Pars Today

Kur'an'ı Kerim insanı bireysel ve sosyal erdeme doğru hidayete erdiren yüce kavramları ve ince noktaları içerir. Kur'an'ı Kerim hakkı batıldan ve doğruyu yanlıştan ayırt edebilmek için ebedi kriterlere sahiptir.

Kur'an'ı Kerim yüce Allah’ın kullarına hibe ettiği en üstün ve en değerli hediyedir. Biraz önce de belirtildiği üzere bu kitap Kerim insanı bireysel ve sosyal erdeme doğru hidayete erdiren yüce kavramları ve ince noktaları içerir ve aynı zamanda hakkı batıldan ve doğruyu yanlıştan ayırt edebilmek için ebedi kriterlere sahiptir.

İnsan hakkı tanıma ve iyiyi kötüden ayırt etme fıtratına sahiptir; ancak buna rağmen yaşamın inişli çıkışlı yolu ve güncel uğraşları bazen onu bu yoldan uzaklaştırır. Öte yandan nefsani vesveseler ve şeytanın kurduğu tuzaklar da insanı günaha bulaştırır ve kalbini kirleterek karartır. Ancak Allah teala ile konuşmak gönülleri aydınlatır ve günah pasını siler. Bu yüzden yüce Allah ile en iyi irtibat kurma yolu, Kur'an'ı Kerim’in nurani ayetlerini tilavet etmektir.

Kur'an'ı Kerim kitabı Allah’ın kelamı, yolu aydınlatan ve gönülleri teselli eden ve ruha şifa veren bir kitaptır. İslam Peygamberi -s- Kur'an'ı Kerim’i en zor anlarda insanların sarılabileceği ve onları kurtaran ipe benzeterek şöyle buyurur:

Fitneler gece karanlığının parçaları gibi sizi sardığında, Kur'an'ı Kerim’e sarılın.

Kur'an'ı Kerim’e alışan insanlar bu değerli kelamı daha iyi anlar. Bu insanlar Kur'an'ı Kerim’le ihlaslı ilişkileri ve alışmış olmaları sayesinde fitnelerde ve karanlıklarda Kur'an'ı Kerim’in nurundan yararlanarak doğru yolu bulur ve zamanın sapkınlıklarından asla etkilenmez.

Bundan uzun yıllar önce Mısır’da Kur'an'ı Kerim kıraatini kaydetmek için hiç bir imkan veya radyo dahi bulunmadığı günlerde Kur'an'ı Kerim musikisi ve kıraati alanında yeni bir çağ başladı. O dönemde imkanların kıtlığı yüzünden tevşih tarzında tilavet edenler ve meddahlar çoğu geceyi canlı icraları ile geride bırakırdı. (Tevşih, bir nevi Arap müziği formudur.)

O dönemde tevşih ve ibtihal tarzları Kur'an'ı Kerim tilavetini de kapsadı ve bu iş eğitimli bir şeyhin tilavet alanında ortaya çıkmasına kadar ilerledi ve Kur'an'ı Kerim ayetlerini tilavet tarzı kalpleri coşturacak noktaya kadar güzelleşti. Bu şeyhin tilavet tarzı oldukça hoş ve güzeldi. Bu Şeyh, üstat Ahmet Neda’dan başkası değildi. Ahmet Neda oldukça güçlü bir sese sahipti ve hayatını Kur'an'ı Kerim’e adamış bir insandı.

Gerçekte o dönemde Kur'an'ı Kerim tilavetinde yeni tarzın temelini atan kişi, Kur'an'ı Kerim aşkı ile yaşayan merhum Şeyh Ahmet Neda’dan başkası değildi. Şeyh Neda’nın eşsiz güzellikle sesi, o dönemin musiki ilmi hacası yani Muhammed Babili’nin Şeyh Ahmet Neda’nın tilavetine hayran kalmasına sebep olmuştu. Babili Şeyh Neda’nın Kur'an'ı Kerim tilavetini dinlerken hiç bir kederi ve acıyı hissetmezdi ve bazen büyük bir şevkle şöyle haykırırdı: Ey Şeyh! Sesin ne kadar güzel!

Anlatılanlara göre bir gün Şeyh Neda, Tevbe suresinin 3. ayeti olan: ...(Ey Muhammed)! o kâfirlere elem verici bir azabı müjdele! Ayetini tilavet ediyordu. Muhammed Babili bu ayeti duyunca şiddetle ağlamaya başladı ve camiye giderek tam bir hafta itikafta bulundu ve yüce Allah’a tazarru ve ibadet etti.

Evet, Şeyh Ahmet her ayetin anlamına göre onu çok güzel bir sesle ve hazin bir tonla tilavet ediyordu  ve böylece tilaveti dinleyenler ayetlerin derin anlamından etkilenerek bazen gözyaşı dökmeye başlıyordu. Şeyh Ahmet Neda Kur'an'ı Kerim’i adeta canı gönülden tilavet eden bir kari idi.

Geçtiğimiz yıllarda CNN haber kanalı 1885 yılına ait bir Kur'an'ı Kerim tilavetinin ses kaydını yayımladı. Doğru veya yanlış, bu ses kaydının kutsal Mekke kentinde kaydedildiği iddia edildi. Tilavetin Christine Snook adında Hristiyan bir seyyah ve fotoğrafçı tarafından kaydedildiği de ileri sürülen iddiaların arasındaydı. Karinelerden anlaşıldığına göre Hristiyan Snook bu sesi kaydetmek için o dönemin en yeni teknolojisi, yani Edison’un 1877’de icat ettiği fonograf cihazını kullandı. Maalesef kimliği bilinmeyen kari Duha suresinin hicaz makamında ve günümüz tarzında tilavet ediyor.

CNN kanalının yayınladığı bu tilavetin üzerinde yapılan incemeler, tilaveti gerçekleştiren karinin Arap musikisini çok iyi bilen ve son iki asırda gelişen tarzlara uygun başarılı bir icra gerçekleştirdiğini gösteriyor. Yine tilavetin ses tonları bileşenlerinin incelenmesi de karinin sesi olgunlaşan yıllarda bu tilaveti icra ettiğini ortaya koyuyor. Bu yüzden karinin yaşı Mısır’da tilavetin altın çağının temelini atan ilk kari olarak Şeyh Ahmet Neda’nın yaşına denk geldiği veya en azından ona yakın olduğu ve belki de tilaveti icra eden karinin Şeyh Ahmet olabileceği düşünülüyor.

Şimdi vahiy kelamının en eski kaydı olan ve ruhları okşayan bu tarihi ses ve tilavet, Dubai’ne Multi Empty Quarter galerisinde saklanıyor. Gelin hep birlikte bu tilavete kulak verelim.

Bu arada Şeyh Ahmet Neda’nın alçak gönüllü bir insan olduğundan da çok söz edildiği belirtilmelidir. Şeyh Ahmet bazen özel merasimlerde Kur'an'ı Kerim tilaveti için davet edilir ve tilaveti için ona para hediye verilirdi, fakat Şeyh bu parayı yoksulların ve muhtaç insanların arasında dağıtırdı.

Üstad Şeyh Ahmet Neda İslami ilimleri öğrenmekle beraber oldukça verimli bir yaşam sürdürdü ve yolu kendisinden sonra bu yola adım atanlar için açtı. Şeyh Ahmet Neda sadece has ve güzel dini nağmeli bir Kur'an'ı Kerim karisi değildi. Şeyh Ahmet, çağdaşı olan tüm sanatseverler, edipler ve alimlerle dostane ve samimi ilişkisi olan bir sanatçıydı.

Mısır’ın en büyük dahilerinden biri olan Muhammed Babili, Şeyh Ahmet Neda’nın en samimi arkadaşıydı. Yine Mısırlı inkılapçı hekim, edip ve konuşmacı Dr. Mahcup Sabit, Abdulaziz Beşeri, ve Nil şairi lakabı ile ün yapan Hafız İbrahim de gece mahfillerinden bir araya gelen ve Şeyh, hepsi ilim ve edebiyat ehli olan bu dostlarına Kur'an'ı Kerim ayetlerini tilavet eden bazı önemli şahsiyetlerdi.

Şeyh Ahmet Neda’nın kişiliği hakkında Mısırlı büyük çalgıcı ve müzik ustalarından Salih Abdulhay şöyle diyor:

Eğer Şeyh musiki dünyasına girseydi, tüm çalgıcılar evlerinde oturmak zorunda kalırdı.

Evet, Şeyh Ahmet Neda’nın bir ömür ihtişamlı ve azametli hayatı güçlü temelleri atmış oldu ve onu zirveye taşımakla kalmadı, aynı zamanda bu mektepte birçok yeteneklerin yetişmesine de vesile oldu. Yetişen bu insanların her biri Kur'an'ı Kerim tilavet semalarında birer yıldız olup parladı. Şeyh Ahmet Kur'an'ı Kerim tilaveti alanında durmak bilmeyen çabaları ve ilahi nağmeleri sayesinde kıraat ilminin büyük üstadı ile lakaplandırıldı ve böylece İslam dünyasının en büyük onlarca karisine yol gösterdi.

Şeyh Ahmet Neda sonunda ve bir ömür Kur'an'ı Kerim yoluna ve ilahi kelama hizmet ettikten sonra fani dünyaya gözlerini yumdu. Anlatılanlara göre cenaze törenine on binlerce hayranı katıldı. Törenin en ön saflarında ise Mısır devleti ve diğer bazı İslam ülkelerinin büyükleri yer aldı.

Mısırlı çağdaş şair Hafız İbrahim Şeyh Ahmet Neda hakkında bir kaside yazdı;kaside mezarına asıldı.