Доналд Трампнинг АҚШ президент этиб сайланиши

Доналд Трампнинг АҚШ президент этиб сайланиши

      Меҳрибон ва раҳмли Аллоҳ номи билан. 

      Ассалому алайкум, қадрли тингловчилар.

     Таҳлилий эшиттиришнинг бугунги сонини эътиборингизга ҳавола этаман.  

      Бугунги  суҳбатимиз "Доналд ТрампнингАҚШ президент этиб сайланиши" мавзуига бағишланади.     

     Эшиттиришимизни охиригача бизга ҳамроҳлик қиласиз деган умиддамиз.

      8 ноябрь куни Америка Қўшма Штатлари фуқаролари мамлакатнинг келгуси 4 йилдаги сиёсатини белгилаб олиш борасида ўз қарашларини билдиришди. Америка ўзининг янги президентини сайлади - республикачи Дональд Трамп демократчи рақибини ортда қолдириб, ғолиб бўлди. Бу сўнгги ўн йилликларда мамлакат ҳаётидаги энг муҳим аҳамиятга эга бўлган воқеалардан биридир. Одатда, Оқ уй раҳбарлиги учун кураш ғолиби сайловлар кунининг кечасида аниқ бўлса-да, уни расман якунлаш жараёни бироз узоққа чўзилади. Фақатгина 19 декабрда Сайловчилар коллегияси янги президент ва вице-президент учун овоз беришади. 2017 йил 20 январда янги президент қасамёд қабул қилади ва вазифасини бажаришга киришади. Маълумки, АҚШ президенти сайловида ғолиб чиқиш учун  538 нафар умумий сайловчилардан 270 сайловчи овозига эга бўлиш керак. Статистик маълумотларга кўра, айни пайтда Трамп 276 сайловчи овозига эга бўлган. Трампнинг рақиби, Демократик партия вакили Хиллари Клинтон эса – 215 овоз тўплаган.

Айтиш жоизки, Америкадаги президентни сайлаш жараёни бошқа мамлакатлардаги бевосита сайловлардан сезиларли фарқ қилади. Аслида, сайловчилар бюллетендаги номзод номини белгилаш билан ҳар бир штатдан АҚШ президентини сайлаш ҳуқуқига эга бўлувчи сайловчиларга овоз берган бўлишади. Шу билан бирга, штатда қайси номзод ғолиб чиқса, ушбу ҳудуддан сайловчилар овози тўлиғича унга берилади. Бунда, рақиб томонга берилган овозлар сони инобатга ўтмайди. Дональд Трамп сайловдаги ғалабасидан кейин Америка халқи ва уни қўллаб-қувватлаган барча инсонларга қарата "Америка орзуси"ни қайтадан қурадиган вақт келганини таъкидлади. Кўпчилик экспертларга кўра, 2016 йилги АҚШ президентлик сайловолди кампанияси ҳам ўта қизғин ва баҳс-мунозараларга бой бўлган. Номзодлар бир-бирларининг ғурури ва обрўсини поймол қилишгача боришган. Ҳатто, АҚШ президенти Барак Обама, аввалги президентларда кузатилмаган сайловолди фаоллигини намойиш этган ва ўз партиядоши Ҳиллари Клинтонни елкама-елка қўллаб қувватлаган. АҚШ Конституциясидаги назорат ва мувозанат тизимига кўра, Трамп сиёсатининг амалга ошиши Конгресснинг қўллаб-қувватловига боғлиқ. Агар Трамп корхоналар учун солиқларни камайтириш, туҳмат ҳақидаги қонунларни ўзгартириш, Барак Обама бошлаган соғлиқни сақлаш тизимидаги ислоҳотларни йўқ қилиш каби ваъдаларини бажармоқчи бўлса, унга қонун чиқарувчилар ва ижроия ҳокимият бўғинларининг дастаги керак бўлади. Шу ўринда таҳлилчилар Трамп ўзининг кўплаб режаларини президент фармонлари билан ҳам амалга ошириши мумкинлигига эътибор қаратишмоқда.

       Трамп ўз сайловолди чиқишларида ноқонуний муҳожирлар оқимини тўхтатиш ва мамлакатдаги ноқонуний муҳожирларни икки йил ичида мамлакатдан чиқариб юборишга ваъда берган эди. У бунинг учун ноқонуний муҳожирларни депортация қилиш билан шуғулланадиган махсус идора тузишни ҳам таклиф этган. Бу дастурни молиялашни эса Конгресс маъқуллаши керак. Конгрессдаги кўплаб респубиликачилар ҳам Трампнинг мазкур таклифига қарши. Эндиликда миллионлаб Америка халқи давлатнинг ўтмишдаги хатоларининг тўғриланишига умидвор бўлишмоқда. Доналд Трам хомийлари Тармнинг сайлов олди ташвиқотларида иқтисодий ва ижтимоий вазиятни яхшилаш ва иш билан таъминлаш ҳамда мамлакатдан ташқаридаги можаро келтириб чиқарадиган харажатларни камайтиришга оид ваъдаларига амал қилишига умид бағишлашмоқда. Шунингдек, террорчилик таҳдидларига айниқса ИШИД террорчилик гуруҳи билан ҳақиқий кураш олиб бориш масаласи, Американинг кейинги давлатининг кун тартибидан жой олиши кутилмоқ. Доналд Трамп ўз дастурида берган ваъдаларининг ҳар бирига амал қилса, Американинг келгуси ҳаётида сезиларли ўзгаришларни келтириб чиқариши мумкин.

       Лекин шуларнинг барчасига қарамай, Трамп ўзининг ваъдасига амал қилиши маълум эмас. АҚШ давлатининг анъанавий сиёсатига асосан, сайловдан кейин ғалабани қўлга киритган президентлар ўзларининг айрим ваъдаларини унутишади ёки бўлмасам  давлатга мухолифат бўлганлар томонидан уларнинг ваъдаларини ижро этишларига монеълик қилишмоқда деган баҳоналар билан ўзларини пайсалга солишади. Шунинг учун Доналд Трам ўз ғалабасидан кейин, жанжалли ва муаммо келтириб чиқарувчи кўплаб ваъдаларининг устидан чиқиши ҳам даргумондир. Американинг ҳозирги президенти Барак Абама ҳам 2008 йилдаги сайлов олди ташвиқотларида Гуантанама қамоқхонасини ёпиб қўйиш, чет элларда кўплаб харажатларни келтириб чиқарадиган урушларни тўхтатиш ва ноқонуний муҳожирларнинг муаммоларини ҳал этиш сингари кўплаб ваъдаларни берган эди. Бироқ амалда эса, Барак Абама президент бўлганидан кейин берган ваъдаларининг биронтасига ҳам амал қилмади. Шулардан келиб чиқиб, Доналд Трамп томонидан берилган ваъдаларнинг айримлари ҳам амалда рўёбга чиқмаслиги муқаррардир.       

     Муҳтарам тингловчилар, " Таҳлилий эшиттиришга" ажратилган вақт ўз ниҳоясига етди. Дастурларимиз давом этади. Мен эса сизлар билан хайрлашаман. Яна радио тўлқинларида учрашгунча хайр, меҳрибон ва раҳимли аллоҳ паноҳида қолинг.