май 01, 2022 17:45 Asia/Tashkent
  • Г20нинг навбатдаги саммити: Россия ва АҚШ ўртасидаги қарама-қаршилик майдони
    Г20нинг навбатдаги саммити: Россия ва АҚШ ўртасидаги қарама-қаршилик майдони

Россия президенти Владимир Путиннинг Индонезияда бўлиб ўтадиган Г20 саммитида иштирок этиши ва АҚШнинг унинг саммитга қатнашига тўсқинлик қилишга уриниши масаласи энди Москва ва Вашингтон ўртасидаги қарама-қаршиликнинг янги майдонига айланди.

Индонезия президентлари Жоко Видодо Россия ва Украина президентлари Г20нинг навбатдаги саммитида қатнашишга келишиб олганликларини маълум қилди. У Путин ва Зеленскийни Г20 саммитига таклиф қилганини, чунки Украинадаги уруш жаҳон иқтисодиётига жиддий таъсир кўрсатаётганини айтди. Видодо деди:"Биз Г20 глобал иқтисодиётни яхшилашда каталитик рол ўйнашини тушунамиз." Путиннинг 20-ноябрга белгиланган халқаро саммитда қатнашиш учун таклиф этилини Украина Г20 аъзоси эмаслигига қарамай, Украина президенти Владимир Зелинский саммитга таклиф қилинганидан бир кун ўтиб юз берган кўринади.

Вашингтон эса Г20 саммитида Россияни янада яккалаб қўйиш мақсадида Путиннинг Г20 саммитида иштирок этишига очиқчасига қарши чиқди, бу Ғарбнинг санкциялар жорий қилиш ва Москвага нисбатан кескинликни оширишга қаратилган умумий сиёсатига мувофиқ амалга оширилди. Оқ уй матбуот котиби Жен Саки, Жо Байденни Зелинскийнинг таклиф этилганини олқишлаганига ишора қилиб деди: “АҚШ президенти Путиннинг Г20 саммитида иштирок этишига қарши эканлигини очиқ айтди. Биз Украинанинг ушбу саммитдаги иштирокини олқишлаймиз. Биз ўз позициямизни билдирдик, бизнинг фикримизча, Россия ҳам умумий ёки хусусий равишда бу ўзаро муносабатларнинг бир қисми бўлмаслиги керак". Бу Вашингтоннинг Россия ва унинг юқори мансабдор шахсларини халқаро майдондан тўсиб қўйиш борасидаги умумий сиёсатига тўғри келади.

Жалина Портер, Давлат котибининг Европа ва Евроосиё масалалари бўйича ёрдамчиси ўринбосаи шундай дейди:Қўшма Штатлар, шунингдек, Россиянинг халқаро ҳамжамият ёки халқаро институтлардаги иштироки билан нормал алоқалар бўлиши мумкин эмас, деб ҳисоблайди.

Қўшма Штатларнинг очиқ-ойдин талабларига қарамай, Индонезиянинг Г20 саммитига раислик қилиш услуби Қўшма Штатларникидан фарқ қилади. Индонезия президентининг Путин ва Зеленскийни таклиф қилишга урғу бергани, шунингдек, Украина уруши тинч йўл билан якунланиши кераклиги ҳисобга олинса, унинг ва Байденнинг фикри ўртасидаги фарқ жуда аниқ. Жоко Видодо бу ҳақда шундай деди: "Мен урушни зудлик билан тугатиш муҳимлигини таъкидладим. Мен, шунингдек, тинчлик саъй-ҳаракатлари давом этиши кераклигини ва Индонезия бу тинчликсевар саъй-ҳаракатларга ёрдам беришга тайёрлигини таъкидладим." Мавжуд вазиятдан фойдаланиб, АҚШ ва унинг Европадаги ҳамкорлари Россияни, айниқса, ҳарбий салоҳиятини янада заифлаштириш учун Украинадаги урушни узайтирмоқчи.

Давлат департаменти матбуот котиби Нед Прайс шундай деди: Вашингтон Москванинг Украинадаги "стратегик муваффақияцизлиги"дан мамлакатни иқтисодий жиҳатдан заифлаштириш ва халқаро миқёсда яккалаб қўйиш учун фойдаланмоқчи.

АҚШнинг бу позициясига Ғарбий бўлмаган Г20 давлатлари, жумладан, Хитой, Ҳиндистон, Аргентина, Туркия, Саудия Арабистони, Бразилия, Мексика, Жанубий Африка ва Индонезия қарши чиқди. Хитой ва Ҳиндистон каби баъзилари дунёнинг энг йирик ва ривожланаётган иқтисодларидан бири бўлган бу давлатлар Украина уруши баҳонасида Россияга қарши янги ва мувофиқлаштирилган Ғарб санкцияларини ўринсиз ва ноқонуний деб ҳисоблайдилар ва бу глобал иқтисодиёт ва молияга кенг кўламли салбий таъсир кўрсатади ва халқаро инқирозларга, шу жумладан энергетика ва озиқ-овқат соҳасида инқирозларга олиб келишига ишонишади. Хусусан, бу мисли кўрилмаган санкциялар Россияни барча мумкин бўлган ўлчовларда бутунлай йўқ қилишга қаратилган. Дарҳақиқат, АҚШ Ғарб блоки етакчиси сифатида ҳозирги даврни Россияни тор-мор этиш ва президент Владимир Путиннинг қонунийлигига путур етказиш учун энг яхши имконият деб билади.

 

Украинадаги сўнгги воқеалар (122)

 

 

 

Ёрлиқ