Саломатлик журнали (12)
Бош оғриғи (иккинчи қисм)
Олдинги дастурда биз бош оғриғи турлари ва уларнинг сабабларини кўриб чиқдик. Дастурнинг ушбу қисмида биз сизнинг яқинларингизни бош оғриғини даволаш ва олдини олиш усуллари билан таништирамиз.
Бош оғриғини даволаш ва тезда камайтириш кўпчиликни ташвишга солади. Бош оғриғини даволаш бош оғриғининг ҳолати ва турига қараб фарқ қилади. Шунинг учун ҳар бир инсон ўзининг бош оғриғи тури билан танишиб, энг яхши даволаниш усулини топиши яхшироқдир. Кўпчилик бош оғриғи хавфли эмас ва оддий усуллар билан табиий равишда даволаш мумкин. Агар бош оғриғи давом этса, сиз мутахассисга мурожаат қилишингиз ва керакли дори-дармонларни олишингиз керак. Бош оғриғининг олдини олиш ва енгиллаштиришнинг бир неча оддий усуллари.
Антиоксидант ва яллиғланишга қарши хусусиятлари туфайли ўсимлик чойи ичиш стрессни камайтиради ва оғриқни енгиллаштиради. Сувсизланиш ҳам бош оғриғига олиб келиши мумкин. Тадқиқотлар шуни кўрсатдики, сурункали сувсизланиш бош оғриғи ва мигреннинг кенг тарқалган сабабидир. Ичимлик суви бош оғриғини даволашга ёрдам беради ва 30 дақиқадан 3 соатгача у ишлайди. Кун давомида эйтарли миқдорда сув ичишга ва таркибида сув бўлган овқатларга эътибор қаратсангиз, бош оғриғининг олдини олишингиз ва бош оғриғини даволашга ёрдам беришингиз мумкин.
Магний танага керак бўлган муҳим моддадир ва мия ва тана ўртасида сигналларни узатишда муҳим рол ўйнайди. Магнийни истеъмол қилиш бош оғриғини даволашнинг самарали усули ҳисобланади. Тадқиқотлар шуни кўрсатдики, кунига 600 мг магний ситрат билан даволаш мигрен бош оғриғининг кучайишини камайтиради. Бироқ, магний қўшимчаларини қабул қилиш баъзи одамларда диарея каби ошқозон-ичак трактининг салбий таъсирига олиб келиши мумкин. Шунинг учун бош оғриғини даволашни ушбу модданинг паст дозасини қабул қилиш орқали бошлаш яхшироқдир.
Уйқусизлик соғлиғингизга кўп жиҳатдан зарар етказиши мумкин. Жумладан, баъзи одамларда бош оғриғига сабаб бўлади. Бир тадқиқотда, кечаси 6 соатдан кам ухлаган одамларда бош оғриғининг частотаси ва оғирлиги кўпроқ ухлаганлар билан солиштирилган. Бу изланишлар шуни кўрсатадики, кам ухлаганлар кўпроқ ва кучли бош оғриғини бошдан кечиришади. Бироқ, кўп уйқу ҳам бош оғриғига сабаб бўлиши мумкин. Шунинг учун, бош оғриғининг олдини олиш ва даволашга интилаётганлар учун кечаси тахминан 7 дан 9 соатгача нормал уйқу тавсия этилади.
Тадқиқотлар шуни кўрсатадики, гистаминни қабул қилиш унга сезгир бўлган одамларда мигренни ёмонлаштириши мумкин. Гистаминга бой озиқ-овқатларни диетадан чиқариб ташлаш такрорий бош оғриғи бўлган одамлар учун фойдали усул бўлиши мумкин. Гистамин таркибида хамиртуруш бўлган овқатларда, масалан, ферментланган пишлоқлар (чеддар, пармесан), шунингдек, исмалоқ, авакадо, ёгурт, зайтун, тузланган бодринг ва ҳот-дог, колбаса ва сасиска каби қайта ишланган гўштларда мавжуд. Шунингдек, у карам ва лавлаги каби нордон сабзавотларда, ҳамда айрон каби ферментланган сут маҳсулотларида мавжуд. У маёнез ва салат қўшимчалари, дудланган балиқ, қўзиқорин, бақлажон ва қовоқ каби цирка ўз ичига олган сабзавотларда мавжуд. Помидордан тайёрланган маҳсулотлар, жумладан, помидор соуси, қизил қалампир соуси ва ўрик, гилос, резаворлар, хурмо, нектарин, шафтоли, ананас, олхўри, майиз ва малина каби меваларда учрайди.
Бош оғриғини даволаш учун ўсимлик мойларидан фойдаланинг. Ялпиз мойи, масалан, монолит миқдори юқори бўлганлиги сабабли бош оғриғи, мушак оғриғи ва бурун тиқилиши билан курашишга ёрдам беради. Бош оғриғини даволаш учун пешонангизга ва чаккангизга 1-2 томчи суюлтирилган мойчечак ёғини суринг. Яллиғланишга қарши хусусиятларига эга лаванта ёғи бош оғриғи, ташвиш, стресс, уйқусизлик ва мушак оғриғидан халос бўлишга ёрдам беради.
Бош оғриғининг олдини олишнинг яна бир усули - витамин Б-комплексни қабул қилиш. Б витаминлари организмда муҳим рол ўйнайдиган сувда эрийдиган озиқ моддалар гуруҳидир. Масалан, улар нейротрансмиттерларни синтез қилиш ва озиқ-овқатни энергияга айлантиришга ёрдам беради. Баъзи Б витаминлари бош оғриғига қарши ҳимоя таъсирига эга бўлиши мумкин. Кўпгина тадқиқотлар шуни кўрсатдики, рибофлавин (Б2), фолат, Б12 ва пиридоксин (Б6) ва одатда Б витамини қўшимчаларини қабул қилиш бош оғриғи аломатларини камайтириши ва бош оғриғини даволашга ёрдам беради. Б витаминлари сувда эрийди ва ортиқча истеъмол қилиш идрок билан чиқиб кетади.
Муз компреслари билан бош оғриғини даволаш яна бир ечимдир. Бўйин ёки бошга совуқ компрес қўллаш яллиғланиш ва асабийлашишни камайтиради, бу сизнинг бош оғриғингизни даволашга ёрдам беради. Совуқ компрес қилиш учун сув ўтказмайдиган ҳалтачани муз билан тўлдиринг ва уни юмшоқ сочиқ билан жойлаштиринг. Бош оғриғини йўқотиш учун компрессни бўйин ёки бошнинг орқа қисмига қўлланг.
Диетани ўзгартириш - бош оғриғининг олдини олишнинг яна бир усули. Тадқиқотлар шуни кўрсатадики, баъзи озиқ-овқатларга нисбатан муросасизлик баъзи одамларда бош оғриғига сабаб бўлиши мумкин. Муайян озиқ-овқат такрорий бош оғриғига сабаб бўладими ёки йўқлигини билиш учун диетангизни ўзгартиринг. Сизнинг бош оғриғингиз белгилари билан боғлиқ деб ўйлаган овқатларни истеъмол қилманг. Ферментланган пишлоқ, алкогол, шоколад, титрус мевалари ва қаҳва мигрен билан оғриган одамларда энг кўп эълон қилинган озиқ-овқатлардан бири бўлиб, уларни истеъмол қилмаслик бош оғриғингизни даволашга ёрдам беради.
Кофеин бўлган чой ёки қаҳва каби ичимликлар истеъмол қилиш бош оғриғингизни енгиллаштириши мумкин. Кофеин ҳушёрликни оширади ва қон томирларини рағбатлантиради. Буларнинг барчаси бош оғриғини даволашга ижобий таъсир кўрсатиши мумкин. Бундан ташқари, ибупрофен ва асетаминофен каби умумий бош оғриғига қарши дориларнинг самарадорлигини оширишга ёрдам беради.
Иссиқ душдан фойдаланиш совуқ ёки иситмадан келиб чиққан бош оғриғини даволашга ва стрессни камайтиришга ёрдам беради. Ёга билан шуғулланинг. Ёга билан шуғулланиш - стрессни енгиллаштириш, мослашувчанликни ошириш, оғриқни камайтириш ва умумий ҳаёт сифатини яхшилашнинг ажойиб усули. Ёга ҳатто бош оғриғининг оғирлигини камайтиришга ва даволашга ёрдам беради.
Парфюм, одеколон ва ювиш воситалари каби кучли ҳидлардан сақланинг. Чунки бу моддалар баъзи одамларда бош оғриғига сабаб бўлиши мумкин. Бу ҳид аллергияси "осмофобия" деб аталади ва сурункали мигренли одамларда кенг тарқалган. Сигарет тутуни, парфюмерия ва одеколонлардан сақланиш бош оғриғи ва мигренни даволашга ёрдам беради.
Массаж қон айланишини оширади ва бош оғриғини камайтиради. Бу усул асаб бош оғриғи учун жуда самарали. Бош бармоқларингизни пешонангизга қўйинг ва озгина босим билан кичик думалоқ ҳаракатлар қилинг. Бундан ташқари, ҳаммомда бошингизни массаж қилишингиз мумкин. Бўйин ва елкалардаги крамплар ҳам бош оғриғига сабаб бўлиши мумкин. Ушбу соҳаларни массаж қилиш орқали оғриқни камайтиришингиз мумкин.
Баъзида чуқур нафас олиш бош оғриғини даволашдир. Биз доимо нафас оламиз, лекин диққатимизни чуқур ва мунтазам нафас олишга қаратишимиз керак. Бундай нафас олиш билан бош оғриғи бир неча дақиқада яхшиланади. Машқ қилиш, шунингдек, бош оғриғи пайтида оғриқни камайтиришга ёрдам беради, агар улар жуда кучли бўлмаса. Жисмоний машқлар орқали бош оғриғини камайтиринг. Жисмоний фаоллик даражасини ошириш учун кўплаб машқлар мавжуд. Аммо энг оддий машқлардан бири юриш ёки кунлик қадамлар сонини оширишдир. Қоронғи хонада дам олиш ёки ўтириш ҳам мигрен белгиларидан халос бўлишга ёрдам беради. Кўзларингизни юминг ва бўйин, орқа ва елкангиздаги оғриқни бартараф этишга эътибор қаратинг.
Бош оғриғини йўқотиш учун эликсир сифатида танилган занжабил бош оғриғини тезда енгиллаштирадиган уй давосидир. Занжабил бошдаги қон томирларининг яллиғланишини камайтиришга ёрдам беради ва шу билан оғриқни камайтиради. Овқат ҳазм қилишни яхшилаганидек, мигрен пайтида кўнгил айнишини ҳам бартараф этишга ёрдам беради. Бош оғриғини даволаш учун сиз занжабил илдизини чой билан ичишингиз мумкин.
Ушбу дастурга қўшилганингиз учун ташаккур. Саломатлик журналидан бошқа дастурда кўришгунча.