Geçen hafta Kırgızistan Başbakanı Saranbay Jeen Beykov, ülkesinin ekonomik büyüme endeksi eksi işaretli olduğunu ve bu durumla baş edebilmek için çeşitliliğe açık olmak gerektiğini belirtti.

Bakanlar kurulu oturumunda konuşan Başbakan Beykov, mevcut verilere ve göstergelere göre Kırgızistan ekonomisi değişim ve çeşitliliğe ihtiyaç duyduğunu ifade etti.

Kırgız Başbakanı, cari yılın başından beri ülkesinin gayri safi milli hasılası 2.5 milyar dolar civarında olduğunu, bu rakam geçen yılın aynı dönemine kıyasla %2.3 gerileme kaydettiğini belirtti. Beykov, Kırgızistan’ın ekonomik büyümesi cari yılda geçen yılın aynı dönemine oranla tarım alanında %2.9, hizmet sektöründe %2.1 ve altyapı alanında %3.6 civarında gerçekleştiğini vurguladı. Beykov ayrıca, cari yılın ilk yarısına ait sonuçlar, Kırgızistan’ın hala ekonomik büyümede gerilediğini ortaya koyduğunu ve %-10.7’lik endeksin %2.3 seviyesine çıkmasına karşın ekonomi alanda çeşitliliğe ciddi oranda ihtiyaç duyulduğu anlaşıldığını ifade etti.

Geçen hafta Kırgızistan Devlet Başkanı Almasbeyk Atambayev, Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun FETÖ'nün Kırgızistan'da da darbe yapabileceği yönündeki açıklamasını ‘Saçma’  olarak niteleyerek Türkiye’ye tepki gösterdi.

Türkiye Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu "Kırgızistan'da da darbe girişimi yapabilirler. Bu sefer Kırgızistan'da bir darbe olursa bunu FETÖ yapar. Orada tüm kurumlara yerleşmiş durumdalar" demişti.
Atambayev, “Bu açıklamalar saçma. Çavuşoğlu'nun asıl kendi ülkesinde olanları fark etmesi gerekirdi, hiçbir şeyin farkında değillerdi” dedi. Atambayev ayrıca Ankara'nın Gülen'le bağlantılı olduğunu belirttiği liselerin Kırgız Milli Eğitim Bakanlığı'nın onayladığı eğitim programına göre faaliyet gösterdiğini belirtti.
Bağımsızlık mücadelesi verilen yıllarda gösterdiği yardımlardan dolayı Türkiye'ye minnettar olduklarını söyleyen Atambayev “Ancak, bize bir şey dikte edilmemeli ve şart koşulmamalı, bize bir şeyler öğretip korkutmanıza lüzum yok” ifadelerini kullandı. Atambayev, Kırgızistan bağımsız bir devlet olduğunu ve bu ülkenin geleceği hakkında ancak Kırgız yetkililer karar verdiklerini vurguladı.

Geçen hafta Özbekistan Dışişleri Bakanı Abdulaziz Kamilov üst düzey siyasi bir heyet başkanlığında Washington’a geldi. Özbek Bakan Amerika’da C5+1 adı ile anılan Amerika ve orta Asya cumhuriyetlerinden oluşan ülkelerin Dışişleri Bakanları zirvesine katıldı.

Geçen hafta Tacikistan Dışişleri Bakanı Sıraceddin Aslov da benzer bir amaç yönünde üst düzey siyasi bir heyet başkanlığında Amerika’ya gelmişti.

Orta Asya cumhuriyetlerinin Dışişleri Bakanları ile Amerika Dışişleri Bakanı ortak oturumda karşılıklı işbirliği meselelerini masaya yatırdı. Oturumda ayrıca bölgenin karşı karşıya bulunduğu sorunlar ele alındı.

Amerika ve beş orta Asya Cumhuriyeti Dışişleri Bakanları, geçen sene Özbekistan’ın Semerkant kenti C5+1 Dışişleri Bakanlarının ilk zirvesine ev sahipliği yaptığı ve ekonomi, iklim değişikliği, güvenlik ve insan haklarından oluşan dört başlık üzerinde görüş alış verişinde bulunduğu bir sırada yeniden Washington’da bir araya geldi.

Amerika 1992 yılında eski sovyetler birliği dağıldıktan sonra beş orta Asya ülkesi ile diplomatik ilişki kurdu.

Geçen hafta Kazakistan istihbarat ve iletişim bakanlığı sözcüsü Ersen Beyktasov, Kazakistan’da radikalizm üzerine propaganda yapan 26 bin internet sitesi kapatıldığını açıkladı.

Astana’da bir basın toplantısında konuşan sözcü Beyktasov, cari yılın başından beri Kazakistan’ın ilgili kurumları 26 bin 266 siteyi kapattığını belirtti.

Sözcü, kapatılan sitelerden 2 bin 384 kadarı radikalizm üzerine propaganda yapan siteler ve 21 bin 690 site de ahlak ilkelerine aykırı veya etnikçilik, şiddet ve intihar eylemi propagandası yapan sitelerden ibaret olduğunu ifade etti.

Sözcü Beyktasov açıklamasının devamında vatandaşlara hitaben, yakın gelecekte istihbarat ve iletişim bakanlığının internet sitesinde vatandaşların suç işleyen siteleri ihbar edebilecekleri özel bir sayfa açılacağını belirtti.

İnternet sitelerinin kapatılması Kazakistan yasalarına tabi olduğunu belirten sözcü, bazı siteler sorunlarını gidermek üzere belli bir süreliğine kapatıldığını, diğer bazı siteler ise tamamen kapatıldığını vurguladı.

Bir süre önce de bazı Kazak yetkililer ülkelerinden radikalizmin engellenmesi için gençlerin ve öğrencilerin internete ulaşımı kısıtlanması veya tamamen kesilmesi önerisinde bulunmuştu.

Geçen hafta Rusya savunma Bakanı Sergei Şoygo Kazakistan’a geldi ve Kazak yetkililerle askeri ve güvenlik işbirliğini görüştü.

Rus Bakan Şoygo Kazak mevkidaşı İman Gali Tesemgambetov’la bir araya gelerek iki ülkenin askeri teçhizat ve stratejik ortaklıkları gibi konuları masaya yatırdı.

Rus ve Kazak bakanların Astana kentinde gerçekleşen görüşmesinde Kazakistan’a 170 adet S-300 füze savunma sisteminin teslim edilmesi ile ilgili anlaşma da onaylandı. Bundan başka Kazakistan ve Rusya savunma bakanlarının görüşmesinde toplu güvenlik paktı kurumunun tüm üyelerinin katılımı ile askeri ürünlerin taşımacılığı ve transitini kolaylaştıran süreçle ilgili anlaşma da ele alındı.

Kazakistan savunma Bakanı, Tesemgambetov görüşmenin sonuçları hakkında yaptığı açıklamada, taraflarca onaylanan yeni anlaşma, ülkesinin askeri gücünün gelişmesine vesile olacağını kaydetti.

Kazakistan ve Rusya savunma bakanlarının bu görüşmesi, geçen sene Kazakistan Rusya’dan 5 adet S-300 füze savunma sistemi ve bir kaç adet Suho 30 SM savaş uçağı ve askeri helikopter ve bilgi rasat sistemi teslim aldığı bir sırada gerçekleşti.

Geçen hafta Tacikistan cumhurbaşkanlığı basın bürosu Cumhurbaşkanı İmamali Rahman’ın Endonezya ziyareti sırasında Duşanba ile Cakarta arasında dört işbirliği belgesi imzalandığını açıkladı.

Tacikistan cumhurbaşkanlığı basın bürosu açıklamada iki ülke arasında imzalanan anlaşmaların Tacikistan ile Endonezya arasında vize uygulamasının kaldırılması, iki ülkenin Dışişleri Bakanlıkları arasında diplomatların eğitimi, Tacikistan milli güvenlik komisyonu ile Endonezya terörle mücadele kurumu arasında terörle mücadelede işbirliği ve yine Tacikistan milli bankası ile Endonezya mali raporlar merkezi arasında para aklama ile ilgili mali bilgilerin paylaşımı ve terörle mücadele yönünde yatırım anlaşmalarından ibaret olduğunu belirtti.

Geçen hafta Tacikistan iletişim idaresi de bu ülkede tekfirci IŞİD terör örgütüne ait 30 sitenin engellendiğini duyurdu. Konu ile ilgili bir açıklama yapan Tacikistan iletişim idaresi temsilcisi Cani Beyk Dadametov, Tacikistan’da azadi radyosu, Asya plus ve Azadegan gibi bazı haber sitelerinin engellendiği yönünde çıkan haberlere gösterdiği tepkide, bu idarenin hiç bir resmi haber sitesini engellemediğini belirtti.

Tacik yetkili, iletişim idaresi bazı resmi haber sitelerinin engellenmesi ile ilgili haberleri araştırarak konu ile ilgili gerekli açıklamayı yapacaklarını kaydetti.

Tacikistan’da bazı internet siteleri bu ülkeden bazı vatandaşların tekfirci IŞİD terör örgütü ve diğer bazı radikal örgütlere yönelik eğilimlerinin hızla artması yüzünden engellendiği belirtiliyor. Hali hazırda orta Asya cumhuriyetlerinden 6 bin vatandaşın Suriye ve Irak topraklarında bu ülkelerin yasal yönetimlerine karşı savaştığı ve zümrenin büyük bir bölümü sosyal paylaşım siteleri ve internet aracılığı ile IŞİD gibi tekfirci terör örgütlerine üye oldukları anlaşılıyor.

Geçen hafta Tacikistan ulaştırma Bakanı Şirali Gencalizade, Duşanma yönetiminin İran’dan İstiklal tüneli üzerinde yatırım yapması için yeniden talepte bulunduğunu açıkladı. Başkent Duşanba’da bir basın toplantısında konuşan Bakan Şiralizade, İstiklal tünelinin tamamlanması için başta aydınlatma sistemi ve yangına karşı koruma sistemi olmak üzere bazı sistemlerin gerekli olduğunu belirterek, İran’dan bu tünelin gerekli teçhizatla tam olarak donatılması için Tacikistan’a mali yardım yapmasını istediklerini belirtti. Bakan Gencalizade, İstiklal tünelini tamamlamak için geçmişte üç milyon doları İran ve üç milyon doları Tacikistan tarafından karşılanan toplam altı milyar dolar yatırım yapıldığını ifade etti.

İstiklal tüneli 2006 yılında İranlı müteahhit firma tarafından inşa edilerek hizmete girdi, fakat şimdi inşaatı üzerinden bir kaç yıl geçtiği bir sırada tünelin aydınlatma sistemi başta olmak üzere bazı gerekli sistemlerle donatılması gerektiği belirtiliyor.

İstiklal tüneli yaz ve kış aylarında Duşanma – Hocend karayolunun açık kalmasına ve ülkenin kuzeyini güneyine bağlayan güzergahın 60 km kısalmasına vesile oluyor. Tünelin kazı çalışması ile ilgili anlaşma 2003 yılında Tacikistan ulaştırma bakanlığı ile İran’ın Saber firması arasında ve 39 milyon dolar değerinde imzalanmıştı.

Geçen hafta Erivan yönetimi karşıtları protesto eylemlerinin devamında Cumhurbaşkanı Serj Sarkisiyan ve kabinesinin istifa etmesini istediler.

Bu bağlamda binlerce Ermeni vatandaş başkent Erivan’de düzenledikleri protesto eyleminde Ermenistan Cumhurbaşkanı Sarkisiyan’ın istifa etmesini haykırdılar.

Ermenistan’da bir grup silahlı eylemcinin bir polis karakolunu basarak bir kaç kişiyi rehine alma olayından sonra ve bölge vle dünya medyasının iki haftalık çabalarına rağmen azınlık konumunda bulunan Sarkisiyan hükümeti karşıtlarının neden hala Cumhurbaşkanı ve kabinenin istifa talebi üzerinde ısrarla durmasının nedeni bir türlü çözümlenemedi. Üstelik Erivan yönetimi karşıtları son bir kaç yılda Sarkisiyan’ın alternatifi olabilecek güçlü bir rakip de çıkaramadı.

Bu yüzden muhaliflerin neden Sarkisiyan ve Erivan yönetiminin istifası üzerinde ısrar ettikleri bilinmiyor. Fakat buna karşın Ermenistan meseleleri uzmanlarından bazıları Sarkisiyan yönetiminin yabancı sermaye cezbinde başarısızlığını ve bir çok projeyi tamamlayamamasını ve özellikle Azerbaycan Cumhuriyeti ile dağlık Karabağ’ın mülkiyet hakkı üzerinde bazı anlaşmalara varmasını, Sarkisiyan yönetiminin iki önemli zayıf yönü şeklinde gündeme getiriyor.

Geçen hafta Ermenistan ve Gürcistan Dışişleri Bakanları Tiflis’te bir araya geldi. Ermenistan Dışişleri Bakanı Edvard Nalbandiyan, Gürci mevkidaşı Georgi Kuyrikaşvili ile görüşmesinde Azerbaycan Cumhuriyeti ile yaşadıkları dağlık karabağ münakaşasını ve bu sorunun siyasi yollardan çözümlenmesini gündeme getirdi. İki Bakan ayrıca iki ülkenin ticari ve iktisadi ve kültürel ilişkilerini ve enerji ve ulaştırma alanlarında işbirliğini masaya yatırdı.

Ermenistan Dışişleri Bakanı Nalbandiyan’ın Tiflis’e beklenmedik ziyareti, özellikle bur ziyaretin Erivan’da yaşanan rehine olayının son bulmasından hemen sonra yapılması bakımından önem arz ediyordu. Bundan başka medya organları, Ermenistan’ın Karabağ münakaşasını barışçıl bir şekilde çözümleme çabasını Nalbandiyan’ın Tiflis ziyareti ve Gürci yetkililerle görüşmesinin esas amacı şeklinde değerlendirdi. Bu yüzden gözlemciler Erivan yönetimi bölge ülkelerinden Karabağ münakaşasının barışçıl çözümü yönünde destek almaya çalıştığı yorumunda bulunuyor. Bu çabalar, Bakü yönetimi bu münakaşanın barışçıl bir şekilde çözümlenme ilkesine bağlı olduğunu, fakat mevcut durum ebediyen devam edemeyeceği tehdidinde bulunduğu bir sırada gündeme geliyor.015