Россия Қозоғистонда ўз ҳузурини кенгайтирмоқда
Лук Ойл нефт компанияси бош директори билан Қозоғистон президентининг учрашувидан сўнг Россиянинг нефт, газ ва Қоғозистон жамиятида ҳузур топиши янада кенгаяди.
Бу ҳақда Қозоғистон президенти Қосим Жўмарт Токаев Россиянинг иккинчи йирик нефт компанияси бош директори Воҳид али Акбаров билан учрашуви чоғида, Қозоғистон газ, нефт соҳасининг ривожланишида ушбу мамлакатнинг инвестиция киритишидан миннатдорчилик билди. Бу учрашувда Токаев шунингдек Қозоғистон газ ва нефт соҳасининг ривожланишида Россиянинг Лук Ойл компаниясининг улушидан миннатдорчилик билдириш зимнида, ушбу компаниянинг муҳ\им ижтимоий лойиҳаларни ижро этиш учун иштирок этишига махсус ишора этиб ўтди.
Қозоғистон президентининг мамлакатдаги энергетика лойиҳаларида иштирок этиш учун Россиядаги иккинчи йирик нефт компаниясини иститтқбол этиши яқин келажакда дунёдаги энг йирик нефт компанияларидан бирига айланиши кутилмоқда.
Қозоғистоннинг "Лук Ойл Орзис" шўҳбасини 2002 йилда тасис этган Лук Ойл компанияси ўз нефтининг 5 дан ортиқ фоизини ва ўз газининг 15 фоизини Россиядан ташқарида, яъни Қозоғистон ва Мисрда ишлаб чиқаради.
Шу муносабат билан "Lukoyl Orsiz" президенти "Lukoyl" нинг Қозоғистондаги халқаро филиали ва энергетика бўйича эксперт Андрей Кожаев шундай деб фикр билдиради: "Бу компания тез вақт ичида АҚШнинг "Exxon Mobil" компаниясидан кейин дунёдаги иккинчи йирик нефт компаниясига айланади"
Россиянинг "Lukoyl" компанияси мамлакатнинг энг йирик нефт ишлаб чиқарувчи компанияси бўлган YuKOS компанияси банкрот бўлганидан сўнг, глобал иштирокини кенгайтириш ва Каспий денгизи ҳамда Лотин Америкасида катта фойда кўришга интилмоқда.
Бундан олдин бу ҳақда "Эрмитаж" инвестиция киритиш компанияси раиси ва Москвада энергетика ишлари бўйича эксперт Вильям Бродер шудай деб айтган эди: "Дунёда нефтга сармоя киритиш жуда кам бўлиб қолди ва " Lukoyl" Қозоғистонда нефт захирасини сотиб олишга интилмоқда. Аммо бу ташаббусни ўз зиммасига олмаса, хитойлик компаниялар ўз зиммасига олиши мумкин."
Ҳақиқат шундаки, газ ва нефт дунёда гидрокарбон энергетикасининг энг муҳим манбаси сифатида энергетика ишлаб чиқарувчи мамлакатларнинг иқтисодида тақдирни ҳал қилувчи рол уйнайди.
Ана шу масала кўплабмамлакатларни ўз технологияларини минтақа ва дунёга тасир ўтказиш ва кенгайтириш воситаси сифатида ишлатишига олиб келди.
Бу ўртада Россиянинг табий газ, нефт ва экспортга қарамлигига қарамай шуни зикр ўтиб жоизки, Москва расмийлари ўзларининг ташқи сиёсатларида бир восита сифатида газ ва нефтдан фойдаланишга сайъ-ҳаракат қилишди.
Бошқача қилиб айтганда, табиий манбалар, айниқса энергетика манбаларига эга бўлмоқ дунё миқёсидаги рақобатларда ҳамкорлик ва рақобат қилишда бир восита ҳисобланади.
Бу масалада Россия Федерацияси халқаро тизимда иқтисодий қудрат тақдирни белгиловчи ҳақиқат эканини дарк этиб ҳақиққий сиёсий хатти-ҳаракатлар намоунасини ишга солиб энергетикадан максимал даражада фойдаланишга ҳаракат қилмоқда. Шак-шубҳасиз Қозоғистон нефт дунё бозорида энергетика манбаси соҳасида асосий потенциаллардан бирига айланмоқда.
Каспий денгизининг Қозоғистон қисмидаги Кошоқон ва Камкул нефт захираларини бошқарадиган Lukoyl Марказий Осиё мамлакатида фаол иштирок этмоқда.
Қозоғистон президенти нефт саноатида иштирок этишдан ташқари, компраниянинг маданий ва ижтимоий соҳалардаги фаолиятини оширишга чақирди.
Бу шуни кўрсатадики, Қозоғистон ўзининг иқтисодий ва ижтимоий лойиҳарида Россиянинг иштирокидан мамнун ва ушбу иштирокни давом эттиришга ҳаракат қилмоқда.
