Доналд Трампнинг ташқи ва мудофаа сиёсат соҳасидаги илк қадамлари
Оқ уй жума куни эълон қилган баёнотида Американинг янги президенти Доналд Трамп давлатининг ташқи сиёсат соҳасидаги йӯналишларини шарҳлади.
Оқ уй жума куни эълон қилган баёнотида Американинг янги президенти Доналд Трамп давлатининг ташқи сиёсат соҳасидаги йӯналишларини шарҳлади. Бу баёнотда Трамп давлати Америка манфаатлари ва миллий хавфсизликни ҳимоя қилувчи марказлашган ташқи сиёсат олиб бориши эълон қилинди. Американинг янги давлати шунингдек, бошқа бир баёнотида мамлакат хавфсизлигини таъминлаш мақсадида ракета ҳужумларига қарши энг ривожланган қалқон яратиш ғоясини амалга оширажагини англатди.
Шунингдек жума куни Сенат тасдиғидан ӯтган истеъфодаги генерал Жеймс Мэттис Америка мудофаа вазири сифатидаги фаолиятини бошлади.
Америка янги президенти Доналд Трампнинг тақдимот маросими ӯтиши билан у ӯзининг ички ва ташқи сиёсат жабҳаларида берган ваъдаларини амалга оширишга киришди.
Ташқи сиёсатнинг таянч йӯналишлари, шунингдек ракета ҳужумларига қарши қалқон яратиш ишларининг эълон қилиниши ҳамда Жеймс Мэттиснинг мудофаа вазири сифатида иш бошлаши каби амалий тадбирлар Американинг ташқи, мудофаа ва ҳарбий сиёсатларида янги давр бошланганидан далолат беради.
хххххххххххххххххххххх
Трамп ташқи сиёсатининг асосий таянч нуқтаси қудратни намойиш қилиш йӯли билан тинчликни барқарор қилишдир. Дарвоқеъ, Трамп Американинг қудратини халқаро миқёсда намойиш этиш йӯли билан янги лавлатнинг кӯзлаган мақсадларига етиш каби реалистик йӯлни танлаган. Бу нуктани Америка ташқи сиёсатининг ҳарбийлашуви сифатида ҳам талқин қилиш мумкин. Қайд қилиш жоизким, янги мудофаа вазири Жеймс Мэттис ҳам Американинг дунёнинг турли нуқталарида олиб бораётган уруш сиёсатига нисбатан қатиққӯллик муносабати билан ном чиқарган. Шунингдек янги ташқи сиёсат рамкасида тероризмга, айниқса ИШИД терорризмига қарши кураш масаласига ҳам ишора қилинган. Бу мавзуда Америка бундай гуруҳларни йӯқ қилиш учун зарурат туғилганда ҳарбий коалитсиялар таркибида муштарак амалиётларда қатнашиши мумкин, дея таъкидланган. Шундай қилиб, Трамп томонидан илгари эълон қилинганидек, Сурияда эндиликда Американинг диққати қонуний ҳукуматни оғдариб ташлашга эмас, балки ИШИДга қарши курашга қаратилади, дея тасаввур қилиш мумкин. Шундай бӯлгач, Вашингтон ва Москванинг Сурияда ИШИДга қарши муштарак кураш олиб бориш имкониятлари янада кенгаяди.
ххххххххххххххххх
Аммо Американинг ташқи ва мудофаа сиёсатидаги асосий нукталар бу мамлакатнинг бошқа халқаро қудратлар, хусусан Россия ва Хитой билан муносабатлари масаласидир. Мавзуга аниқлик киритиш учун Вашингтон иддаосига кӯра Шимолий Кореяга ӯхшаш мамлакатлар томонидан кутилиши мумкин бӯлган эҳтимолий ракета ҳужумларига қаршилик кӯрсатиш мақсадида ракета ҳужумларига қарши қалқонни такомиллаштириш масаласига ишора қилиш мумкин. Аммо таҳлилчиларнинг фикрича, Американинг янги давлати бу эҳтиёт чораларини улкан ядровий қудратлар, айниқса Россия ва Хитойга қарши яратяпти. Москванинг фикрича Америка Шарқий Европа ва Осиё қитъасининг шарқий қисмида бундай ракета ҳужумларига қарши қалқонни яратиш йӯли билан ядровий уруш вужудга келган пайти Россия ва Хитойнинг Американи мӯлжаллаб отилган қитъалараро ракеталари зарбасининг олдини олиш ёхуд ақалли унинг зарарини камайтирмоқчи. Бу масала Россия ва Америка ӯртасидаги ихтилофларни авж олдириши мумкин. Айтиш жоизким, Москванинг собиқ Америка президенти Барак Обама давлати билан асосий ихтилофларидан бири бу АҚШ томонидан Шарқий Европага ракета ҳужумларига қарши қалқоннинг ӯрнатилиши эди. Умуман ташқи сиёсат асосий йӯналишларининг эълон қилиниши, ракета ҳужумларига қарши янги қалқон ӯрнатилиши ва жангари руҳдаги шахснинг янги мудофаа вазири мансабига тайинланиши каби амаллар Трамп давлати ташқи сиёсат соҳасида жангарилик услубини олға суради, дея хулоса чиқаришга сабаб бӯлади.
