عقرب 14, 1401 15:04 Asia/Kabul

کارشناس سیاسی افغان گفت: حکومت فدرالی در افغانستان در صورت تعهد جدی واحدهای اداری و ایالت ها به دولت مرکزی، مناسب است.

سید حسین هادی در گفت و گو با بخش خبر رادیو دری اظهار داشت: در بسیاری از کشورهای دنیا مانند روسیه، استرالیا، کانادا، امریکا، هند و پاکستان حاکمیت فدرالی وجود دارد و به پیشرفت هم رسیده اند، اما برخی شخصیت ها و دولتمردان سابق افغانستان که در کشورهای دارای حاکمیت فدرالی زندگی کرده و تاثیرات مثبت آن را هم در زندگی مردم شاهد بوده اند، اکنون حکومت احتمالی فدرالی را در افغانستان با حکومت ملوک الطوایفی مقایسه می کنند و این دو شکل از زمامداری را شبیه به هم می دانند.

وی افزود: چنین ابراز نظرهایی نشان دهنده تعصب و تمایل به این است که افغانستان همچنان در ناامنی و بی ثباتی باشد.

به گفته این کارشناس سیاسی تعدادی از شخصیت ها و دولتمردان سابق افغان در خارج از افغانستان هم حکومت فدرالی را برای این کشور مطرح و از آن دفاع می کنند در حالیکه اگر به چنین چیزی معتقد هستند باید زمانی که در قدرت حضور داشتند از آن دفاع می کردند و در صورتی چنین چیزی می توانست تاثیرگذار باشد که در آن زمان و در حالیکه این افراد قدرت داشتند، یک انسجام جدی در این زمینه به وجود می آمد و این قضیه پیگیری می شد.

هادی در عین حال عنوان کرد: با توجه به اینکه در افغانستان مذاهب، فرهنگ ها، اقوام و زبان های مختلفی حضور دارند حاکمیت فدرالی می تواند مناسب باشد در صورتی که تعهد جدی نسبت به حاکمیت و دولت مرکزی وجود داشته باشد. در واحدهای اداری محلی هم می تواند تقسیم قدرتی صورت بگیرد و صلاحیت هایی داشته باشند که منافع این واحدها را در مسایل داخلی شان بهتر مدیریت شود، قوای سه گانه هم وجود دارند که با وجود آن امور بهتر پیش می رود.

وی اظهار کرد: در نظام ریاستی بر مبنای قانون اساسی، دولت مرکزی در کل کشور دارای اقتدار مرکزی است و قدرت متمرکز است. چنین نظامی در افغانستان بسیار تجربه شده اما به نتیجه خاصی نرسیده و همیشه کشور دچار جنگ، بی ثباتی، ناامنی، واگرایی و پراکندگی شده است. اما زمانی که مساله حکومت فدرالی در افغانستان مطرح می شود برخی افراد موضوع احتمال تجزیه این کشور را مطرح می کنند در حالی که با فدرالی شدن حکومت در افغانستان تقسیم قدرت صورت می گیرد و مردم و ایالت های مختلف به دولت مرکزی متعهد خواهند بود و در ادارات محلی خود بهتر می توانند تصمیم گیری کنند.

این کارشناس سیاسی بیان داشت: در حاکمیت های فدرالی مساله سیاست خارجی، منافع کلان، ارتش، اقتصاد و موارد دیگر برای کل کشور واحد است و در مسایل داخلی ایالت ها مطابق با فرهنگ ها، زبان ها، سیستم آموزش و مسایل دینی خود عمل می کنند و چنین چیزی بهتر می تواند افغانستان را به ثبات برساند.

هادی اظهار کرد: البته اکنون رسیدن به یک دولت و حاکمیت فدرالی در افغانستان بسیار دشوار است زیرا از طرف کسانی پیشنهاد می شود که دیگر قدرتی در افغانستان ندارند و بعید است بتوانند کشورهای دیگر و سازمان ملل متحد را متقاعد کنند که از چنین چیزی حمایت کنند.

این کارشناس سیاسی با یاد آوری اینکه ممکن است در حکومت فدرالی حاکمان ایالت ها از حکومت مرکزی تبعیت نکنند اظهار داشت: در صورتی که یک قانون اساسی جدی وضع و صلاحیت های ایالت ها و سیاست ها و منافع کلان مشخص شود، وجود یک حکومت فدرالی می توانن تاثیرگذار و قابل طرفداری باشد.

وی اضافه کرد: سیستم و حاکمیتی که در حال حاضر در افغانستان وجود دارد توانمندی مدریریت این کشور را ندارد و نمی تواند حاکمیت برابری، ثبات و امنیت را حاکم کند پس افغانستان باید به سوی دولتی حرکت کند که در عین حال که در مسایل کلان متمرکز عمل می کند در ایالت ها و واحدهای محلی بر اساس فرهنگ، زبان و منافع خود تصمیم گیری کنند که چنین سیستمی می تواند افغانستان را از بحران و وضعیت کنونی نجات دهد.

 

کلیدواژه