ضرورت همکاری ایران و افغانستان برای استفاده درست و مفید از آب ها
ایران و افغانستان برای استفاده درست و مفید از آب ها علاوه بر عقد قراردادها و تفاهم نامه ها باید باهم همکاری مبتنی بر سود دوجانبه داشته باشند
پژوهشگر ارشد جغرافیا و اقلیم شناسی تاکید کرد: ایران و افغانستان برای استفاده درست و مفید از آب ها علاوه بر عقد قراردادها و تفاهم نامه ها باید باهم همکاری مبتنی بر سود دوجانبه داشته باشند.
دکتر محمد حسین پاپلی یزدی در گفت و گو با خبرنگار رادیو دری با اشاره به سند جامع همکاری های راهبردی ایران و افغانستان که در حال تدوین است و اظهارات رضا اردکانیان وزیر نیروی ایران مبنی بر اینکه افغانستان به قرارداد حق آبه هیرمند پایبند بوده عنوان کرد: عقد قراردادها و داشتن اسناد همکاری بین کشورها و از جمله دو کشور برادر ایران و افغانستان خوب است اما همکاری ها در این زمینه باید با دستاورد باشد.
این استاد دانشگاه اظهار داشت: دو کشور در رابطه با رودخانه هیرمند از گذشته ها قرارداد دارند اما در رابطه با استفاده از هریرود قراردادی وجود ندارد و لازم است که در سند جامع همکاری های راهبردی ایران و افغانستان به این موضوع هم توجه شود. اما نکته مهم این است که این قراردادها و تفاهم نامه ها روی کاغذ است و باید عملیاتی شود زیرا در غیر اینصورت سودی نخواهد داشت، عملی شدن قراردادها هم باید منجر به ایجاد کار و اشتغال شود.
پاپلی یزدی یادآور شد که در کتاب دیپلماسی آب ایران پیشنهاد کرده مثلاً در رابطه با استفاده از هریرود از آنجا که در طرف افغانستان آب و خاک خوب وجود دارد، کارگر خبره، ارزان، صادق و صمیمی هم وجود دارد اما سرمایه، کارخانه، برق و انرژی وجود ندارد و در ایران کارخانه و انرژی وجود دارد، بهتر است دشت هرات و حوزه دشت کشف رود توسعه داده شود و بر اساس تفاهم موجود کمک شود که کشاورزی و کشت و صنعت افغانستان در دشت هرات پیشرفت کند، توسعه پیدا کند و مکانیزه شود.
وی تصریح کرد: به عنوان مثال این امکان وجود دارد که در دشت هرات چغندر قند کاشته شود و فراوری آن در کارخانه های خراسان انجام شود و نوعی شراکت شکل بگیرد به طوری که سرمایه، تکنولوژی و انرژی از طرف ایران و نیروی کار و کشاورزی از سوی افغانستان باشد و همکاری و تلاش شود که کشاورزی افغانستان هم پیشرفت کند تا در یک دوره ده ساله کارخانه های مورد نظر هم در آنجا ایجاد شود.
این نویسنده ایرانی اظهار امیدواری کرد که در قراردادها و تفاهم نامه های جدید بین ایران و افغانستان در مورد استفاده از آب ها موضوع عملیاتی کردن قراردادها و تفاهمات مورد توجه قرار بگیرد.
پاپلی یزدی یادآوری کرد: یکی از مهمترین مشکلات در داخل افغانستان نبود اشتغال و کار است، امریکا و ناتو که به افغانستان آمده اند نمی خواهند این کشور آرام شود، اگر می خواستند به جای گسترش جنگ، کشاورزی را توسعه می دادند، راه آهن، راه و سد می ساختند تا ایجاد کار می شد به این ترتیب بسیاری از کسانی که به گروه های مسلح پیوسته اند به این گروه ها نمی پیوستند زیرا دلیل پیوستن بخش قابل توجهی از آن ها بیکاری است.
وی اضافه کرد: تفاهم نامه ها هم باید منجر به ایجاد کار و اشتغال، رفاه، آسایش و امنیت شود، در غیر اینصورت سودی برای دو کشور نخواهد داشت، یکی از راه ها این است که طرف ایران در افغانستان سرمایه گذاری کند، ماشین آلات کشاورزی و انرژی بدهد و از آن طرف محصول بخواهد که به این ترتیب از آب مجازی استفاده کرده و در عین حال حق آبه خود را هم گرفته است.
