Қирғизистон ва Хитой ўртасидаги хавфсизлик соҳасида ҳамкорлик қилмоқда
(last modified Sun, 01 Sep 2019 07:18:01 GMT )
сентябр 01, 2019 12:18 Asia/Tashkent
  • Қирғизистон ва Хитой ўртасидаги хавфсизлик соҳасида ҳамкорлик қилмоқда

Қирғизистон ички ишлар вазирлиги Хитой давлат ширкатларидан бири билан хавфсизлик соҳасида ҳамкорликлар олиб бориши ҳақида хабар берди.

Қирғизистон ички ишлар вазирлиги "CEIEC"  номли Хитой давлат кампанияси билан ушбу мамлакатда хавфсизликни таминлаш заминида ҳамкорлик олиб боради.

Марказий Осиё , айниқса Тожикистон ва Қирғизистон республикалари билан Хитойнинг хавфсизлик соҳасидаги ҳамкорликлари Марказий Осиё республикалари ва ушбу мамлакат учун катта аҳамиятни касб этади.

Айтиш лозимки, Хитой кампанияси билан Қирғизистон ички ишлар вазирлиги ўртасидаги хавфсизлик ҳамкорликларнинг имзоланиши шундай бир вазъиятда амалга оширилмоқдаким, Хитой давлати Қирғизистон ва Тожикистон республикалари билан Афғонистон чегараларида ИШИД террористик гуруҳнинг кенг ҳузур топиши каби хавфсизлик ва ҳарбий айрим масалалар йўлида Пекин давлатининг харажотлари билан Афғонистон билан Марказий Осиёнинг иккита бу республикаси чегарасида кузатув ва текширув пунктларини ижод этиш амалга оширилиган. 

Табиийки, Пекин давлати Қирғизистон ва Тожикистонда кузатув пунктларини ижод этишдан аниқ бир мақсадни кўзлайди ва бу ҳам бўлса ифротий жараёнларнинг нуфуз топиши билан қарши курашиш бу мақсадлардан биридир.

Бу масалаларни эътиборга олган ҳолда, зикр этиб ўтиш жоизки, Хитой ва Қирғизистон ўртасидаги хавфсизлик ҳамкорликлар шундай бир шароитда Пекин ва Қирғизистон давлатининг ишчи дастурига киритилмоқдаким, Марказий Осиё республикалари, айниқса Қирғизистон республикасида Хитойга қарши фазо собиқаси бўлмаган даражада кенгаймоқда. 

Шан-шубҳа йўққи, Америка ва Қудс ишғолгар режими каби минтақадан ташқари қудратлар Кавказ ва марказий Осиё республикаларида нуфуз топиш мақсадида кескинликлар, тўқнашувлар, нотинчликлар ва тартибсизликлар ижод этишдан бошқа чоралари йўқ.

Ҳақидан ҳам бу қудратлар Марказий Осиё республикалари, айниқса Қирғизистонда турли ички тўқнашувларни ижод этмасдан ўз мақсадларини амалда татбиқ эта олмайдилар. 

Масалан, Қирғизистонда Хитойга қарши фазо яратиш йўлида милодий йилнинг апрел ойида Қирғизистоннинг Норин вилоятидаги "Солтон Сори" минтақасининг 500 нафар фуқаролари ушбу минтақанинг олтин конида ишлайдиган Хитой кампанияси ишчиларига ҳужум қилишди. 

Уюштирилган бу ҳодисада 20 нафар хитойлик  тан жароҳатлари олишди ва ҳужум қилган шахслар олтин конидаги айрим тажҳизотлар, жумладан юк ташувчи мошинларни тасарруф этишди. 

Бу ҳодисадан бир ой олдин Норин вилоятининг аҳолиси ўртасида мишмишлар тарқалдиким, унга асосан болалар касалликлари ва чорваларнинг ҳалок бўлиши Норин олтин кони фаолиятига тегишли эди.

Бироқ, турли текширувлар натижасида бу коннинг фаолияти ва болаларнинг касал бўлишлари ва қуйларнинг ҳалок бўлиши ўртасида ҳеч қандай алоқа йўқлиги аниқланди. 

Текширув ва тадқиқот натижалари эълон қилинган бўлсада, аммо минтақа аҳолиси бу анализларни нотўғри деб билдилар. 

Хитой давлати ва Марказий Осиё республикалари, жумладан Қирғизистон республикаси билан Хитой давлатининг ҳамкорликлари заминида Қирғизистоннинг сиёсий масалалар бўйича эксперти Фикрат Шаъбонов Бишкек шаҳрида Форс ахборот агентлиги билан қилган сўҳбатида, Марказий Осиёда Хитойга қарши ҳаракатларга ишора этиб, Пекин давлатининг рақиблари томонидан мавжуд муаммоларни ҳаддан ташқари жилвалантириш орқали Марказий Осиёда Хитойдан қурқиш жараёнини кенгайтириш амалга оширилади,-деб айтди. 

Қирғизистонлик бу эксперт сўзларининг давомида, Охирги ўзгаришлар, жумладан Қирғизистонда Хитой кампанияси ишчиларига ҳужум қилиш ҳодисаси оддий бир ҳодиса эмас. Бу ҳодиса Қирғизистонда ушбу мамлакат нуфуз топишининг олдини олиш мақсадида Хитой рақибларининг режалари доирасида амалга оширилди,-деб таъкидлади.     

Бу эксперт Хитойга рақиб бўлган мамлакатнинг номини зикр этмади, аммо бу экспертнинг баён этган изҳоротидан  маълумки, Америка Қирғизистонда Хитойнинг нуфуз топишига монеа яратадиган мамлакатлар бошида туради. 

 

Ёрлиқ