ملت سازی در افغانستان امکان پذیر است اما دولت سازی همواره با مشکل مواجه بوده است
کارشناس و پژوهشگر سیاسی افغان گفت: ملت سازی در افغانستان ممکن و شدنی است اما دولت سازی همواره با مشکل مواجه بوده است.
داکتر سید عسکر موسوی در گفت و گو با برنامه انعکاس رادیو دری اظهار کرد: زمینه های ملت سازی در افغانستان فراهم است زیرا مردم به فکر آبادی و پیشرفت مملکت خود هستند اما دولت ها معمولا وابسته به خارج و تحت نظر آن ها بوده و کسانی هم که در راس دولت قرار داشته اند اراده ای برای دولت سازی نداشته اند.
وی تصریح کرد: در دوره اول انتخابات ریاست جمهوری که در افغانستان برگزار شد و حامد کرزی بر سر کار آمد مردم بسیار با شور و شوق و منظم در انتخابات شرکت کردند و در آن دوران میلیون ها نفر از مهاجران که تصور می کردند اوضاع رو به بهبود است به کشورشان بازگشتند، این به معنای آن است که ملت سازی در افغانستان ممکن و شدنی است اما مشکل در دولت سازی بوده که اراده ای در این خصوص وجود نداشت.
این پژوهشگر سیاسی افزود: جریان دولت-ملت در کشورهای ایران، ترکیه و افغانستان تقریبا هم زمان شکل گرفت اما این جریان در افغانستان پیشرفتی نداشت، اکنون نظام مدیریتی، اداری و سیاسی در ایران و ترکیه پیشرفته و مستحکم است زیرا همواره در حال بازسازی و نوسازی بوده اما در افغانستان زیربناهای اداری، سیاسی و اجتماعی در طول سال ها نابود شده است.
به گفته موسوی آن چیزی که ایران را مستحکم نگه داشته فرهنگ قوی است که خود را بر اساس آن بازسازی کرده اما فرهنگ در افغانستان همواره در حال تخریب بوده و اشتباه این بوده که ساختار مدیریتی در افغانستان از آغاز بر اساس فراگیری ایجاد نشده است.
این کارشناس سیاسی بیان کرد: دولت-ملت ها از ابتدا وجود نداشته اند، حتی در اروپا بعد از جنگ ها شکل گرفته و در فرانسه هم بر اساس عنصر قومیت ایجاد شده است اما در افغانستان از قومیت هم گذشته و به قبیله رسیده و همواره در حال عقب گرد بوده است. دولت ها هم ساخته و پرداخته خارجی ها بوده و آن ها کسانی را وادار به ساخت دولت می کردند که اراده ای برای آن نداشتند، از سابقه خوبی برخوردار نبودند و به دنبال قوم گرایی و قدرت بودند، در نهایت چیزی تحت عنوان شبه دولت در افغانستان ساخته شده اما دولت به معنای واقعی ساخته نشده است.
موسوی اظهار کرد: مشکل اصلی این است که مسایل و علت هایی در فرهنگ، تاریخ و سیاست افغانستان وجود دارد که این شکل از دولت ها مانند دولت های قبل و حکومت فعلی به عنوان معلول ایجاد می شوند و چشم ها به طرف خارج است، در طول بیست سال گذشته قبل از طالبان هم همینگونه بوده و هرچه خارجی ها می خواستند در افغانستان اتفاق می افتاد و دولت های مختلف هم به خواست آن ها ایجاد می شد.
وی اضافه کرد: این ها به معنای آن است که در افغانستان مردم نقش چندانی نداشتند و دولتمردان و گروه های مختلف هم به خاطر قدرت کشور خود را خراب کردند اما در ایران و ترکیه اینگونه نبوده، چنانکه در انتخابات اخیر ریاست جمهوری ایران هم مشاهده شد با وجود اختلاف دیدگاه های نامزدها، همه به فکر اعتلای کشور خود بودند.
