واکنش کشورهای آسیای مرکزی به سقوط دولت افغانستان
با خروج اشرف غنی، از افغانستان، جمهوریهای آسیای مرکزی بازخوردهای متفاوتی را از تشدید تدابیر امنیتی و مذاکره با طالبان، تا میزبانی از رئیسجمهور مستعفی افغانستان از خود بروز دادهاند .
به گزارش رادیو دری ،جمهوری قزاقستان اگرچه مانند تاجیکستان، ازبکستان و ترکمنستان مرزهای مشترکی با افغانستان ندارد، اما نگرانیهای جدی در این زمینه داشته و با افزایش بیثباتیها ، قاسم ژامرت توکایف، رئیسجمهوری قزاقستان در جلسهای که روز یکشنبه 15 آگوست با مقامات عالی رتبه نظامی و امنیتی این کشور درخصوص وضعیت افغانستان صریحاً ابراز نگرانی کرد و برگزاری این جلسه در روز تعطیلی آخر هفته را در صفحه توییتر شخصی خود منتشر نمود. ژامرت توکایف، در این جلسه ضمن تاکید بر اتخاذ تدابیر لازم برای تامین امنیت شهروندان و دیپلماتهای قزاق که در حال حاضر در افغانستان به سر میبرند، همچنین شدیداً از نگرانی خود درباره افزایش تنشها در افغانستان و رصد دائمی تحولات در این کشور خبر داد.
همچنین، مقامات رسمی تاجیکستان نیز تا پایان روز یکشنبه موضوعی مشخص درخصوص سقوط دولت افغانستان اتخاذ نکرده و وزارت امور خارجه این کشور هم بیانیهای در این خصوص منتشر نکرد. با این حال، پس از انتشار خبر خروج اشرف غنی از کابل، برخی رسانههای تاجیک به نقل از منابع آگاه اخباری را منتشر کردند مبنی بر آن که غنی به تاجیکستان پناهنده شده است. اما ،ساعاتی پس از انتشار این خبر، اخبار دیگری منتشر شد مبنی بر آن که اشرف غنی پس از دوشنبه به یک کشور ثالث سفر کرده است.
درهمین حال، تحولات افغانستان در حالی در روزهای اخیر به وقوع پیوست که خبرگزاریهای رسمی ازبکستان هم روز جمعه از دیدار نمایندگان این کشور با رئیس دفتر سیاسی طالبان در دوحه خبر دادند. به گفته این رسانهها، مقامات روسیه نیز در این نشست حضور داشتند. عصمتالله ایرگاشیف، نماینده ویژه دولت ازبکستان در مساله افغانستان مقام حاضر در این نشست بوده است. ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان هم اشاره کرده که این نشست با هدف بررسی مسائل منطقهای از جمله، تجارت بین افغانستان و آسیای مرکزی برگزار شد. همچنین، دولت ازبکستان با شدت گرفتن تنشها، تدابیری را نیز برای خروج شهروندان خود از افغانستان اتخاذ کرده و در این راستا، مذاکراتی با مقامات افغان برای بازگشت سریع شهروندان ازبک برگزار شده و نیز کارکنان راهآهن خط ریلی ترمذ- مزار شریف به ازبکستان باز گشتند. شوکت میرضیایف، رئیسجمهوری ازبکستان نیز روزیکشنبه در یک تماس تلفنی با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه وضعیت افغانستان را مورد بررسی قرار داد و سران دو کشور درخصوص تشدید همکاریها میان دپارتمانها و وزارتخانههای مرتبط برای تامین امنیت آسیای مرکزی توافق کردند. در همین حال، صبح امروز دوشنبه نیز برخی رسانههای ازبکستان نظیر پایگاه «قلمپیر» نوشتند که غنی به همراه حمدالله محب، مشاور امنیت ملی افغانستان وارد تاشکند شده است. با این حال برخی منابع خبری این خبر را تکذیب کردهاند.
همچنین، در روزهای اخیر به نظر میرسد ترکمنستان تحرکات کمتری را در ارتباط با تحولات افغانستان داشته ، اما، در نشست روز یکشنبه مقامات ازبکستان و روسیه با دفتر سیاسی طالبان در دوحه، گفته میشود مقامات ترکمنی نیز حضور داشتهاند. به نوشته پایگاه اورینت، نمایندگان ترکمنستان از جمله وپا حاجیف، معاون وزیر امور خارجه این کشور در این نشست حاضر بوده است. رشید مرداف، وزیر امور خارجه ترکمنستان نیز روز یکشنبه دیداری را با متیو اس کلیماو، سفیر آمریکا در عشقآباد ترتیب داد که جزئیات آن هنوز منتشر نشده و وزارت خارجه ترکمنستان تنها به ذکر «مذاکره در خصوص مسائل منطقهای و بینالمللی که دو کشور دارای منافع مشترک در آن هستند» اکتفا کرد.
محمد اشرف غنی، دیروز یکشنبه پس از فرار از افغانستان، یکشنبه شب در پیامی در شبکه های اجتماعی اعلام کرد، برای جلوگیری از تخریب و فاجعه بزرگ انسانی و خونریزی، این کشور را ترک کرده است. طالبان نیز کاخ ریاست جمهوری افغانستان را در شهر کابل تصرف کرده و بر برقراری امنیت این شهر و دیگر شهرهای افغانستان تاکید کرده است. آمریکا که در ۲۰ سال اشغالگری، باعث نابودی منابع و ثروت مردم افغانستان شده ، اکنون مقامات سابق و کنونی آمریکایی اذعان کرده اند که سیاست واشنگتن در قبال افغانستان شکست خورده است.