Эрон бўйлаб саёҳат (34)
Туримизни Ҳормозгон вилоятида давом эттириб, гўзал Қешм оролига ташриф буюрдик. Сизни ушбу оролнинг ноёб гўзалликлари билан таништириш учун бизга қўшилинг.
Ассалому алайкум дўстлар, Ҳормозгон вилоятига саёҳатимиз давомида Эрон ва Форс кўрфазининг Ҳормуз бўғозидаги энг катта ороли Қешм оролига ташриф буюрдик. Орол сўнгги ўн йилликларда сайёҳлик марказларидан бирига айланди. Бу оролнинг диққатга сазовор жойлари орасида бозорлар ва мангров ўрмонлари, Хорбас ғорлари, Чаҳкуҳ бўғози, Форс кўрфази кўк делфинлари, Юлдузлар водийси, Наз ороллари ва Намакдон ғори каби табиий диққатга сазовор жойлар мавжуд. Ушбу гўзал оролга ташриф буюришда бизга қўшилинг.
Форс кўрфазининг марвариди сифатида танилган Қешм ороли тахминан 1500 км майдонга эга бўлиб, у Эрондаги энг катта орол ва Форс кўрфазидаги иккинчи энг катта орол Баҳрайндан икки ярим баравар катта.
Форс кўрфазидан очиқ денгиз ва Уммон денгизига ўтаётганингизда, чап томонингизда делфин шаклидаги бу гўзал оролни кўрасиз. Қешм ороли ўзининг ноёб геопарки, эркин бозорлари, шунингдек, тарихий диққатга сазовор жойлари ва пляждаги дам олиш жойлари билан Эроннинг энг кўп терилган саёҳат жойларидан бирига айланди. Форс кўрфазининг сувларида жойлашганлиги ва паст кенгликларга яқинлиги туфайли Қешм қишда саёҳат қилиш учун энг яхши йўналишлардан бири ҳисобланади ва сайёҳлар қишда бу оролда баҳорни бошдан кечиришлари мумкин.
Қешм ороли Бандар Аббос шаҳридан тахминан 20 км узоқликда жойлашган бўлиб, бу яқин масофа йўловчиларни ташиш учун йўловчи қайиқларини келтириб чиқарди. Бу қайиқлар йўловчилардан ташқари уларнинг машиналарини ҳам оролга олиб боради. Ушбу имконият туфайли кўп одамлар Қешмга машинада саёҳат қилишади. Эрон жанубидаги ва бошқа оролларнинг портлари ва қирғоқларида яшовчи барча одамлар каби Қешм халқининг асосий тили форс тилидир, лекин улар бандар лаҳжасида гаплашади, бу оролга саёҳат қилган барча одамлар ва саёҳатчилар учун тушунарли.
Қешм шаҳри оролнинг энг шарқий нуқтасида жойлашган ва бу шаҳар бутун оролга нисбатан геометрик марказга эга бўлмаса-да, лекин муҳим стратегик жойлашуви ва узоқ тарихий келиб чиқиши туфайли у Эроннинг энг хилма-хил ва жозибали шаҳарларидан бирига айланган. Қашм ўтмишда Эроннинг Африка, Саудия Арабистони ва Европа билан туташиш чорраҳаси бўлган. Шу сабабли, Қешмнинг маданий хилма-хиллиги жуда юқори ва узоқ вақтдан бери муҳим бўлиб келган ва оролнинг асосий аҳоли пункти ҳисобланади. Қешм эркин савдо-саноат зонасини ривожлантириш учун асосий база сифатида Қешм шаҳрининг танланиши ҳам бу шаҳарнинг аҳамиятини оширди.
Қешм Эрон экотуризмининг асосий потенциалларидан бири бўлса-да, туризмдан кўра кўпроқ тижорат ролига эга. Турли мамлакатлардан келган турли товарларни бир зумда бир жойга жамлаган Қешм бозорлари оролда савдо қилиш учун мос майдончани тақдим этган ва шунинг учун Қешм йил давомида оролга харид қилиш ниятида келган сайёҳларни кутиб олади. Ҳатто оролга саёҳат қилишдан асосий мақсади бизнес бўлмаган сайёҳларни ҳам оролнинг турли бозорлари ўзига жалб қилади. Қешм оролида кўплаб савдо марказларидан ташқари турли хил анъанавий таомлар, балиқ ва денгиз маҳсулотларини татиб кўришингиз мумкин бўлган кўплаб йирик ресторанлар мавжуд.
Қешмнинг тарихий обидаларини зиёрат қилиш учун Қешм оролининг шимоли-ғарбидаги тарихий ва қадимий “Лафт” қишлоғига ташриф буюрамиз, у ўзига хос қизиқарли ва ноёбдир. Бу қишлоқнинг ўзига хос хусусиятларидан бири унинг турар-жой уйлари бўлиб, уларнинг барчасида марказий ҳовли ва шамол тўсиқлари мавжуд бўлиб, бу қишлоқ ўзининг шамол тўсиқлари порти билан машҳур бўлган.
Шунингдек, Надери қалъаси, Португал қалъаси, Модун гумбази каби бошқа тарихий ёдгорликлар ва минг йиллик ёзувларга эга бўлган ушбу қишлоқ қабристони бу ҳудудни Қешм оролининг сайёҳлик ва манзарали диққатга сазовор жойларидан бирига айлантирган.
Қешм Португал қалъаси - Қешмнинг яна бир сайёҳлик жойи. 16-аср бошларида Қешм оролининг шимолий қисмида Алфонсо Алберкерк исмли денгизчи бугунги кунда Португал қалъаси деб номланувчи қалъа қуришни буюрди. Ушбу тарихий ёдгорлик 2000 квадрат метр майдонга эга ва маҳаллий оҳактош, гипс ва оҳак ёрдамида қурилган. Қешм Португал қалъаси аслида португаллар Форс кўрфазини босиб олган ҳолда қурган бир нечта қалъалардан биридир. Португаллар 16-асрда Сафавийлар томонидан тор-мор қилинмагунча ва Ҳормуз бўғози эронликлар томонидан қайтариб олинмагунча, бир асрдан кўпроқ вақт давомида бу ҳудудларда ҳукмронлик қилган.
Бир нечта геозитлардан иборат Қешм Геопарки нафақат оролнинг энг ноёб диққатга сазовор жойи, балки Эронда ҳам ноёб ҳисобланади. Ушбу геопарк Эрондаги биринчи геопарк ва ЮНЕСКОнинг Жаҳон геопарклари рўйхатида рўйхатга олинган Яқин Шарқдаги ягона геопаркдир.
Чаҳкуҳ, Бам Қешм, юлдузлар водийси, Али Моҳаммад бўғози, Хорбас ғори, Намакдон ғори, Талаҳ Wеллс, Калеҳ-э-Салх, Наз ороллари Қешм геопаркининг диққатга сазовор масканлари бўлиб, уларнинг ҳар бири турли хил, сеҳрли ва фусункор манзараларга эга
Кейинги дастурда Қешм Геопарк билан танишиш учун бизга қўшилинг.
