Нима учун АҚШ НАТО саммитида иштирок этмаяпти?

АҚШ Дават котиби Марко Рубио 3 декабр куни Брюсселда бўлиб ўтадиган НАТО ташқи ишлар вазирларининг йиғилишида қатнашмасинини маълум қилди.

НАТОга аъзо давлатлар ташқи ишлар вазирлари йиғилишининг асосий муҳим йўналишларидан бири Шарқий Европа минтақасида кескинлик кучайиб бораётанидир. Украина инқирози ва Россиянинг ҳарбий устунлиги НАТОга аъзо давлатларнинг шарқий чегаралари хавфсизлиги борасида жиддий хавотир уйғотди.

АҚШ расмийлариниг йиғилишида иштирок этмаслигининг асосий сабаби расман эълон қилинмаган бўлса-да, АҚШнинг Европага нисбатан сиёсати ўзгараётган кўринади. Доналд Трамп ппрезидетлиги даврида " Биринчи АҚШ" ёндашуви Вашингтон  сиёсатида яққол намоён бўлди. Афтидан, ҳозирги пайтда ички инқирозлар ва АҚШнинг халқаро майдондаги сиёсий шароитлари ҳисобга олинса, бу сиёсага ҳар қачонгидан ҳам кўпроқ эътибор қаратилди.

АҚШ ҳозирги ички иқтисодий ва ижтимоий инқироздан тортиб дунёнинг турли минтақакларидаги халқаро можароларгача бўлган кўплаб ички ва ташқи муаммоларга дуч келмоқда. Шу боис, Рубионинг бу учрашувда иштирок этмаслигининг  сабабларидан бири Вашингтоннинг кўп ва турли машғулотлари ва "Биринчи навбатда АҚШ сиёсатига амал қилиши бўлиши мумкин.  Бундан ташқари Рубионинг йўқлиги унинг шахсий стратегияси ва Доналд Трамп маъмуриятининг НАТО ва Европага нисбатан ёндашувидаги ўзгаришлар билан боғлиқ бўлиши мумкин. Бу йўқлик Европа мамлакатларига АҚШнинг Европа билан муносабатларининг ёмон расмини кўрсатадиган хабарлар юбориши мумкин. Ниҳоя шуни айтиш керакки, Марко Рубионинг НАТО ташқи ишлар вазирлари йиғилишида иштирок этмаслиги нафақат дипломатик ва хавфсизлик соҳасида, балки халқаро муносабатлар даражасида ҳам кутилмаган оқибатлаларга олиб келиши мумкин.  Бу йўқлик АҚШнинг Европа хавфсизигига бўлган садоқатига шубҳа туғдирилиши ва НАТОга аъзо давлатлар орасида хавотирларни кучайтириши мумкин. Шуниси аниқки, бундай қарорлар АҚШнинг НАТО ва бошқа халқаро институтларидаги иттифоқчилари билан ўзаро муносабатларга салбий таъсири кўрсатишини эҳтимол бор.