کرونا ممکن است موش‌های شهری را تهاجمی و خطرناک کند؟
قرنطینه شهرها و به دنبال آن تعطیل شدن رستوران‌ها و مراکز تهیه غذا در سراسر جهان باعث کاهش شدید منابع غذایی موش‌های شهری و گرسنگی آن‌ها شده است. با توجه به انتخاب‌های اندک مود برای این جوندگان، این شرایط احتمالاً آن‌ها را به سمت هم نوع خواری سوق خواهد داد که به دید برخی دانشمندان می‌تواند به ظهور نسل جدیدی از موش‌های تهاجمی منجر شود.
به گزارش همشهری آنلاین به نقل از فرارو، به دنبال گسترش اپیدمی کروناویروس در جهان و طولانی‌تر شدن این اپیدمی، مقررات و محدودیت‌هایی که توسط دولت‌ها در جهت مبارزه با این ویروس در نظر گرفته شده، نیز در حال تمدید شدن هستند. این محدودیت‌های مربوط به فاصله اجتماعی به ویژه شهرهای بزرگ جهان را خلوت کرده و بسیاری از فعالیت‌های شهروندان را متوقف کرده است. این توقف فعالیت‌ها اگر چه تبعات اقتصادی ناگواری را به دنبال داشته است، اما این تبعات ناگوار نه تنها انسان بلکه دامان طبیعت و مشخصاً برخی از جاندرانی که ارتباط نزدیکی با محیط زندگی ما دارند را نیز گرفته است. وبسایت Insider طی گزارشی به یافته جدید برخی از دانشمندان در خصوص تأثیر اپیدمی کرونا بر موش‌های شهری پرداخته که ممکن است جوامع انسانی را با خطر جدیدی مواجه کند.
توقف بخش عظیمی از فعالیت‌های شهری از جمله رستوران ها، مراکز تره بار، بازارهای باز و برخی کارگاه‌های تولید مواد غذایی همچون شیرینی پزی ها، به همراه کاهش تردد مردم و به تبع آن کاهش تولید زباله در خیابان‌های شهرها، سبب شده است تعداد زیادی از موش‌های شهری در سراسر جهان، گرسنه بمانند. بنابرگزارش برخی از محققان، در آمریکا گرسنه ماندن موش‌ها در دوران قرنطینه باعث شده بسیاری از آن‌ها برای زنده ماندن به هم نوع خواری (Cannibalism) روی آورده اند - حرکتی که می‌تواند در آینده به پدید آمدن نژاد موش‌های باهوش‌تر و پرخاشگرتر منجر شود.
به گفته این محققان، محدودیت‌های جدید مربوط به فاصله اجتماعی باعث ایجاد اختلال در چرخه غذایی این جانوران شهری شده است. موش‌ها به طور معمول غذای خود را از دور ریزها و زباله‌های مراکزی همچون رستوران‌ها و مراکز تولید مواد غذایی انسان، تأمین می‌کردند، ولی در حال حاضر اغلب این مراکز یا تعطیل شده و یا مجبور به رعایت مقررات جدید بسته بندی و ارسال مواد غذایی هستند که طبیعتاً منجر به کاهش شدید دورریز مواد غذایی می‌شود که در اصل منبع اصلی غذای موش‌ها است.
عادات غذایی موش‌های شهری و شیوه تهیه آن که در طول سالیان دراز و بلکه قرن‌ها شکل گرفته، در کنار کاهش شدید منابع غذایی که حاصل قرنطینه گسترده شهرهاست، منجر به گرسنه ماندن موش‌ها شده است. اکنون این جانداران برای رفع گرسنگی مجبورند به دنبال منابع غذایی جدید باشند، اما گزینه‌های موجود بسیار محدود و حتی ناخوشایند هستند.
«مایکل اچ. پارسونز»، محقق پژوهش‌های علوم زیست شناسی در دانشگاه فوردام که قصد دارد در مورد موش‌ها و COVID-۱۹ مطالعه‌ای را انجام دهد، در گفتگو با Insider اظهار داشت که این موش‌ها در اصل موش‌های خزدار و کمتر اجتماعی هستند که معمولاً از کلونی‌های اولیه خود به شهرها مهاجرت کرده اند، اما اکنون به دلیل کمبود مواد غذایی در حال ترک کلونی‌های فعلی خود به محیط‌های جدید هستند. پارسونز افزود: «شما یک گروه باهوش‌تر و حتی مقاوم‌تر از موش‌ها مواجه هستید که قبلاً با انسان در ارتباط نبوده اند و یا حداقل توسط انسان مشاهده نشده اند».
موش‌ها دسترسی به غذاهای رستوران را از دست داده اند و اکنون به دنبال جای دیگری هستند. «بابی کوریگان»، متخصص جوندگان شهری، به NBC News می‌گوید: این مهاجرت نتیجه کمبود مواد غذایی است. وی افزود: «رستوان‌ها نه تنها در نیویورک که در تمام شهرهای ایالات متحده و حتی در سراسر جهان، به یک باره تعطیل شده اند. تعداد زیادی موش در این رستوران‌ها و یا جایی نزدیک به آن‌ها زندگی می‌کنند که ممکن است برای ده‌ها سال و حتی نسل‌ها وابسته به غذای این رستوران‌ها بوده اند. اکنون زندگی همچون گذشته برای این موش‌ها برقرار نیست و آن‌ها هم انتخاب‌های زیادی ندارند».
کوریگان می‌گوید، موش‌ها ممکن است برای زنده ماندن به هم نوع خواری و خوردن نوزادهای خود روی بیاورند. وی به NBC News گفت: «این دقیقاً همان چیزی است که ما در تاریخ بشر نیز مشاهده کرده ایم، زمانی که برخی از مردم برای حفظ سرزمین خود در برابر نظامیان و لشکرها، تا پای جان می‌جنگند و در این راه حتی فرزندان خود را نیز فدا می‌کنند. به معنای واقعی کلمه، باید فاتح این نبرد شد و این همان چیزی است که در حال رخ دادن است».
در کوتاه مدت، ادامه این روند در میان موش ها، باعث کاهش جمعیت آن‌ها و محدود شدن پرورش نوزادان - که پارسونز آن را «بهترین سناریوی موردی» نامیده- می‌شود، اما به عنوان یک نتیجه بلند مدت، این فرآیند می‌تواند به شکل گیری یک نژاد جدید و قوی‌تر از نژاد فعلی منجر شود. پارسونز می‌گوید: «این یک سناریوی عالی است که موش‌ها به دشمن یکدیگر تبدیل می‌شوند. آن‌ها به معنای واقعی کلمه یکدیگر را می‌کشند. اما مشکل اینجاست که وقتی این موش‌ها مجدداً بتوانند منابع غذایی جدید غیر از هم نوعان خود را پیدا کنند، ما دیگر با موش‌های قبلی مواجه نخواهیم بود بلکه با گونه‌ای باهوش‌تر و مقاوم‌تر مواجه خواهیم شد».
پارسونز می‌گوید، موش‌ها به سرعت - با دوره بارداری ۲۳ روزه - پرورش می‌یابند، بنابراین این موش‌های باهوش‌تر و پرخاشگرتر می‌توانند گروهی مقاوم‌تر از موش‌های فعلی پدید آورند که به هر طریق می‌توانند در جستجوی مواد غذایی باشند. وی با اشاره به نتیجه مطالعات خود درباره موش‌های صحرایی افزود: «موش‌های بازمانده در این فرآیند ممکن است خطر پذیری و پرخاشگری بیشتری داشته باشند و این فرآیند ممکن است منجر به تغییراتی در میزان سازگاری آن‌ها شود. در موج دوم احتمای این اپیدمی ممکن است موش‌های مقاوم‌تر بیشتری را شاهد باشیم، اما آیا آن‌ها آماده‌تر از ما هستند؟»
پارسونز معتقد است، در حالی که هیچ موردی از موش‌های مبتلا به COVID-۱۹ تاکنون گزارش نشده است، این جوندگان می‌توانند سایر بیماری‌ها از جمله عفونت‌های باکتریایی و انگلی و هانتاویروس را در جمعیت‌های جدید انسانی و حیوانات گسترش دهند. وی افزود: بدترین سناریو در این حالت شامل آلوده شدن موش‌ها به این گونه بیماری‌ها و انتقال آن‌ها به جمعیت‌های جدید انسانی است. پارسونز از مردم خواست که اقدامات کنترل جوندگان را در خانه‌ها و مشاغل خود کاهش ندهند تا این موش‌های تهاجمی‌تر از آن استفاده نکنند.
پارسونز به Insider گفت: «مهمترین پیام این فرآیند این است که ممکن است گونه جدید و تهاجمی‌تر موش‌ها به ویروس‌های مختلف آلوده شوند. در چنین حالتی ویروس ممکن است در بدن این میزبان جدید و تهاجمی جهش پیدا کرده و به ویروس خطرناکتر و تهاجمی تری تبدیل شود. در این صورت کاهش اقدامات محدود کننده بر ضد این جانوران ممکن است به معنای قرار دادن خود در برابر خطری بزرگتر است».
