خروج امریکا؛ از تهدید جنگ تا فرصت صلح
-
خروج امریکا؛ از تهدید جنگ تا فرصت صلح
با توجه به نوشته تازه اشرف غنی؛ رییس جمهوری، خروج قوای خارجی، فرصتی بی همتا را برای احراز حاکمیت ملی افغانستان فراهم می کند و در صورتی که این خروج با خارج شدن امریکا از پروسه صلح و جایگزین شدن یک میانجی بی طرف مانند سازمان ملل متحد همراه شود، خروج فرصتی برای صلح نیز به حساب می آید و رکود و بن بست کنونی در این روند شکسته خواهد شد.
اشرف غنی؛ رییس جمهوری در مقاله‌‌ای در مجله امریکایی «Foreign Affairs» نوشته است که مذاکرات صلح به یک میانجی معتبر و بی‌طرف نیاز دارد. به گفته او این نیاز در جریان مذاکرات دوحه بین دولت و طالبان برجسته شده و به دلیل نبود یک میانجی این مذاکرات به بن بست رسیده است. به نوشته او بهترین نهاد به عنوان یک میانجی در مذاکرات صلح افغانستان سازمان ملل متحد است.
آقای غنی در این مقاله همچنین بر عدم برگشت "نظام امارت طالبانی" در افغانستان تاکید کرده و نوشته است که شورای امنیت سازمان ملل متحد به وضاحت در قطعنامه ۲۵۱۳ خود تصریح کرده است که مخالف برگشت نظام امارت طالبان به منظور رهبری حاکمیت در افغانستان است.
به نوشته او "مذاکرات صلح با موضوعات دشواری روبرو است، از جمله اینکه طالبان چگونه روابط خود را با پاکستان که پشتیبانی لجیستکی، مالی و استخدام برای این گروه فراهم می‌کند، خاتمه می‌دهند".
اشاره رییس جمهوری به اینکه مذاکرات صلح نیاز به یک میانجی بی طرف دارد، نشان می دهد که امریکا به عنوان مبتکر اصلی این روند، بی طرف نیست و دولت افغانستان نسبت به صداقت و بی طرفی امریکایی ها به ویژه زلمی خلیلزاد؛ فرستاده ویژه آن کشور در امور صلح افغانستان، عمیقا تردید دارد.
با این حساب، از دید دولت افغانستان، دلیل اصلی بن بست کنونی در روند مذاکرات صلح میان دولت و طالبان، این است که در این روند یک میانجی صادق و بی طرف وجود ندارد. بر این اساس، روند صلح تنها زمانی از رکود کنونی خارج خواهد شد که امریکا از آن بیرون برود و مدیریت و نظارت این گفتگوها به سازمان ملل واگذار شود.
از این منظر و با توجه به نوشته تازه اشرف غنی؛ رییس جمهوری، خروج قوای خارجی، فرصتی بی همتا را برای احراز حاکمیت ملی افغانستان فراهم می کند و در صورتی که این خروج با خارج شدن امریکا از پروسه صلح و جایگزین شدن یک میانجی بی طرف مانند سازمان ملل متحد همراه شود، خروج فرصتی برای صلح نیز به حساب می آید و رکود و بن بست کنونی در این روند شکسته خواهد شد.
با این حال، تهدید جنگ و فرصت صلح در پی خروج قوای امریکایی و ناتو از افغانستان، به یک اندازه جدی است. امریکا در شرایطی افغانستان را ترک می کند که مردم و نیروهای امنیتی کشور به تنهایی با هزینه ها و پیامدهای سنگین و ویرانگر ناشی از اشغال ۲۰ ساله کشور توسط امریکا و جنگی که ناتو کلید زده، دست و پنجه نرم می کنند. این جنگ همین اکنون جریان دارد و با خروج کامل قوای خارجی به مراتب شدیدتر هم خواهد شد و به سراسر کشور، گسترش خواهد یافت.
نیروهای امنیتی افغانستان اما با حمایت قوی و فراگیر مردم و جریان های سیاسی از جمهوریت و ارزش های مندرج در قانون اساسی، از عهده مهار بحران های پس از خروج برخواهند آمد و به این ترتیب، مدیریت جنگ، کاملا در دسترس و امکان پذیر است، مشروط به آنکه امریکا همزمان با خروج نظامی، از روندهای سیاسی مرتبط با مسایل افغانستان نیز عقب نشینی کند و به سلطه استعماری و اشغالگرانه خود در همه ابعاد پایان دهد.
یکی از این عرصه ها، روند صلح است. همانطور که در مقاله اشرف غنی؛ رییس جمهوری نیز مورد تأکید قرار گرفته است، این روند نیازمند یک میانجی بی طرف مانند سازمان ملل متحد است و این مهم زمانی امکان پذیر خواهد بود و میانجی گری غرض آلود، مداخله جویانه و منفعت محورانه امریکا و دیگر قدرت های دخیل در این روند به پایان برسد.
به این ترتیب بر پایه آنچه در مقاله تازه رییس جمهور اشرف غنی بازتاب یافته، رهبران افغانستان مصمم به مدیریت دوران دشوار پس از خروج قوای خارجی هستند، مشروط به اینکه اشغال و استعمار و مداخله، پایان یابد و روند صلح در مسیر مشروع خود بر بنیاد اراده واقعی مردم افغانستان و طرف های درگیر، قرار بگیرد.
اگر این اتفاق رخ ندهد و همانگونه که مقام های امریکایی در روزهای اخیر تأکید کرده اند، پایان اشغال نظامی آن کشور به معنای پایان سلطه سیاسی آن نباشد، جنگ گسترش خواهد یافت، صلح تضعیف خواهد شد، بحران و بی ثباتی فراگیر خواهد گشت و افغانستان با فصل تازه ای از جنگ و آشوب و خشونت و مصیبت و مهاجرت، روبرو خواهد شد. بدتر از همه اینها خطر بازگشت دوباره تروریزم، احیای شبکه های تبهکار تروریستی و استقرار رژیمی تحت تسلط حد اکثری افراط گرایان، تروریست ها، تکفیری ها و مزدوران بیگانه است.
