بدن ما برای تقویت سیستم ایمنی چه میزان ویتامین D نیاز دارد؟

تامین کافی ویتامین D برای تقویت سیستم ایمنی بدن لازم است اما استفاده بیش از حد آن نیز ممکن است مسمومیت‌هایی را به همراه داشته باشد.

به گزارش خبرگزاری تسنیم؛ تقویت سیستم ایمنی بدن یکی از نکات بسیار مهم و کلیدی برای پیشگیری از ویروس کرونا است، در همین راستا بسیاری از متخصصان تغذیه بر رعایت اصول صحیح تغذیه‌ای تاکید دارند.

یکی از منابعی که در تغذیه روزانه به آن تاکید می‌شود، ویتامین D است؛ هر آنقدر که تامین کافی این ویتامین برای بدن لازم است استفاده بیش از حد آن نیز ممکن است مسمومیت‌هایی را به همراه داشته باشد.

دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی دستورالعملی را تحت عنوان «بیماری ویروس کرونا ( COVID-19) و مکمل ویتامین D» منتشر کرد که در ادامه به مرور آن می‌پردازیم؛ 

ویتامین D مورد نیاز بدن از چه منابعی تامین می‌شود؟

با توجه به شیوع بالای کمبود ویتامین "D" در جامعه، قبل از ارائه مگادوز یا دوز پیشگیری (ماهی یک عدد مکمل 50000 واحدی)، اجرای دستورالعمل‌های موجود  مکمل یاری ویتامین  D  ضروری است  و اندازه‌گیری سطح سرمی ویتامین "D" فقط در مواردی که پزشک تشخیص داده است باید انجام شود.
ویتامین D به عنوان ویتامین محلول در چربی دارای نقش‌های متعددی در بدن می‌باشد از جمله شرکت در متابولیسم کلسیم و فسفر در سلامت استخوان و تقویت سیستم ایمنی بدن در مقابل بیماری‌ها از جمله بیماری‌های تنفسی.
کمبود ویتامین D در بروز بیماری‌های غیرواگیر از جمله سرطان، بیماری‌های قلبی-عروقی، دیابت و بیماری‌های خودایمنی دیده شده است.
از جمله راهکارهای پیشگیری و کنترل کمبود ریز مغذی‌ها در سیستم بهداشتی درمانی کشور: مکمل یاری، غنی‌سازی مواد غذایی و آموزش و اصلاح الگوی غذایی جامعه است.
ویتامین D را می‌توان از سه منبع دریافت کرد؛ تولید در داخل بدن از طریق قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید، مصرف مواد غذایی و نوشیدنی‌های حاوی ویتامین D و مصرف مکمل.
مقادیر مورد نیاز روزانه ویتامین D برحسب گروه سنی و فیزیولوژیک

در جدول زیر مقادیر مورد نیاز روزانه ویتامین D برحسب گروه سنی و جنسیت آورده شده است: 

با توجه به اینکه کمبود ویتامینD از مشکلات شایع در کشور به شمار می‌رود و حدود 24 درصد در کودکان 23-15 ماهه و 86 درصد در مادران باردار دچار کمبود این ویتامین هستند، برنامه مکمل یاری مطابق جدول زیر است: 

** در مورد کودکان (2 تا 8 سال): در حال حاضر برنامه کشوری برای مکمل یاری آنها درنظر گرفته نشده است؛ با توجه به توصیه‌های کمیته کشوری پیشگیری و کنترل کمبود ویتامینD، به مادران آموزش داده شود که هر 2 ماه یک بار یک عدد مکمل 50 هزار واحدی ویتامین D تهیه و به کودک خود بدهند.

به گفته این دستورالعمل دفتر بهبود تغذیه جامعه، مکمل‌های تجویز شده از طریق سیستم بهداشتی درمانی تامین‌کننده بخشی از نیازها است و مابقی باید از طریق منابع غذایی حاوی کلسیم (شیر و لبنیات، انواع کلم، حبوبات و ...) و ویتامین D (ماهی‌های چرب، لبنیات، زرده تخم مرغ و ...) تامین شود.

همچنین، مصرف همزمان مکمل 50 هزار واحدی ویتامین D با قرص کلسیم D بدون اشکال بوده و در محدوده ایمن از نظر دریافت ویتامین D قرار دارد. مکمل کلسیم همراه یا بعد از غذا میل شود. 

علاوه بر این، لازم است بیماران کبدی و کلیوی زیر نظر پزشک معالج مکمل‌های مورد نیاز به ویژه مکمل ویتامین D  را مصرف کنند.

لازم به ذکر است بالاترین سطح دریافت قابل تحمل (Upper Limit) ویتامین D برحسب گروه سنی و فیزیولوژیک برای بزرگسالان، روزانه 4000 واحد بین‌المللی و برای کلسیم نیز معادل 2500 میلی‌گرم در روز تعیین شده است؛ مصرف مقادیر بیشتر از 10000 واحد بین المللی در روز در طولانی مدت می‌تواند موجب مسمومیت شود. 

مصرف مکمل ویتامین D در ارتباط با بیماری با ویروس کرونا (COVID -19):

در حال حاضر سازمان جهانی بهداشت هیچ گونه توصیه جدیدی مبنی بر مصرف مکمل ویتامین D به منظور پیشگیری از بیماری های تنفسی و ویروس کرونا (COVID -19) ارائه نکرده است لذا برنامه مکمل یاری ویتامین D مطابق با دستورالعمل‌های موجود برای گروه‌های سنی مختلف باید اجرا شود و مواردی که با تشخیص پزشک دچار کمبود ویتامین D هستند توسط پزشک معالج و با استفاده از پروتکل‌های درمانی انجام می‌شود.

راهکار درمانی کمبود ویتامین D:

برای بیماران با میزان سرمی ویتامینِ D  کمتر از 10 نانوگرم در میلی لیتر(کمبود شدید ویتامینD )، روش‌های معمول درمان  با تجویز پزشک به شرح زیر است:

دوز 50،000 واحد بین المللی ویتامین D به صورت خوراکی یکبار در هفته برای بزرگسالان به مدت  8 هفته و سپس مطابق برنامه کشوری، ماهانه یک عدد پرل 50000 واحدی ادامه یابد. 

دوز 50،000 واحد بین المللی ویتامین ِD به صورت خوراکی یکبار در هفته برای نوجوانان سنین 12 تا 18 به مدت 6 هفته و سپس مطابق برنامه کشوری، ماهانه یک عدد پرل 50000 واحدی ادامه یابد. 

هدف، رساندن سطح ویتامین D به بالاتر از 30  نانوگرم در میلی لیتر است.