ویتیلیگو یا بیماری لک و پیس چیست ؟
-
ویتیلیگو یا بیماری لک و پیس چیست ؟
برص یا لک و پیس یک بیماری پوستی خودایمنی است که در آن سلول‌های رنگدانه از بین می‌رود و منجر به ایجاد لکه‌های سفید نامنظم بر روی پوست می‌شود.
به گزارش رادیو دری در بیماری لک و پیس هر قسمت از بدن ممکن است تحت تاثیر قرار بگیرد ولی محل‌های معمول شامل صورت، گردن، چشم‌ها، ، ناف، زیر بغل و کشاله ران می‌باشد.
بیماری لک و پیس گاهی اطراف خال‌های پوستی به وجود می‌آید. در این بیماری گاهی موها درگیر می‌شود که می‌تواند موهای سر، ابرو و مژه را درگیر کند.
چه کسی مستعد ابتلا به بیماری لک و پیس است؟
بیماری لک و پیس حداقل 1 درصد از جمعیت را درگیر می‌کند. این بیماری در همه نژادها رخ می‌دهد.
در نیمی از مبتلایان، بیماری قبل از سن 20 سالگی آغاز می‌شود. در یک پنجم مبتلایان، سایر اعضای خانواده نیز مبتلا هستند.
اگر چه بیشتر افراد مبتلا به بیماری لک و پیس از سلامت عمومی خوبی برخوردار هستند ولی احتمال ایجاد بیماری‌های دیگر خود ایمنی، از قبیل دیابت، بیماری تیروئید، کم خونی، بیماری آدیسون ( بیماری های غده آدرنال ) و کچلی منطقه‌ای در آنها بیشتر است.
علت بیماری لک و پیس چیست؟
ملانین رنگدانه است که تعیین کننده رنگ پوست، مو و چشم است. این رنگدانه در سلولی به نام ملانوسیت تولید می‌شود. اگرملانوسیت نتواند ملانین تولید کند یا اگر تعداد ملانوسیت‌ها کاهش پیدا کند، رنگ پوست روشن تر می‌شود.
علت بیماری لک و پیس شناخته شده نیست. گاهی این بیماری به دنبال صدمه فیزیکی از قبیل آفتاب سوختگی، یا استرس عاطفی ایجاد می‌شود. سه نظریه در مورد علت بیماری لک و پیس وجود دارد:
1- سلول‌های رنگدانه‌ای توسط اختلال عملکرد سلول‌های عصبی آسیب می‌بیند.
2- گاهی یک واکنش خودایمنی در برابر سلول‌های رنگدانه‌ای ایجاد می‌شود و سلول‌های رنگدانه‌ای را به عنوان بافت خارجی نابود می‌کند.
3- سلول‌های رنگدانه‌ای خودشان باعث تخریب خود می‌شوند.
شدت بیماری لک و پیس در هر فرد متفاوت است. افرادی که پوست روشن دارند معمولا در طول تابستان متوجه از دست رفتن رنگدانه می‌شوند چون تابش آفتاب باعث اختلاف رنگ بین پوست بیمار و سالم می‌شود.
افراد با پوست تیره ممکن است هر زمان متوجه شروع این بیماری پوستی بشوند. در موارد شدید بیماری ممکن است رنگ کل بدن از دست برود. هیچ راهی برای پیش بینی اینکه بیماری لک و پیس چقدر پیشرفت می‌کند وجود ندارد.
از دست رفتن رنگدانه در هر پلاک بیماری لک و پیس متفاوت است بدین معنی که ممکن است رنگ‌های مختلفی از قهوه‌ای تا سفید در پلاک لک و پیس وجود داشته باشد.
وجود چند رنگ در یک پلاک لک و پیس به نام لک و پیس سه رنگ یا trichrome گفته می‌شود.
بیماری لک و پیس اغلب با از دست دادن سریع رنگدانه در یک ضایعه آغاز می‌شود و معمولاً به مدت طولانی بدون تغییر باقی می‌ماند. در مراحل بعد، از دست دادن رنگدانه ممکن است دوباره آغاز شود و دوباره متوقف شود. چرخه از دست رفتن رنگدانه و ثبات ممکن است به طور نامحدود ادامه داشته باشد.
افراد مبتلا به بیماری لک و پیس باید مراقب باشند تا آسیب و صدمه به پوست آنها حداقل باشد چرا که امکان ایجاد ضایعه جدید در محل آسیب زیاد است. هر آسیبی شامل برش، خراش و سایش می‌تواند باعث ایجاد ضایعه جدید شود.
آیا حفاظت در مقابل خورشید برای مبتلایان به بیماری لک و پیس لازم است؟
بیماران مبتلا به لک و پیس به حفاظت با ضد آفتاب و پوشش در برابر آفتاب نیاز دارند، زیرا پوست سفید تنها دچار آفتاب سوختگی می شود و تیره نمی‌شود. پوست نرمال نیز نیاز به حفاظت دارد چون با آفتاب سوختگی پوست طبیعی میزان تضاد بین پوست نرمال و پوست سفید زیاد می‌شود.
درمان این بیماری چیست؟
در حال حاضر درمان‌های بیماری لک و پیس باید به طور منظم و طولانی استفاده شوند تا نتیجه بخش باشند. این درمان‌ها عبارتند از:
- کرم موضعی استروئید
استفاده ازیک کرم کورتونی ضد التهابی قوی به مدت چند هفته ممکن است روند بیماری را متوقف کند.
- مهار کننده‌های Calcineurin و پیمکرولیموس و تاکرولیموس
اخیراً نشان داده شده است که این داروها موثر هستند، به خصوص در صورت و گردن که در آنها کرم استروئیدی ممکن است باعث نازکی پوست شود، مفید هستند.
UVB Narrowband phototherapy یا استفاده از اشعه ماورائ بنفش با طیف نوری خاص که در بسیاری از بیماران موثر است.این روش باید حتماً در مرکز درمانی انجام شود. استفاده از اشعه ماورائ بنفش به ویژه همراه با calcineurin یکی از موثرترین درمان‌های لک و پیس است.
- اشعه ماوراء بنفش (UVA)
این نوع درمان نیاز به استفاده از دارو توسط بیمار و سپس استفاده از نور ماوراء بنفش (UVA) دارد. پیدایش رنگدانه تدریجی و جزئی است اما به تدریج بخش عمده‌ای از ضایعه پر رنگ می‌شود.
درمان جراحی
در بعضی از مراکز درمانی توسط روشهای مختلف لایه‌های سطحی پوست را از بین می‌برند و آن با پوست طبیعی جایگزین می‌کنند. این روش به خصوص دربیماری لک و پیس پایدار موثر است.
- درمان با از بین بردن رنگ پوست طبیعی
اگر فردی دارای پوست تیره باشد و بیماری لک و پیس بخش بزرگی از پوست او را درگیر کرده باشد این روش برای او مفید است. نکته مهم اینکه چون اثر این کار معمولاً دائمی است بیمار باید به درستی در مورد استفاده از این روش تصمیم بگیرد.
خشکی پوست خبر از چه بیماری هایی می دهد
