پیشینه تیم ملی فوتبال افغانستان و دیدارهایش با ایران در دهه‌های گذشته
-
پیشینه تیم ملی فوتبال افغانستان و دیدارهایش با ایران در دهه‌های گذشته
تیم ملی فوتبال جمهوری اسلامی ایران که روز گذشته برای حضور در تورنمنت کافا عازم قرقیزستان شد، در اولین دیدار این مسابقات، روز سه شنبه 23 خرداد/جوزا در برابر تیم افغانستان قرار می‌گیرد.
به گزارش رادیو دری؛ برای آشنایی بیشتر با تیم ملی فوتبال افغانستان و بازی هایی که میان ایران و افغانستان انجام شده است، بصیراحمد حسین زاده،تهیه کننده ونویسنده رادیو دری در یادداشتی، تاریخچه بازی های انجام شده میان دو کشور را بررسی کرده است.
برای اولین بار بازی فوتبال در سال 1302 خورشیدی و در زمان امان الله خان درمدرسه حبیبیه توسط آموزگاران خارجی رایج شد و اولین تیم فوتبال افغانستان که همگی از شاگردان دبیرستان حبیبیه کابل بودند در قلعه حشمت خان کابل تمرین می کردند.
از مهم ترین تیم های فوتبال در عصر امان الله خان می توان از تیم مکتب حبیبیه، مکتب استقلال، تیم مهاجر و تیم تفریح نام برد که بیشتر بازی های در ایام چشن استقلال افغانستان در پغمان برگزار می شد.
اصولنامه فوتبال برای اولین بار در زمان نادر خان توسط عبدالغفور خان که فارغ التحصیل مکتب حبیبیه بود، به فارسی ترجمه و در 300 نسخه چاپ و منتشر شد و در اختیار مدارس افغانستان قرار داده شد تا دانش آموزان این کشور، فوتبال را به روش علمی فرا گیرند و با قوانین موجود در بازی فوتبال آشنا شوند.
در سال 1312 خورشیدی انجمن ملی المپیک افغانستان برای ساماندهی ورزش این کشور تاسیس شد که تمام رشته های ورزشی از جمله فوتبال زیر نظر آن فعالیت می کرد. بخشی از فعالیت های انجمن ملی المپیک افغانستان به فوتبال اختصاص داشت که این انجمن به تدریج توانست در مدارس و مراکز نظامی که سربازان در حال خدمت بودند، بازی فوتبال را گسترش دهد.
آن‌گونه که در سالنامه 1315 کابل آمده است: “در اثر ذوق اهالی و توجه مخصوص دولت، سپورت(ورزش) در تمام مملکت تعمیم یافته و بالاخره موسسه انجمن ملی المپیک تحت سرپرستی اعلی‌حضرت المتوکل علی الله و وزیر صاحب حربیه از سه سال به این طرف در کابل تشکیل و شعبات آن در صنوف عسکری(سربازی) و غیره دایر گشته است.”
بیشتر بازی های تیم فوتبال در سالهای اولیه به مناسبت چشن استقلال افغانستان در کابل بر گزار می شد که تیم های فوتبال داخلی افغانستان با هم به رقابت می پرداختند.
تیم فوتبال کابل در هند
در سال 1312 خورشیدی، باشگاه فوتبال محمودیه از طرف فارغ التحصیلان مکاتب(مدارس) در کابل تاسیس شد و در سال 1315 تیم فوتبال “محمودیه” کابل جهت انجام بازی های تدارکاتی به کشور هند کشور اعزام شد.
طبق نوشته “محمد یعقوب خان” منشی انجمن المپیک افغانستان که در سالنامه 1315 کابل به چاپ رسیده است: “بقرار تصویب انجمن ملی المپیک افغانستان تیم فت بال (فوتبال) محمودیه بتاریخ 17 جدی(دی) در تحت اداره عالیقدر محمد فاروق خان معاون منشی انجمن المپیک عازم هند گردیده و مصارف هیئت را که در پیشاور، لاهور، جاکلندهر، پتیاله، لدهیانه و دیگر بلاد مشهور هند بازی کرده اند، اعلی‌حضرت همایونی از پول شخصی خود پرداخته اند.”
این تیم اعزامی به هند که بیشتر با تیم های دانشگاهی این کشور بازی کرد، در مجموع 11 بازی انجام داد که 6 برد 3 باخت و 2 تساوی برای این تیم به همرا داشت.
دکتر فتاح نجم، سرور ایوبی، وحید اعتمادی، فاروق سراج، عبدالغنی اثر، دکتر عبدالستار، عبدالغفور اثر، محمد شعیب، عبدالاحد و غفور از مهم ترین بازیکنان تیم محمودیه کابل بودند.
اولین بازی بین المللی افغانستان با ایران
در سال 1320 خورشیدی تیم ملی فوتبال افغانستان به دعوت دولت ایران به تهران رفت و اولین بازی خارجی خود را با تیم ملی ایران در ورزشگاه تازه تاسیس امجدیه تهران بر گزار کرد که نتیجه این بازی دوستانه بدون گل مساوی شد.
تیم ملی فوتبال ایران نیز تا آن زمان بازی خارجی انجام نداده بود و بازی با تیم فوتبال افغانستان اولین بازی خارجی این تیم بود و تا دو دهه بعد از این بازی اتفاق خاصی در فوتبال ایران نیفتاد اما در دهه شصت و هفتاد میلادی ایران توانست خود را به عنوان یکی از قدرتمند ترین تیم های آسیایی مطرح کند.
چند ماه بعد از اولین بازی بین افغانستان و ایران، این بار دولت افغانستان از تیم ملی فوتبال ایران دعوت کرد تا برای یک بازی دوستانه به کابل سفر کند و ایران نیز به این دعوت پاسخ مثبت داد و نتیجه این بازی دوستانه که در استادیوم ورزشی کابل بر گزار شد باز بدون گل مساوی شد.
در سال 1328 خورشیدی تیم فوتبال آریانا به دعوت دولت ایران به این کشور اعزام شد و 3 بازی دوستانه با تیم های ایرانی انجام داد که در یک بازی برنده و در دو بازی دیگر بازنده شد. دکتر غلام نژند، حمید مبارز، دکتر فتاح نجم، انور قندهاری، سرور ایوبی و حید اعتمادی از معروف ترین بازیکنان تیم اریانا بودند.
بازی با تیم استقلال ایران
انجمن ملی المپیک افغانستان در سال 1329 خورشیدی از تیم معروف “تاج” (استقلال فعلی) تهران دعوت به عمل آورد تا با تیم ملی این کشور بازی کند. این بازی در کابل برگزار شد که با استقبال خوبی هم روبرو شد و تیم تاج موفق شد که این بازی را با نتیجه 3 بر 2 به سود خود پایان دهد.
در سال 1947 افغانستان یک تیم به بازی های المپیک لندن اعزام کرد که با تیم های “معرو” و “لوگزامبورگ” بازی کردند که نتیجه ای برای تیم افغانستان نداشت.
بعد از سال 1340 چند باشگاه غیر دولتی نیز تاسیس شد که تیم فوتبال پامیر که در سال 1347 در کابل تاسیس شد از جمله باشگاه های غیر دولتی این کشور بود که چند دوره هم به مقام قهرمانی رسید.
در اولین بازی های آسیایی نیز که در سال 1350 خورشیدی در دهلی برگزار شد تیم ملی فوتبال افغانستان با تیم های ژاپن، هندوستان و اندونزی بازی کرد که دوبازی اول را بازنده و بازی سوم را مساوی کرد.
فوتبال در دوران کودتا
بعد از کودتایی 7 ثور و به دنبال تجاوز شوروی به افغانستان روند صعودی تیم ملی فوتبال این کشور متوقف شد و تنها حضور تیم فوتبال افغانستان در این دوره در مسابقات مقدماتی جام ملتهای آسیا در سال 1984 بود که نتایج چندانی برای این کشور نداشت.
فروپاشی
با آغاز جنگ های داخلی و پس از آن در زمان حضور طالبان در افغانستان ساختار ورزشی این کشور از جمله فوتبال از هم فرو پاشید و تا سال 2002 تیم فوتبال این کشور با هیج تیم خارجی بازی نکرد.
آغازی نو
اولین حضور تیم ملی فوتبال افغانستان در این دوره بعد از سه دهه در مسابقات بازی های آسیایی بوسان کره جنوبی بود که در سال 2002 برگزار شد و در این دوره از بازی های تیم نوپای افغانستان که منتخبی از بازیکنان شهر کابل بودند نتایج خوبی کسب نکردند و افغانستان در این مرحله فقط می خواست حضور بین المللی خود را درمسابقات نشان دهد.
از آن دوره تا کنون تیم فوتبال این کشور در مسابقات مقدماتی جام ملتهای آسیا که در مارس 2003 بر گزار شد توانست که بر تیم قرقیزستان با نتیجه 2 بر 1 غلبه کند و در مسابقات 8 تیمی جنوب فدراسیون آسیا بر تیم های سری لانکا و پاکستان نیزپیروزشد.
حضور در مسابقات مقدماتی جام جهانی آفریقای جنوبی از دیگر بازی های بین المللی تیم فوتبال افغانستان بود که در دو بازی رفت و برگشت به سوریه باخت.
افغانستان در بازی‌های جام چلنج نیز شرکت کرد که با تیم های لائوس، بنگلادیش و قرقیزستان بازی کرد. افغانستان با بنگلادیش بدون گل مساوی کرد و قرقیزستان را یک بر صفر برد و لائوس از مسابقات کنار رفت و افغانستان بعد از سالهای طولانی توانست در یک تورنمنت از مرحله اول به مرحله دوم راه پیدا کند.
فوتبال زنان
برای اولین بار کمیته فوتبال زنان افغانستان در سال 2006 در کابل تاسیس شد و یک سال بعد تیم فوتبال زنان افغانستان برای اولین بار در تاریخ این کشوراز بین دختران فوتبالیست شهر کابل بوجود آمد و اولین بازی خود را با تیم نیروهای آیساف در کابل انجام داد که با نتیجه 5 بر 0 برنده شد.
تیم فوتبال زنان افغانستان در چند نوبت به آلمان سفر کرده وزیر نظر مربیان آلمانی به تمرین پرداخت.
مهم ترین نتایج تیم فوتبال زنان افغانستان تا کنون، نایب قهرمانی دومین تورنمت زنان کشور پاکستان است که افغانستان در این دوره از بازی ها به فینال این مسابقات راه پیدا کرد ولی در بازی نهایی از تیم بلوچستان شکست خورد و نایب قهرمان شد.
تیم های ملی فوتبال افغانستان و ایران به مصاف هم می‌روند
