısından dayanılabilir bir temel olamaz. Üstelik petrol sektörü bundan bir süre öncesine kadar yurt dışına en bağımlı sektördü ve yaptırımlar veya petrol piyasalarında dalgalanmalar ve siyasi etkenler ve bölgede güvensizlik şartları da en çok bu sektörün üzerinde etki yapıyordu. Bu yüzden petrol sektörünün ihtiyaç duyduğu teçhizatı üreten sanayileri geliştirmek, petrol sektörünü bağımsız hale getirmek ve direniş ekonomisine güçlü bir temel haline getirmek açısından büyük önem arzetmektedir.
Yurt içinde üretilen ve petrol sektörünün en hassas teçhizatından sayılan doğalgazla çalışan solar sentar türbini gibi cihazların üretilmesi bugün İranlı uzmanların bu sektörde onur duydukları konulardan biridir. Günümüzde Ortadoğu makina türbin firmasında üretilen bu türbin dünya genelinde üretilen en komplike cihazlardan biridir ve yerel hale getirilmiş olması ülkede daha da karmaşık makineleri ve cihazları üretmenin mümkün olduğunun işaretidir ve ülke içinde petrol sektörünün bir çok teçhizatını üretmenin mümkün olduğunu gösteriyor.
Solar sentar türbininde 600 parça kullanılıyor ve her bir parçası bir teknoloji ürünüdür, ayrıca bu türbinin üretiminde 18 çeşit teknoloji kullanılır. Petrol sektörü direniş ekonomisi ve İranlı ürünleri destekleme doğrultusunda yürütmesi gereken misyonları, aslında rafinerilerin, doğalgaz milli firmasının projeleri, boru hatları, kıta sahanı petrol tesisleri, petro kimya gibi alanların geniş çapta kendine yeter hale gelmek üzere ihtiyaç duyduğu teçhizatı gerekli standartlara uygun biçimde tasarlamak ve üretmeye yöneliktir.
Petrol sektörünün bilim temelli bölümlerinin geliştirilmesi, ülkenin altıncı beş yıllık kalkınma programında iktisadi kalkınmanın temel eksenlerinden biri olarak belirlenmiştir. İran petrol sektörü yüz yıllık bir mazisi olduğundan bu sektörün yerel bilimi diğer sanayi sektörlerine kıyasla daha geniştir. Petrol bakanlığı ise bu konuda ciddi bir şekilde plan yapmıştır. Petrol bakanlığının teçhizatın nitelikli şekilde gelişmesine yönelik eğilimi, ürünlerin petrol ve doğalgaz sektörlerinde hakim olan standartlara uygun olmasıdır.
Günümüzde petrol ve doğalgaz gibi sanayi sektörlerinde milli ve uzmanlık alanlarında hakim olan küresel kriterler, genellikle yüksek bilim ve uzmanlıklara dayalı yüksek teknoloji sanayilere dayalıdır. Bu yüzden bu sanayinin İran’da amacı, bu sektörü dünya genelinde yerel bilim ve uzmanlıkla rekabet edebilecek hale getirmektir.
Gerçekte petrol ve doğalgaz sektörlerini ekonomik büyümede önce yapmak üzerine odaklanmak bir zarurettir. Ancak bu süreçte bu sektörün ilerlemesi bilim temelli olmalıdır ki bu da sonsuz bir yoldur. Bu yüzden İran ilerleme yolunu izlemeye devam ediyor ve elde ettiği gelişmeler ve ilerlemelerle yetinmiyor.